कठीण, पूण अशक्य न्हय!

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आदल्या तेंपार हवा शुद्ध उरताली. कारण धुंवर सोडपी कारखाने, गाडयो उण्या प्रमाणांत आसल्यो, मात आतां ते दीस उरूंक नात. हे घडयेक गोंयांतल्या गाडयांचो आंकडो एकठांय केल्यार दर घरा फाटल्यान दोन तरी गाडयो पडटल्यो. भायल्यान येतात त्यो गाडयो सोडल्यार गोंयांत नोंद जाल्ल्यो 15 लाखां वयर गाडयो आसा. हातूंत मोटारी, दुचाकी चड. गोंयांतलें हवेचें प्रदुशण उणें करपाक कांय म्हयन्यांनी राज्यभर इलेक्ट्रीक बसी सुरू करपाचो विचार मुख्यमंत्र्यान पयर दसऱ्या दीस कदंब येरादारी म्हामंडळाच्या वर्धापनदिसाच्या सुवाळ्यांत उक्तायलो. अपघाताचें प्रमाण उणें करपाक चडांत चड प्रवाशांनी भौशीक येरादारीचो (बस) वापर करचो, अशेंय तांणी सांगलें. हें प्रत्यक्षांत हाडूं येता. कठीण आसलें तरी तें तशें अशक्य न्हय!
गोंयांत समाजीक क्रांती घडोवपी, बेरोजगारी पयस करपी, कुटुबांची अर्थीक स्थिती सुदारपाक योगदान दिवपी कदंब म्हामंडळ 1980 च्या दसऱ्याक सुरू जाल्लें. शेंकड्यांनी लोक कामा, धंद्याक, शिकपाक वचपाक लागले. एखादें वर्स आडवाद सोडल्यार ह्या म्हामंडळाक तसो घसघशीत फायदो जावंक ना. कांय मार्गांचेर कदंबाक प्रवासी जायनात, एचआयव्ही, कॅन्सर पिडेस्त, दिव्यांगांक मुफत प्रवास, जाण्ट्यांक अर्दी तिकेट घेतात. समाजसेवा म्हणूनय कदंब बसी चालू दवरल्यात, ही गजाल खरी. पूण फायदो जावपाक कितें तरी पावलां उखलपाक जाय आशिल्लीं. निदान ना फायदो, ना लुकसाण तत्वाचेर हो सरकारी उपक्रम चलपाक जाय. राज्यभर इलेक्ट्रीक बसी सुरू करुं येतात. पूण, तशे लांब- रुंद रस्ते जाय. ते पयलीं तयार करचे पडटले. रस्त्या कुशीक तकले वयर झाडां आसात, तीं बेणचीं पडटलीं. कारण चडश्यो ई- बसी उंच, गडगंज. तातूंत चड प्रवाशीय मावनात. म्हणटकच सकाळीं आनी सांजच्या वेळार भरून वतात, त्यो सदच्यो बसी कायम दवरच्यो पडटल्यो. दोन ई- बसींचे प्रवासी एक सादी कदंब बस व्हरता, हें विसरूंक फावना. अर्थांत चड प्रवासी व्हरप चुकीचें. जागो मेळूंक नाशिल्ल्यान बसस्टॅण्डांचेर प्रवासी आडकून उरल्यार ते तिडकतले. कोरोन उपरांतच्या काळांत खाजगी बसींचो (कदंबाचोय) आंकडो खूब उणो जाला. एका पणजी बसस्टॅण्डाचेरुच सांजवेळा चार ते रातीं साडेआठ मेरेन रावल्यार एकूय खाजगी बस मुळगांव, दिवचल, वाळपय वतना दिसना. बसस्टॅण्डाचेर एक कदंब बस येवंक ना जाल्यार रोखडीच पर्यायी बस दिवपाक कदंबा कडेन बसी नासतात. दुसरे वटेन ई- बसीक एक वराच्या प्रवासाक सादे बसी परस उणींच 15 मिनटां चड लागतात. उदरगतीच्या कामां खातीर वर्साचीं वर्सां प्रवाशांक येरादारी ठप्प जाल्ल्यान मनस्ताप सोंसचो पडटा. तातूंत प्रवाशांक ई- बसी एसी आशिल्ल्यान तिकेटीचे पांच रुपया चड फारीक करचे पडटले. स्मार्ट सिटींतल्या ई- बसींक बरो प्रतिसाद मेळटा. पूण, शारांतल्या कांय ल्हान मार्गांचेर बसस्टॅण्डा वयल्यान सुटून नाॅनस्टाॅप परत बसस्टॅण्डाचेर पावपाक 45- 50 मिनटां लागतात. कांय आडमेळीं आसात. तीं पयस करचीं पडटलीं.
रस्त्यां वयले अपघात टाळपाक लोकांनी बसींनी येरादारी करची, हो विचार एकदम बरो. पूण, खाजगी वाहनाक लागून वेळ वाटावता, तो बसींनी प्रवास केल्यार वांचतलो? मुळांत सणा- परबां दिसा, शेनवारा- आयतारा बसी उण्यो आसतात. खेडेगांवांनी तर बंदूच दवरतात. ‘राव रे’ संस्कृतीय आसा. सीटी बसीं मदल्या वेळार कांसवा परस ल्हवू ‘चलत’ वतात. रातपाळयेक काम करपी, दुकानदार, किरकोळ विक्रेते हांकां रातच्या वेळार स्वताच्यो गाडयो वापरच्यो पडटात. रातच्या साडेआठ मेरेन बस येरादारी बंद जाता. एखाद्या शाराचो आडवाद आसतलो. रातच्या धा- साडे धा मेरेन खात्रेन येवपी बस आसल्यार खाजगी वाहनांचो आंकडो उणो जावं येता. निदान उद्देगीक वसणुकांनी रातपाळयेक काम करप्यां खातीर प्रायोगीक तत्वाचेर बसी सुरू करूं येतात. प्रवासी खाजगी वाहना बदला बसींनी वचपाक लागले जाल्यार अपघात उणे जातले, ही गजाल खरी. शारां रेल्वेन जोडिल्लीं जाल्यार रस्त्यां वयलें वजे उणें जावपाचें. अजून तें शक्य आसा जाल्यार पळोवं येता. मुंबय शारांत रेल्वे नाशिल्ल्यो जाल्यार कितें जावपाचें ताचो विचार करचो. खाजगी गाडयांचो वापर जाता, ताका जायतीं कारणां आसात. पूण वेळ हेंय एक म्हत्वाचें कारण. सकाळीं 9 वरांचेर अस्नोड्यां बसींत बसलो आनी 10.30 वरांचेर पणजे पावलो जाल्यार (कारणां कितेंय आसूं) प्रवासी खाजगी गाडयो वापरतलेच. पॅत्राॅल शंबर रुपयांचेर पावलें तरी!