भांगरभूंय | प्रतिनिधी
यु गपुरूश ज्ञानपीठ पुरस्कार जैतिवंत रवीन्द्रबाब केळेकार हांच्या जल्मशती वर्सा निमतान घडोवन हाडिल्ल्या कांय कार्यावळींक म्हाका हाजीर रावंक मेळ्ळें. तर कांय कार्यावळींक कामाच्या व्यापाक लागून म्हजी हाजिरी लागली ना म्हूण मन उदास जाल्लें. पूण रवीन्द्रबाबाल्या उतरांची याद जातकच बेचैन मनाक थाकाय मेळ्ळी. ते म्हणटाले ‘समाजांतल्या ल्हान व्हड सगल्यांच्या सूख दुख्खां कडेन एकरूप जावप सगल्यांकच जमना. सगल्यांचें जिवीत इतलें मोटें आसना.’ म्हूण घडये त्या कार्यावळींचो लाव म्हजे सारकिल्ल्यांक घेवंक मेळ्ळो ना. तांणी गोंया खातीर केल्लो वावर मात भौसाच्या काळजांत घर करून सासणाक उरतलो हातूंत दुबाव ना. शणै गोंयबाब हांचे उपरांत कोंकणीक मान सन्मान प्राप्त करून दिवंक जिवाचें रान करून वावुरपी ते रवीन्द्रबाब. तांची लिखणी कसलीच भीड मुरवत दवरिनासतना सतत चलत रावली. सुमार सत्तावन वर्सां तांची लिखणी कोंकणी समाजाक उजवाडाची दिका दाखयत मुखार घेवन वचत रावली. तांकां फावो जाल्लो ‘ज्ञानपीठ पुरस्कार’ तांच्या कार्याची गवाय दिता. कोंकणी ब्रह्मांडांतलो ध्रुव तारो सोदून काडात म्हूण कोणूय म्हाका सांगत तर हांव रवींन्द्रबाबाक बोट दाखयन. गोंयच्या मस्तका वेलो तिबो म्हणल्यारच रवीन्द्रबाब.
जेन्ना-जेन्ना हांव तांचे ग्रंथ घेवन बसलां, दरेका मुखपृश्ठा वेलो तांचो चेरो पळयतकच एक खेरीत उर्बा म्हजे भितर रिगल्या. खरें सांगचें जाल्यार तें पुस्तक हांव वाचिना पूण तें पुस्तक हांव जियेतां. तातूंत आयिल्ल्यो देखी हांव आपणायतां तेन्ना म्हज्यांत रिगिल्ली ती उर्बा कोंकणींत भर घालूंक म्हाका तिश्टायत रावता. म्हाका खात्री आसा तांचे साहित्य वाचतल्यांक म्हजे सारकोच अणभव केन्ना ना केन्ना आयला आसतलो म्हूण.
रवीन्द्रबाब हांच्या साहित्यांत वाचकांक प्रेरीत करपाचें खेरीत बळगे आसा, कसलीय गजाल वाचप्यां मुखार दवरून तांकां चिंतूक लावपाची तांक तांचे लिखणेंत पळोवंक मेळटा, वाचूंक मेळटा. ‘ओथंबे’ ‘हिमालयांत’ ‘तथागत’, ‘वेळे वयल्यो घुलो’ वा ‘कषाय मधुर’, ‘आशिकुशीक’, वा ‘महाभारत एक अनुसर्जन’ – दोनूय खंड, अशा ह्या साबार ग्रंथांतल्यान तांच्या वेगळ्यावेगळ्या तासांचो दिश्टावो कोणाक जाले बगर रावंक ना. हाचोच अर्थ तरेकवार विशय हाताळपाची तांची कुशळटाय सुमारा भायली आशिल्ली. पुराय कोंकणी मनीस अभिमानान जगचे खातीर ते वावुरताले, गोंय ‘कोंकणी प्रदेश’ जावचो अशें सपन ते पळयताले. तें निमाणें मेरेन सपनूच उरलें. ते सपन पुराय करपाची ताकतीक तांकां ओगी बसूंक दिनाशिल्ली. तांची लिखणी सतत चलत रावली केन्ना थकली ना. खरें म्हणल्यार आमी कोंकणी मनशानच तांचे सपन पुराय करचे खातीर फुडाकार घेवंक जाय. गोंयची राजकी परिस्थिती पळयत जाल्यार हो वावर आंवाठ्या भायलोच म्हणचो पडटलो. कोणा एका राजकर्त्याक गोंय कोंकणी प्रदेश जावचो अशें कित्याक दिसना ? फक्त रवीन्द्रबाबाकच अशें दिसचें मूं ? हो प्रस्न खूबशीं वर्सां जाली म्हजी फाट सोडिना. मनीस आशावादी आसत तर ह्या संवसारांत अशक्य अशें कांयच ना आमी आशावादी जावया. एक ना एक दीस तांचें सपन खरें जायतय बी. तांणी केल्लो तप केन्ना बेकार वच्चो ना कारण तन, मन, प्राण ओंपून आपली पुराय जीण तांणी गोंया खातीर आनी कोंकणी खातीर अर्पण केल्ली.
