भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज बाल- साहित्याची खूब गरज आसा. तें करूंक बरोवप्यांची गरज आसा. रोमी लिपींत फावो तितलें बाल-साहित्य निर्माण जायना. म्हण देवनागरी लिपींतलें बाल-साहित्य लिप्यांतर करूंक कांय जण वावुरतात. कांय संस्था बाल-साहित्य उजवाडा हाडटात, ताचेर तान भागना म्हण आतां ऍड्स पब्लिकेशन ही संस्था फुडें आयल्या बाल साहित्य प्रकाशीत करूंक. कांय दीस आदीं तिणें विन्सी क्वाद्रूसाचीं धा बाल-साहित्य पुस्तकां उजवाडा हाडलीं. भारतीय पावंड्यार हे विशीं चवकशी केली तेन्ना जायत्यो संस्था बाल-साहित्य छापूंक तयार आसात, पूण आमी तांचे मेरेन पावनात अशें कळ्ळें. बाल- साहित्या वरवीं भुरग्यांची मानसीकता विकसीत जाता, वाचन शक्ती वाडटा आनी ताची प्रतिभा तेंगशेर पावता. मुंबयची ‘कहानी तकबक’ म्हण एक संस्था आसा जी भुरग्यांचें साहित्य प्रिंट आनी डिजीटल रुपान उजवाडायता. तांचो हे विशींचो एक चॅनल लेगीत आसा. ताचे भायर तुलिका पब्लिशर्स, करडी टेल्स, प्रथम बुक्स, डक्नील बुक्स, रुपा पब्लिकेशन, पुफ्फीन इंडिया, एकलव्य आनी आदी सारक्यो संस्था वेग- वेगळ्या भासांनी बाल साहित्य प्रकाशीत करतात. कोंकणी भाशेंत गोवा कोंकणी अकादेमी, कोंकणी भाशा मंडळ, राजहंस सारक्यो संस्था बाल- साहित्य निर्माण करतात. ह्या सगळ्यांक पालकांचो तेंको मेळटा काय? कसलेंय साहित्य निर्माण जातकच ताका वाचपी लाभले जाल्यार आनीक साहित्य प्रकाशीत करूंक उमेद येता. राजहंसाचो धनी प्रभाकार बाब भिडे म्हणटा, सरकारान लेगीत तेंको दिवंक जाय. आपूण वेग-वेगळ्या थरा वेल्या भुरग्यांक पुस्तकां उपलब्ध करतां, तीं त्या-त्या भुरग्या मेरेन पावलीं जाल्यार वाचना खातीर भुरगीं वंचीत उरचीं नात. आमच्या शिक्षण खात्यान हाचेर गंभीरतायेन लक्ष घालूंक आमचे बराबर ताचोय हुस्को.
आनीक एक वाट म्हण, लिप्यांतराक प्रोत्साहन दिवंचे खातीर लिप्यांतर केल्ल्या पुस्तकाची माहिती वाचप्यां मेरेन पावची ह्या हेतून आनीक एका पुस्तकाची वळख मुखार आसा. पुस्तकाचें नांव आसा ‘चिंकी’. ताचें मूळ बरोवपी राजश्री बांदोडकार- कारापुरकार आनी लिप्यांतर करपी मार्कूस गोन्साल्वीस. हें पुस्तक दाल्गादो कोंकणी अकादेमीन उजवाडायलां. ताचें मोल १९९ रुपया आसा. फाटल्या पानाचेर मूळ बरोवप्याची आनी लिप्यांतरकाराची वळख दिल्या. ह्या दोन रंगी पुस्तकाक केंद्र बाल साहित्य पुरस्कारूय लाभला.
फाटभूंय
भुरग्यांक मार्गदर्शन करप हो मुखेल हेतू बाल- साहित्यांत आसता. हातूंत दर एक बरोवपी वेग-वेगळ्यो वाटो वापरता. ह्या पुस्तकांत बरोवप्यान मुयेक पात्र विंचून काडलां. एका सरळ साद्या मार्गान स्वता कश्ट करून शिस्तीन फुडें वतले हे भुंये वेल्या जिवांक कितले त्रास भोगचे पडटात हें सांगूंक मुयेचो आधार घेतला. ह्या संवसारांत मनशाच्या सभावांत एक जोश आसप, फटींगपणां करीनासतना, दुसऱ्यांचें वायट चिंतीनासतना, दुसऱ्यांक त्रास दिनासतना आपली जीण बरे तरेन फुडें व्हरप हें एक व्हडलें काम. बरोवप्यान ही आपली जियेपाची तरा दाखोवंक आनी ह्या कश्टांच्या मार्गार खिणांखिणांक येवपी आडमेळी, त्यो आडमेळी हाडपी लोक आनी तांच्या चपक्यांतल्यान भायर सरून आपणें थारायल्ल्या मार्गान फुडें कशें वचप हें दाखोवपाचो हेतू. हे काणयेंतली मूय म्हळ्यार एक मनीसूच वो भुरगें कशें, काल्पनीक शक्तींतल्यान कितें-कितें मेळोवंक शक्ता आनी कसो-कसो आनंद भोगूंक जाता हें दाखोवपाचो उपाय बरोवप्यान सोदला.
