ओडीपी पावल्यात ओपीडींत

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अग्रलेख

काँग्रेस सरकार आसतना गोंयांत प्रादेशीक आराखड्या आड व्हडलें आंदोलन जाल्लें. राज्यांतल्यो सगल्यो जमनी विकपाक काडल्यात. शेतां- भाटां पुरोवन, दोंगर बोडके करून फक्त इमारती बांदपाचें काम चल्लां, ताचो पर्यावरणाचेर, साधनसुविदांचेर वायट परिणाम जातलो, सोबित गोंयचें निसंतन जातलें, अशे आरोप जाल्ले. काँग्रेस सरकारा आड तेन्ना दरेकल्याच्या काळजांत विरोध खदखदतालो. लोकांनी तो वेंचणुकेंत दाखयलो. बरींच वर्सां उलगलीं तरी गोंयच्या नियोजनांक व्हडलेशे बदल जावंक नात, अशें दिसता. उणाव, त्रुटी दिशिल्ल्यान सरकारान दोन दिसां पयलीं सगलेच बाह्य विकास आराखडे (ओडीपी) रद्द केल्यात. आतां ते तयार करपाची प्रक्रिया नव्यान सुरू जातली. ह्या ओडीपींच्या आड कांय संस्था न्यायालयांतूय गेल्ल्यो. उत्तर गोंय नियोजन आनी उदरगत प्राधिकरणान (एनजीपीडीए) हडफडें- नागवें- पर्रा वाठाराच्या नियोजनाचो ओडीपी-2030 अधिसूचित केल्लो आनी तो तत्काळ चालीकूय लायिल्लो. तातूंतच चड त्रुटी आसात, अशें सरकाराचें मत.

नगरनियोजन खात्यान रद्द केल्ल्या ओडीपीं मदीं हडफडें- नागवें- पर्रा, कळंगूट – कांदोळी आनी वास्कोचे ओडीपी आसात. जाल्यार पणजी, कदंब सडो, म्हापशें, मडगांव आनी फोंडे ओडीपी मसुदे रद्द केल्यात. तातूंत साबार त्रुटी दिसल्यात. खास करून हडफडें- नागवें- पर्रा ओडीपींत. ह्या सगल्या आराखड्यांचो तपास जातलो आनी चड करून ताचें परत नियोजन करतले, अशें मंत्र्यान सांगलां. ‘नियोजकांक कितें तें थारावं दी. शार वा राज्याच्या नियोजनांत लोकप्रतिनिधींनी हस्तक्षेप करपाक जायना, कारण आमी तज्ञ न्हय.’ अशेंय तांणी म्हणलां. राज्य पांवड्या वयल्या वा थळाव्या लोकप्रतिनिधींक कुशीक दवरून फक्त नियोजक हे ‘भायले- भितरले’आराखडे तयार करतात, हाचेर कोणाचो विस्वास बसतलो? तशें आशिल्लें जाल्यार नगर नियोजन खातें, पीडीए,एनजीपीडीए, एसजीपीडीए मेळोवपाक सर्त लागची नाशिल्ली. ह्या खात्यांचे, प्राधिकरणांचे अधिकार काडपाचे, उणे करपाचे प्रकार जावचे नाशिल्ले. गोंयच्या बांदकाम मळाचेर ज्वालामुखीच्या लाव्हा सारको पयसो भायर उसळत आसता, देखून फाटलीं बरींच वर्सां ‘म्हाका जाय गो, म्हाका जाय गो’ म्हणीत सगलेच देखणी नाचपाक लागल्यात. काँक्रिटाचें रान उबारपाक आतां गोंयांत जमीन तरी कितली उरल्या, ती तांकांच खबर!

रद्द केल्ल्या ओडीपींचो फेरनियाळ मुख्य नगर नियोजक आनी तांची णव वांगड्यांची समिती घेतली. तिच्यो शिफारशी सरकार लागू करतलें. फेरनियाळांत कसलोच राजकी हस्तक्षेप जावचो ना, अशें ‘आस्वासन’ नगर नियोजन मंत्र्यान दिलां. आतां तांणी सांगलां तशें जाता, काय तें फक्त आस्वासनूच थारता, तें पळोवपाचें. सध्याच्या ओडीपींनी साबार करामती आसात खंय. देंवतेचेर इमारती बांदल्यात, कांदळीचीं झाडां, झोपां कापल्यांत, मातयेचे भराव घाल्यात, खाजन जमनींचेर इमारतींच्यो बुन्यादी मारल्यात, दोंगर कापल्यात…. हे ओडीपी चडशे दर्यादेग लागसारचे. त्या इमारतींनी उपरांत गोंयकार रावपाक येतले काय भायले, तो आनीक एक प्रस्न आसा. ओडीपी आड कांय संस्था न्यायालयांत गेल्यात, कांय लोक अजून हरकती घेवपाच्यो आसात, थोडे आपलें मत मांडपाचे आसात. तरीय ते ओडीपी चालीक कशे लागिल्ले, हें कळना. नियोजन समितीन ह्या दरेक त्रुटींचो अभ्यास करून निर्णय घेवचो पडटलो. ओडीपी  रद्द जाल्यात थंय 2021 चो प्रादेशिक आराखडो लागू जातलो. वास्को खातीर 2026 ची ओडीपी. रस्ते बांदिनासतना, गटार, कोयराच्या विल्याची वेवस्था करीनासना दर्यादेग वाठारांनी मेळटा थंय इमारती उब्यो रावल्यात. खंयच्या पीडीए अध्यक्षाचे कारकिर्दींत हे प्रकार जाल्यात, ताची चवकशी जावंक नाका?

गोंय हें सैमा खातीर पुराय संवसारांत गाजतालें. उपरांत जागो मेळटा थंय इमारती उब्यो जावपाक लागल्यो. ते खातीर माड, झाडां कापलीं, शेतां पुरयलीं, दोंगर कापले जाल्यार गोंयमाय विद्रूप जातली. पर्यटनाचेरूय हाचो व्हडलो परिणाम जातलो, हें वेगळें सांगपाक नाका. इमारतींक लागून लोकसंख्या वाडत आसा. तांकां उदक, लायट खंयची दितले? कोयराचें कितें? सामाजीक जीणूय अस्वस्थ जातली. गोंय, गोंयकारा विशीं एक चित्र निर्माण जालां, तें इबाडटलें. निदान फुडले ओडीपी ‘गोंय’ ची खाशेलेपणां कायम दवरपी आसचे.