रवीन्द्रबाबा सारकेंच गोंयां खातीर आनीक एक भुंयपूत तितलेच पोटतिडकीन वावुरले ते म्हणल्यार लोककवी डॉ. मनोहरराय सरदेसाय. गोंयचे म्हालगडे रवीन्द्रबाब आनी लोककवी डॉ. मनोहरराय सरदेसाय हांची जल्मशती एका बराबर येवप ही गोंयच्या भौसा खातीर अभिमानाची गजाल. असो योगायोग खूब कमी, शेंकड्यांत जेम तेम एक पळोवंक मेळत. ह्या भुंयपुतांचें कार्य खूब व्हड. आपले आवयभाशेक तिची हक्काची सुवात मेळोवन दिवंक ते पोटतिडकीन वावुरले. स्वताच्या हिताची पर्वा करिनासतना मायभाशेची सेवा करूंक धन्यताय मानली. हांव तर म्हणन मनोहरराय म्हणल्यार चलती भोंवती साहित्याची खण जावन आशिल्ली. तांणी साहित्यांत जीं माणकां मोतयां ओंतलीं तीं अजून लिकलिकीत आसात. बारीक विचार करून पळयात तीं शंबर नंबरी थिकां दिसान दीस चकचकीत जायत आसात. काव्य रचनेंत तांचो हात धरपी अजून मेरेन कोण ना, हेंवूय तितलेंच खरें. तांची ‘जिणेन म्हाका सगळें दिलें’ ही म्हजी आवडटी कविता जावन आसा. तशें पळोवंक गेल्यार तांच्यो सगल्योच कविता उंचेल्या पांवड्या वेल्यो आनी गेयतेन भरिल्ल्यो कविता जावन आसात. तांच्या कवितांनी काळजांतले उमाळे उक्ते जातात.
शिक्षणां निमतान ते देशा भायर आशिल्ले तेन्नाचो तांचो तो कळवळो काव्या रुपान कागदार देंविल्लो आमकां वाचूंक मेळ्ळा. त्या वेळा वेल्या तांच्या कवितांनी गोंयकारांच्या मनांत स्वतंत्रतायेची ज्योत पेटोवपाचें व्हड कार्य केल्लेंय आमी पळयलां. तांच्यो ह्यो कवितां म्हणल्यार कोंकणी साहित्यांतली एक प्रकारची क्रांतीच म्हणूं येता. गोंय आनी गोंयचें सैम ह्या यादिंनी आकूळ पिकूळ जाल्ल्या आपल्या मनाची व्यथा ते शब्द कळ्यांनी गुंथताले. तांणी रचिल्ल्या कवनांनी परकी शेकातळा घुस्मटमार सोंसतल्या कोंकणी समाजाक जिवदान दिलां म्हणूं येता. तांचो स्वताचो घुस्मटमार जातालो पूण तो आपल्या कवनांनी उक्तो करूंक ते सफळ जाल्ले तें वेगळें सांगपाची गरज ना. तांणी केल्ली कोंकणीची सेवा दोळे दिपकापी थारता हातूंत दुबाव ना. तांचो उगडास करून तांच्या कार्याची म्हायती आनीक तांचें व्हडपण नवे पिळगे मेरेन पावचें म्हूण गोंयभर कार्यावळी घडोवन हाडिल्ल्यो आमकां अणभवूंक मेळूंक लागल्यात. गोंयकारांच्या मनामनांत घर केल्ले एक युगपुरूश तर दुसरे लोककवी. तांच्या कार्याची देख घेवन आमी स्वताचें अशें कितें तरी आपले मायभाशेक दिलें तर तांचे जल्मशती वर्स फळादीक जावंक पावतलें.
एच मनोज
9822441417
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
