भांगरभूंय | प्रतिनिधी
एचआयव्ही विशाणू मनशाच्या आंगांत घुसतकच कांय वर्सांनी एड्स जाता. योग्य उपचार केल्यार मनीस बरोच काळ जगपाक शकता. संवसारांत 1959 वर्सा पयले खेपे किन्साशा (काँगो) शारांत एचआयव्ही दुयेंती सांपडलो. भारतांत चेन्नयंत शिंदळकी करपी बायलां मदीं 1986 त पयले खेप एचआयव्ही मेळ्ळो. डॉ. सुनिती सोलोमन आनी तिची विद्यार्थी डॉ. सेल्लाप्पन निर्मला हांकां तो सांपडलो. गोंयांत 1987 त एचआयव्हीचो पयलो दुयेंती मेळ्ळो. भारतांत 2023 त 10 लाख 30 हजार लोकांक एचआयव्हीची बादा जाली. 2010 चे तुळेन ती 39 टक्के उणी आशिल्ली. संवसारांत 2023 त 6,30,000 लोकांक एचआयव्ही कडेन संबंदीत दुयेंसांनी मरण आयलां. संवसारांत सादारण चार कोटी लोकांक एचआयव्ही जाला. हातूंतले 65 टक्के दुयेंती आफ्रिकेंतले. हे आंकडे संवसारीक भलायकी संघटणेचे. भलायकी संघटणेन जाहीर केल्लो आफ्रिका खंडांतलो वाठार सोडल्यार, हेर कडले एचआयव्ही दुयेंती उणें जातात. 2030 मेरेन संवसारांतल्यान एचआयव्ही, एड्स कायम सोंपोवपाची मोखूय संघटणेन दवरल्या.
संवसारांत एचआयव्हीचे दुयेंती कमी जावपाक लागल्या आसतना आतां गोंयांत तरणाट्यांच्या मळाचेर एचआयव्हीन पावल दवरलां, ही हुस्क्याची गजाल. 2009 ते 2022 ह्या काळांत सगल्यांत चड एचआयव्ही दुयेंती हे 35 ते 49 वर्सां पिराय गटांतले आशिल्ले. पूण, 2023 त म्हणल्यार 14 वर्सां उपरांत पयलेच खेप सगल्यांत चड दुयेंती हे 25 ते 34 वर्सां पिराये मदले आसात. 2023 त 15 ते 24 वर्सां पिराय गटांतूय एचआयव्ही बादा जाल्ल्यांचो आंकडो चड आसा. वरिश्ठ भलायकी अधिकाऱ्यांनी ही म्हायती दिल्या. 2023 त वट्ट 260 दुयेंती सांपडले, तातूंतले 85 दुयेंती 25- 34 वर्सां मदले तर 15- 24 वर्सां पिराय गटांतले 32 आशिल्ले. भलायकी अधिकाऱ्यांच्या मतान हाचीं जायतीं कारणां आसतलीं, पूण मुखेल कारण असुरक्षीत लिंगीक संबंद आसपाची चड शक्यताय आसा….. आनी हें कारण सामकेंच भायर उडोवपाक मेळचें ना. तरणाट्यांचो पिराय गट देंवत आसा, म्हणल्यार 15 ते 24 वर्सांचेय तरणाटे आतां एचआयव्हीचे भकीक पडपाक लागल्यात. समाजाचे नदरेन ही दुखदिणी गजाल.
मोबायल फोनाक लागून आतां चले, चलयांचो सोंपेपणी संपर्क जाता. सोशल मिडियाचेर एकामेकांच्या मनांतलें उलोवंक मेळटा. रातीं देड, दोन जाय मेरेन कोणाक कळनासतना चॅटींग करपाक मेळटा. मोग हाताच्या तळटार आयला. म्हणटकच ‘जवानी का जोश’ हो आदले परस नेटान आसतलो, हें मान्य करचेंच पडटलें. तातूंत डेटींग अॅपांचो आंकडो वाडला. अनवळखी व्यक्तीं कडेनूय बेधडक संबंद दवरपा इतले कांय तरणाटे धाडसी जाल्यात. सिनेमांनी बी प्रेमभंग जातकच नायक, नायिका दुख्खी पदां म्हणीत दीस सारतात. मात, आयज प्रत्यक्षांत ‘तू नहीं तो और सही’ ही वृत्ती बऱ्याच तरणाट्यां मदीं दिसपाक लागल्य. ना, आतां आमचें कांय ना, हांवें ताका सोडलो/ सोडलें हीं उतरां आयज हांसऱ्या मुखामळान सहज उलोवपी वाडल्यात. लग्ना भायले संबंदूय वाडल्यात. असुरक्षीत लिंगीक संबंदांक लागून एचआयव्ही जावपाचो धोको चार वर्सां पयलीं आशिल्लो ताचे परस दोन टक्के वाडला. ताका लागून अॅपां आड तरणाट्यां मदीं जागृताय करपाची गरज आसा, अशें भलायकी अधिकार्यांक दिसता. हें यूग म्हायती तंत्रज्ञानाचें. म्हणटकच कितें केल्यार कितें जाता, हाची बारीकसारीक म्हायती आतां हायस्कुलांत शिकपी भुरग्यांक पसून खबर आसतली, न्हय आसा. तरीय एचआयव्हीचो आंकडो वाडप हें कित्याचें लक्षण म्हणपाचें? लग्नाची पिराय उणी करची असो विचार फाटीं कांय जाण उक्तायताले. पूण तें चुकीचें. गांवांनी भुरगेपणार लग्न करपाची पद्दत अजून आसा. ताका सारें, उदक घाल्ल्या सारकें जातलें. तरणाट्यांक स्वताच्या पांयांचेर उबें रावपाक जाय. संवसार चलोवपा इतली म्हयन्याळी येणावळ जाय. तें करता म्हणसर पंचविशी हुपता. तेन्ना जागृताय होच तातूंतले तातूंत बरो उपाय. लिंगीक शिक्षणूय दिवपाची गरज आसा. पूण तें दिल्यार भारतीय संस्कृताय बुडटली, नैतिकतेच्या तें आड, स्वैराचार वाडटलो…. अशी भिरांत कांय संस्कृती रक्षक आनी समविचारी लोकांक दिसता.
आमचें गोंय पर्यटन केंद्र जाल्ल्यान हांगा जें कितें चलता, ताका आळाबंद हाडपाचो यत्न सरकारी यंत्रणांनी करपाक जाय. मसाज वा एस्कोर्टाच्या नांवा खाला कितें चलता तें कोणें सांगपाची गरज ना. सरकारान बंदी घाल्लीं जायतीं अॅपां नवें नांव, रुप घेवन बेधडक गोंयच्या नांवार कितेंय खपयता. ताचे आड कायदो, पुलीस यंत्रणां कांयच करपाक शकना?
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