पुस्तकाचो गाभो
पुस्तकांतली काणी सामकी सान भुरग्यां खातीर आसा. एक सादी मूय आनी ते मुयेच्या भुरग्याचो बेस-बरो चित्रायल्लो संवसार ह्या पुस्तकांत दिश्टी पडटा. तें मुयेचें भुरगें भोंवतणच्या वाठारांतूंच न्हय तर मळबांत भोंवून पावस कसो पडटा, हाचें विज्ञानीक गुपीत फोडटा. तें स्वता कुपांनी रिगता आनी पावस कसो निर्माण जाता हाची माहिती वाचप्यांक दिता. जमनी वेलें उदक आटून, ताची उब जावन वयर वतना फुडें कुपां कशीं तयार जातात, पावस म्हळ्यार कितें, तो मळबांतल्यान सकल पडून आमचे भुंयेक थाकाय कशी दिता हाचो दिश्टावो घडयता. गडगड आनी जोगलावणें हांचेंय गुपीत फोडटा. ते शिवाय एक आवय आपल्या भुरग्याची कितली आनी कशी काळजी घेता हेंय हांतूंत अणभवूंक मेळटा. तरातरांच्या मुयांच्यो विंगड-विंगड सभावगूण, मुयांचें खाण पुंजावंच्यो रिती, तांचेर येवपी संकश्टां, तांचे सैमा कडलें नातें आनी तांची वागणूक दाखोवन, पेशान शिकोवपी आशिल्ल्या राजश्रीबायन आपलें गिन्यान भुरग्यां मेरेन पावोवंचो यत्न केला.
खाशेलेपण
‘चिंकी’ ही कादंबरी भुरग्यांच्या हातांत पडटकच ताका ती वाचूंक अवघड लागची न्हय हे खातीर नागरींतलीं कांय उतरां रोमी- संवकळीचीं केल्यांत. देखीक मूळ पुस्तकांत ‘मम्मा’ हें उतर आसा, ते बदला ‘मांय’ हें उतर घालां आनी हें राजश्री बायनूच सुचयलां. मूळ पुस्तकांतल्या कांय गजालीं कडें गरज तशे बदल केल्यात आनी तें रोमी वाचपी भुरग्यांक सुटसुटीत केलां. पुस्तकाच्या दर एका पानाचेर चित्र आसा जें भुरग्यांक आकर्शीत करतलें. हे खातीर चित्रकार वासू वासवन आनी निला बांदोडकार हांची तुस्त करची पडटली.
बरोवप्याचें मन
बरोवपी राजश्रीबाय आपलें मनोगत व्यक्त करतना म्हणटा, “म्हजे भशेन हे सृश्टींतले आनिकूय बाबडे जीव अशे तरेची जीण अणभवतात आसतलेच. पूण ते ओगी रावून सोंसतात, भियेतात, फाटीं सरतात. आनी कांय वर्सांनी तांचें असतित्व सोंपता. आडमेळींतल्यान मार्ग सोदप आनी आपली जीण सुधारप हें व्हडलें आव्हान, तें आमी आपणावंक जाय आनी मरसर कश्ट करून संवसार सुधरावपाचें काम करपाक जाय. ह्या म्हज्या अणभवांतल्यान हें म्हजें पुस्तक ‘चिटकुल्या चिंकीचें विशाल विश्व’ म्हळ्यार ‘चिंकी’ जल्माक आयलां. पुस्तकाचें निमाणें पान बरयता आसतना, त्या पानार कांय वेळ एक काळी मूय पासयो मारताली. हांव तिका कांय खीण पळेतूच उरलें. हेंच काय चिंकी?”
सोंपयतना…
जो भुरगो साहित्य वाचता, तो निश्चीतूच बऱ्या फुडाराची वाटचाल करता. ‘चिंकी’ कादंबरी वाचून आमच्याय भुरग्यांनी चिंकी जावंक यत्न करचो. जिवीत जरी सोंपें आसलें जाल्यार पासून जिवितांतलीं जैतां जोडप तितलें सोंपें न्हय. आमच्या भुरग्यांक बऱ्या साहित्याचें दर्शन घडोवंक कोंकणीच्या हेर लिपींतलीं आनिकूय पुस्तकां रोमी लिपींत येवंचीं असो आमचो हावेस. चिंकी एक धाकटुली मूय आनी ताची मोगाळ आवय हांचे भोंवडेंतल्यान, तांच्या संवादांतल्यान पुस्तकांतलें सगळें सैमाचें विज्ञान भुरग्यां मेरेन पावूं अशी आस्त बाळगीतना राजश्रीबायचें आनिकूय बाल-साहित्य आसा तें रोमी लिपींत येवंचें हो आवंडो.
– विन्सी क्वाद्रूस,
९८२२५८७४९८
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
