भांगरभूंय | प्रतिनिधी
जाचे मुखार सगळे नतमस्तक
अशें भोव आदरणीय कदेलबाय,
तुका कोपरा पासून धोंपरा मेरेन नमस्कार.
तुका ही उगती चीट बरोवपाची कापास्ताद करता देखून पयले सुवातेर दोनूय कान धरुन तुजी चूक मागता.
कदेलबाय, तूं खरें म्हळ्यार पुर्तुगेज भाशेंतले ‘कादैरा’. पुर्तुगालच्या कादैराक आमी कोंकणींत पोसकें घेवन ‘कदेल’ केलें. महाराष्ट्रांत, कर्नाटकांत आनी भारतांतल्या चडश्या भासांनी तुका ‘खुर्ची’ म्हणटात आनी दिल्लीवाले ‘कुर्सी’. तुका पोसके घेवंचेआदीं आमचे जाण्टेले चड करुन पाटार बसताले जावंये. पाटाच्योय म्हणून कितल्योश्योच मोदी. बेश्टे फळ्याचे पाट. भुरग्यांक पोपटाचे पाट, त्याभायर देवस्पणाक सायलाचो नक्षीदार पाट. आनी जांवयाक दिवपाक चांदीचो पत्रो मारिल्लो पाट. हो मानाचो पाट. जसो मानाचो पाट तशें आतां तूं ‘मानाचे कदेलबाय’. तुजेर कुलो तेंकयतना बसतल्यान धा फावटी विचार करचो पडटलो आतां. तुजो मानपान राखचोच पडटलो. भारतभर फामाद जालें न्हय गो तूं आतां! पेपर म्हणूं नाका,
चॅनल म्हणूं नाका, सोशल मिडिया म्हणूं नाका. तूं सामकें छा गये ! गाजता ! गडगड तुज्या नांवान. माफ कर हां कितेंय आगळें उणें बरयल्यार. साष्टांग नमस्कार करता तुका.
कदेलबाय, पयलीं मगो आमच्या भुरगेपणांत पणसाची, सायलाची अशीं तरेकवार कदेलां आसतालीं. मागीर ती लोखंडाची कदेलां आयलीं. वारावांची फ्रेम करुन ताका प्लास्टीकच्या दोरान गुंथप. बरी तरेकवार रंगाची नकसुद डिजायनाची जाळी विणिल्ली तीं कदेलां बरीं दिसतालीं. पुण बसून बसून ती जाळी तुट्टाली. मागीर विणप्याक आपोवन परतीं विणप. पुण हालींसराक ते विणपी ना आनी तीं कदेलांय ना जावन पडल्यां.
कदेलबाय, शुद्ध कोंकणींत तुका कितें म्हणटा तें म्हाका खबर ना. पुण संस्कृतान तुका ‘आसनम्’ म्हणटात. आमी देवाकुडींत गणपती पुजतात तेन्ना देवाक पाट दवरतात ताका आसन म्हणटात. मठाधिश, स्वामी, बाबा, बुवा बी सगळे आसन धारण करतात. ह्या आसनाचेर बसपाचो अधिकार ते सोडून कोणाक नासता. तांची भक्ती करपी भक्तांनी तांचे मुखार दिमी मोडून बागवपाचे. भास बदलता तसो तुजो मान बदलता पळय. हालींच एकीकडे वाचलें कि सोफाक खंय संस्कृतांत ‘सुखासन’ म्हणटात. हालीं खुबश्या जाहिर कार्यक्रमाक
मुखेल सोयऱ्यांक बसपाखातीर पयले वळीन हिं सुखासनां मांडटात. सर्वसामान्य लोकांनी सुखासन पळोवन फक्त नेत्रसुख घेवपाचें.
कदेलबाय, आमकां सर्वसामान्यांक बांकडो नाजाल्यार स्टूल बरें. गावांतल्या घरांनी बल्कावांचेर अजून बांकडे पळोवंक मेळटात. जार्दीनांतूय आसतात. कांय दोतोरांच्या कोन्सुल्तारीन भायर आनी सरकारी दवाखान्यांतूय दुयेंतीक बसपाक बांकडे आसतात. आनी कांय कचेऱ्यांनी लोकांक बसपाक बांकडे आनी शिपायाक बसपाक स्टूल दवरतात. ‘स्टुल’ म्हणजे कितें कमी ? आमी ताका तामरेत म्हणटात पुण स्विडीश, डच आनी कितल्याश्या भासांनी कदेलाकूच स्टूल म्हणटात. रागार जावं नाका हां कदेलबाय. हांवे वाचलां तशें खंयतरी. तुका स्टूल म्हणून हांव तुजो अवमान करीना हां. थुमेकाल !
कदेलबाय, तशें बसपाचे जागे खुब आसात. पुण सगळ्यांकूच कदेलार बसपाचो मान खंय मेळटा तर ? बरी धा बारा हजारांची विमानाची तिकेट काडली म्हण कोणाक विमानान कदेल बसपाक दिल्लें कोणे आयकलां ? बसीचोय सीट आनी विमानांतूय सीट. रेल्वेन लेगीत सीट. ना म्हणल्यार तें ए. सी. चॅर म्हणून दितात तिकेट पुण अजून कदेल मेळटा म्हणून आयकूंक ना. कदेल म्हणटात ते मानाचे. रेश्पेताचे.
कदेलबाय, तुजें मोल कोणाच्यान करुं नजो. देखून तर तुका मेळोवपा खातीर इतलीं केस्तावां जातात न्हय राजकारणांत ! कोण कदेल मेळोवपाखातीर कसलीं कसलीं नाडेपेन्ना करतात तर कोण कोणाचे कदेल झोंबून घेवपाक प्रयत्न करतात. कोण तेवटेन देवांक होरायत रावतात. कोणाच्या कदेलार कोण बसलो म्हण मानापमानाचे नाटक रंगता. आनी तुका दंडवत घालून नाटकाचो पड्डो
पडटा. निमणे तुजेर आसनस्थ जावपी मनशाच्या ज्ञानापरस तुजेंच मोल चड हें सिद्ध जालें. पायां पडटा हां तुका. चुकमाक पोटांत घाल.
कदेलबाय, आनी चीट सोंपयतना इल्लेशें. गोंयांत चडश्या जाणांगेर वोल्तेर वा धोल्तेरां आसताली, अजून आसतलींय बी. वोल्तेराक मदीं रंगीत कपडो आनी दोनूय वटांनी दांडयो आसता. आमी ल्हान आसतना कोणाचीय तिडक काडपाची आसल्यार तो मनीस वोल्तेराचेर बसतलो सो दिसलो काय ल्हवू एक दांडी काडून दवरताले. तो बरो नेटान वणकुपाक वतालो आनी घो करुन भितर कोसळटालो. आनी आमी कोणश्याक लिपून मजा पळयताले. आतां कोणाकूय उडोवपाक वोल्तेरांची गरज ना. हे दिस प्लास्टीकचे. घरांघरांनी प्लास्टीक कदेलां. नवें नवें आसता तेन्ना शाश्वती. बरो पेजाद मनीस बसत जाल्यार केन्ना कदेल दोको मोडून घालून घेत सांगू नजो. ह्या प्लास्टीकान तुजो वालोर मात्सो उणो केला कसो दिसना तुका ? पुण तुका भय ना गो. कोण तुजी किंमत करीना जाल्यार तुज्या स्वाभिमाना खातीर तुज्या नांवान आंदोलनां जातात हि कितें सादी गजाल ?
तुज्या मुखार स्टुलार बसपी,
उदय नरसिंह म्हांबरो
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.