उदयबाब कोंकणीचे अध्वर्यू

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

विचारवंत, साहित्यकार उदयबाब भेंब्रे हांचो आयज वाडदीस. ते निमतान तांचे विशीं….

गोंयची राजभास कोंकणीचे अध्वर्यू उदयबाब भेंब्रे 85 वो वाडदीस मनयतना हो लेख वाचतले. उदयबाब,
आयज तुमचो वाडदीस, गोड गोड दीस. आमी तुमकां व्हड पिराय, बरी भलायकी आंवडेतात. देशाच्या स्वातंत्र्याचें, गोंय मुक्तीचें, ओपिनियन पोलाचें, राजभाशेचें, राज्य पांवड्याचें झूज पळोवपी उदयबाब. त्या झुजांच्यो ल्हान- सान यादी आयज तांकां एखादरे नासत. तांचें लिखाण, पुस्तकांतल्यो काणयो त्यो यादी सांगतात. जावं तें मागीर ब्रह्मास्त्र, कर्णपर्व आसत वा व्हडलें घर.
ह्या खिणाक गरज आसा तांच्या पिंपळा पेडार स्तंभाची, ब्रह्मास्त्रांची. ‘भांगरभूंय’ दिसाळ्यांत पिंपळा पेडार, ब्रह्मास्त्र परतून उजवाडाक हाडूंक येतलें व्हय? कालच्यो यादीच आतांच्या, फुडारांतल्या राजकारण्यांक, समेस्तांक मार्गदर्शक थारतल्यो. नवनिर्मणेक उर्बा दिवपी उदयबाब कोंकणी लेखक, शिक्षक, आदवोगाद, राजकारणी, मार्गदर्शी. ‘उदयबाबांच्या कोंकणीन म्हाका कोंकणींतल्यान उलोवपाक, बरोवपाक शिकयलें’, हीं उतरां आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार हांचीं. गोंय विधानसभेतलीं राजभास (देवनागरी) कोंकणीक कोणे नखलामी करुंक सोदल्यार मुख्यमंत्री डाॅ. प्रमोद सावंत हांकांय ती उपेगाचीं. कोंकणी (रोमी लिपींतली), मराठी वैश्वीक जाल्या मागीर तिका गोंयांत राजभाशेची सुवात कित्याक जाय? अनुदाना खातीर? पुरस्कारां खातीर? विश्वकवी बाकीबाब बोरकार हांच्यो ‘सासाय’ कवितांझेल्यांतल्यो कविता वाचल्यार रोमी, मराठीमोगींक जापो मेळटल्यो.
उदयबाबांचें, ब्रह्मास्त्र, पिंपळा पेडार म्हणल्यार मराठीक जाप. ‘म्हजो इंग्लेज भाशेक विरोध ना, विरोध आसा तो इंग्लेज माध्यमाच्या मुळाव्या शाळांक अनुदान दिवपाक’, हीं उतरां उदयबाबाचीं. त्याच उतरांचेर गोंयांत भाजपा सरकार 2012 वर्सा सत्तेर आयलें. 2027 वर्सा 27 ची मोख उतर पाळपाचेर निंबून आसा. जैत लागीं पावलां, राजभास कोंकणीची घुडी हुबोवपाक नवी पिळगी घडल्या. उदयबाबाच्या उतरांनी, लिखाणांतल्यान पत्रकारय घडले, आमचेवरी.
उदयबाब फक्त पांच वर्सां विधानसभेंत आसले. तेन्नाच राजभास कोंकणी, राज्य पांवडो हाडपाचो व्हड वावर जालो. मुंबय सिद्धार्थ लाॅ काॅलेजींत विद्यार्थी आसतना तांणी नेमाळ्यांतल्यान बरोवन गोंयकारांक जागयलें, गोंय मुक्ती, ओपिनियन पोला खातीर. ओपिनियन पोल फक्त दोन पानांचो आसलो? उदयबाब तें सांगूक शकतात, कवी मनोहरराय सरदेसाय हांचे कवितेंतल्यान. मनोहरराय हांणी बाकीबाबांच्या ‘सासाय’ कवितांझेल्याचे प्रस्तावनेंत उदयबाबान गोंय मुक्तिझुजांत केल्ल्या वावराची म्हायती दिल्या. चार उतरां यादींतलीं. राजभास कोंकणीन गोंयाक राज्याचो दर्जो मेळोवन दिलो, संविधानांत कोंकणी आस्पावली ताचीय साक्ष उदयबाब.
मुळाव्यो शाळा कोंकणी माध्यमाच्यो आसच्यो म्हणून आंदोलनांत उदयबाब देंवले. भुरग्याक शाळेंत घालपाची पिराय स वर्सां, पांच वर्सां 11 म्हयने आसची हे खातीर तांणी विधानसभेंत सुचोवणी केल्ली. तेन्ना ते जिखले, आतांय तेच जिखतले. उदयबाब फुडारांत पळोवपी, तें गिन्यान तांकां झुजां तेंपार आदवोगाशी करतना मेळ्ळें. झुजाचे महाराष्ट्र भुंयेंतल्यान घेतिल्ल्या शिक्षणाचो उपेग तांणी मायभास, गोमंतभुंये पासत केलो, करतात.
राजभास कोंकणी कित्याक जाय? राज्य पांवडो कित्याक? ह्या विशयाचेर गोंय विधानसभेंत उदयबाबान केल्लीं भाशणां मुख्यमंत्री आयकतले अशी आस्त आसा.
विशेशणां नाकात थोमणे कशे मारप, मुंजो कोण? भुतां खंयचीं? प्रुडंट मिडियार वाचात, आयकात. उदयबाब ‘सुनापरान्त’ आनी ‘प्रुडन्टा’चेय खांबे. बाबासाहेब आंबेडकारांचें संविधान कोंकणींत हाडपाच्या वावराची बुन्याद तांणीच घाली. तेच साक्षी सासाय आनी भांगरभुंयेक, मठग्राम आनी भतग्रामाक.

सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260