भांगरभूंय | प्रतिनिधी
एप्रील हो ऑटिझम स्विकृती म्हयनो म्हूण दरवर्सा मनयतात. 2 एप्रील दिसा संवसारीक ऑटिझम दीस मनयतात. हो पुराय म्हयनो म्हळ्यार ऑटिझम विशीं आवाज वाडोवपाचो आनी ह्या बुध्दीच्या दिव्यांग समुदायाच्या आनंदात सामील जावपाची वेळ. इतलेंच न्हय तर हो म्हयनो ऑटिस्टीक लोकां विशींच्या हानीकारक समज-गैरसमज ना करपाचीय संद. ऑटिझमचीं मनशां आनी तांच्या कुटुंबांच्या भौशीक समस्यांचेर उपाय काडपाक आनी तांचो आवाज आनी त्यांच्यो काणयो आयकुपाक, त्यांच्या संघर्शाच्याे कथा आयकुपा पासत एप्रील हो एक अद्भुत म्हयनो.
आमचो समाज अजून असावीत ना. देखूनी ऑटिझमाच्या मनशांक सोंपेपणी स्विकारी ना. हें चित्र बदलूंक फावो. समाजांत सर्वसमावेशकतायेक उमळशीक मेळूंक जाय. समाजा कडल्यान ऑटिझमच्या मनशांक सहसंवेदनेचो हात मेळपाची जाय. हें जातलें तर ऑटीझमा विशीं चड जागृताय जावंक फावो. तो रोग न्हय. वखदां करून पुराय बरो जावपी दुयेंस न्हय. ती एक जल्मा पसून आयिल्ले बुद्धीक स्थिती. तांचो मेंदू रासवळ मनशां वरी काम करिना. वेगळे तरून काम करता. कांय जाणांक बुद्धीच्या अडचणी वांगडा आंगाचेंय दिव्यांगपण येता.
ह्या एप्रील म्हयन्यांत तुमी न्युरोडायव्हर्जंट समुदायाक कशे मजत करूंक शकतात तें समजून घेवंक जाय. ऑटिझम हें एक विकासात्मक दिव्यांगत्व. हातूंत संवेदनांचेर प्रक्रिया करप, विचार करप, शारिरीक हालचाल करप, संवाद सादप, सरमिसळप आनी स्वतंत्रपणान दीसपट्टी जीण जगप हातूंत फरक आसूं येता.
ऑटिझमाक स्पॅक्ट्रम म्हळां. कारण ताची तिव्रताय मनशा कणकणीं बदलता. सामको सौम्य ऑटिझमचो भुरगो/मनीस रासवळ मनशाक केन्ना केन्ना वळखूंक लेगीत येतलोच अशें ना. पूण मध्यम आनी मागीर तिव्र अशे तरेन ऑटिझमाच्यो तरा आसतात. तांच्यो गरजो, वेगळ्यावेगळ्या परिस्थितींत तांच्यो प्रतिक्रिया, अडचणी, बुद्धीची तांक ह्यो गजाली मतींत घेवन तांची वाड, शिक्षण, समाजीक जीण थारावची पडटा. देख दिवपाचीच जाली जाल्यार एखाद्रें ऑटिझमाचें भुरगें योग्य अभ्यासक्रम, योग्य शिक्षक, शिक्षणीक वातावरण हांच्या पालवान अभ्यासांत येसस्वी जावन नोकरी-काम करूं येता. हाचे उरफाटें एखाद्रें भुरगें अ, ब, क, ड लेगीत शिकूं येना अशें उरूं येता. पूण तांकां पालक, शिक्षक हांच्या सततच्या मार्गदर्शनान वेवसायीक शिक्षण दिवं येता.
ऑटिझमाचे बाबतींत मानून घेवप एक मोठी गजाल. तें दोळ्यांक दोळो दिनात, एकच गाळटा घेवन बसतात, हेर भुरग्यां मदीं सामील जायनात तर पालकांनी शिटूक जावंक जाय. जायते पालक सान भुरगें ऑटिझमाचीं लक्षणां दाखयता तेन्ना नेणारपणान घाळ रावतात तर चडशे पालक ‘डिनायल सिंड्रोम’ चे भकीक पडून आपलें भुरगें ऑटिझमाचें आसूंकच शकना अशें मानून एका दोतोरा कडलल्यान दुसऱ्या दोतोरा कडेन वतात. हातूंत म्हत्वाचो वेळ पेड्ड्यार जाता आनी ह्या बालकांक बेगीन चिकित्सा आनी बेगोबेग उपचार, मार्गदर्शन चुकता. हाचो खूब अनिश्ट परिणाम अश्या भुरग्यांची वाड आनी फुडाराचेर जावं येता.
ऑटिझमचें प्रमाण कितलें? 36 पोटी एका भुरग्याक ऑटिझम स्पेक्ट्रम डिसऑर्डर आसता, अशें भलायके वेले संवसारीक अभ्यासक म्हणटात. हें जरी अती आसलें तरी ऑटिझम स्पॅक्ट्रमाचें अल्प प्रमाण आशिल्लीं भुरगीं आयुश्यांत फुडें वतात, कांय जाणां एखादऱ्या विशयांत पर्जळटात. एक खरें, ऑटिझमाच्या भुरग्यांचो आंकडो वाडत आसा.
आमच्या गोंयांतय हो आंकडो वाडटा अशें गोंयांतलीं बेगीन चिकित्सा आनी हस्तक्षेप केंद्रां हुस्को उक्तायतात. चड करून ऑटिझम जेनेटीकपणान येता. पूण उसरां जावपी चलयांचीं लग्नां आनी ताका लागून 35 वर्सां पिराये उपरांत येवपी गुरवारपण, बदलपी राहणीमान, घोव-बायलांची धकाधिकीची जीण, ताण-तणाव आदीं कारणांय ह्या वाडी फाटल्यान आसात अशें अभ्यासक सांगतात. एप्रील म्हयन्यांत आमी पुराय समाजान ऑटिझमा विशीं जागृताय करप, समाजांत तांकां आपणावंक सहसंवेदनेचें आनी सर्वसमावेशक वातावरण करपाक वावरप, तशेंच तांचें शिक्षण आनी नोकरी-काम मेळून सक्षमीकरण जावपाक फुडाकार घेवन सरकार तशेंच खाजगी वाठारा कडेन लाॅबींग करप हें खूब म्हत्वाचें.
प्रकाश वामन कामत
9422443093
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
