भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दुशीत उदक पिल्यार भारतांत सद्याक दर वर्सा एक लाखा परस चडच लोक सौंपतात. फुडले 15 वर्षांत हीच संख्या 90 कोटींचेर वतली अशे संशोधक म्हणटात. देखून उदकाचें प्रदूशण बंद जावंक जाय.
जंय उदक आसता थंय जिवीत आसता. जंय उदक नासता थंय झाडां- पेडांय नासतात. झाडां पेडांचो वा मनीस, प्राण्यांचो जीव वांचोवपाक उदक जायच. उदक म्हळ्यार कितें तें कोणाकच सांगपाची गरज ना. हे भुंयेर दोन त्रितियांश वाठारांत उदक आसता. मागीर तें खारें आसूं वा सावें. ह्या दोनूय तरांच्या उदकांतलें सावें उदकच चड म्हत्वाचें आसता.
खाऱ्या उदकांत नुस्त्या सारके हेर प्राणीय सुखान जीण जियेतात. पुण तेंच उदक मनीस आनी हेर प्राण्यांक पिवंक दिलें म्हूण जावचें ना. कारण थारावीक तरेचेंच उदकच मनीस पियेता. मनीस जें खाण खाता तातूंतय कांय प्रमाणात उदक आसताच. उदक नाजाल्यार मनशाची कितें गत जावये ते सांगूक जायना. मनशाक न्हांवक, धुवंक जशें उदक लागता तशें पिंवक लागता.
आतां मेरेन संवसारांत उदक म्हळ्यार देवाची देणगी अशें मनीस मानीत आयिल्लो, पुण आतां जेन्ना आमकां उदकच पयशे दिवन घेवचें पडटा तेन्ना उदकाचें मोल कितें तें आमकां समजूंक लागलां. उदक म्हळें की आमी पावसाची याद काडटात. कारण पावस आमकां उदक दिता. ह्या उदकाक लागून बांयों, तळीं, व्हाळ, न्हंयो भरून व्हांवतात.
पावस पडपाची देवाची ही करणी इतली अजापभरीत आसता की मनशान कितलोय पावस जाय म्हळ्ळो म्हण पावस पडना आनी पावस पटाना तो नाका म्हळ्ळोय तरी थांबना. ती एक देवाची करणी. पावस पडलो की तळीं, बांयो भरतात आनी तेंच उदक आमी पितात. उदक पिड्यार करप वा तें प्रदुशित करपा सारकें पातक ना.
अविचारी लोक जैन्ना उदक प्रदुशित करतात तेन्ना तोची परिणाम मनशाकच भोगचो पडटा. पुण मनीस शाणो खंय जाता? बांयचें तोंड बांदूंक जाता, पुण न्हंयचें कोण बांदतलो? अशी एक म्हण आसा, तीय उदकाचेर आदारीत. ताचो उदका कडेन कांयच संबंध नासलो तरी ते म्हणीक लागून आमकां उदकाचीच याद जाता.
तान लागली की मनीस उदक पिता. पुण तें केन्ना आनी कशें पिवचें हैं मात मनशांक अजून समजना. म्हणून म्हणटां सकाळीं उठटनाच तोंडबी धुनासतना पयलीं उदक पिवचें. चूळ भर मेरेन उदक पिवपाक रावचें न्हय, तोंड धुले बगर उदक पिल्यार ताचो वेगळीच लाव जाता. तोंडांत ग्रंथी आसतात त्यो तोंडात लाळ तयार करतात. उदक पितकच ती लाळ पोटांत वता.
ही लाळ पोटांतच वचूंक जाय. ती पोटांत जीं वायट एसिडां आसतात तीं मारता. जगांत जे प्रमाणे रगत कोणूच तयार करूंक शकना ते प्रमाणे ही लाळ थेट कोणूच तयार करूंक शकना. ती थाराविक प्रक्रियेक लागून तयार जाता. खूपशे जाण ही लाळ सकाळी तोंड धुतना भायर वडयतात. ती वडोवची न्हय. एकच उपाय म्हळ्यार सकाळीं सकाळीं उठ्ठटकच दोन ग्लास गरम उदक पिवचें.
खूप जाण धगमडें उदक पितात. कांय नजो. तांतूत मात्सो लिंबू पिळ्ळ्यार आनीक बरें जातलें, साकर मात घालची न्हय! तान लागतकच उदक पिवचें अशें न्हय. मेळत तेन्ना उदक पियत रावचें. ताका लागून तान भागताच. भुकय भागता. आंगांत रगत व्हांवपाचे प्रक्रियेक नेट येता. वजन उणें जाता. उदक हैं मनशान वखदच अशें समजून पिवूंक जाय, तें धन अशें समजून सांबाळून दवरुंक जाय.
तें घरांत वा भायर सांबाळून दवरलें ना तर मनशाचेर केदो व्हडलो प्रसंग येयत तें सांगूं नजो. घुंवळ आयली तरी मनशाक उदक जाय, अशे वेळार उदकच जीव वांचोवपी थारता. तकली उसळ्ळी तरी खूप उदक पिल्यार ती थांबता. आमकां जें वजन आसता तांतूत 60 टक्के हैं उदकाचे वजन आसता. हवेंत वाफेचे रुपान उदका आसता. न्हंयों, तळीं, न्हंयेचो झेल म्हळ्यार उदकच. वयल्यान उफेवपी वाफय उदकच. भुंयेचेर सगले मेळून 33 कोटी 25 लाख घन मैल इतलें सगले तरेचें मेळून उदक आसता. तर जमनी पोंदा दलदल, न्हंयो आनी तळ्यांनी मेळून 10 कोटी 63 लाख 33 हजार 450 घन किलोमिटर इतलें पिवपा सारकें शुद्ध उदक भुंयेर आसा आनी आमी ताचो उपेग करतात. जमनी पोंदा आशिल्लें सगलें उदक आमकां वापरूंक मेळना.
दुशीत उदक पिल्यार भारतांत सद्याक दर वर्सा एक लाखा परस चडच लोक सौंपतात. फुडले 15 वर्षांत हीच संख्या 90 कोटींचेर वतली अशे संशोधक म्हणटात. देखून उदकाचें प्रदूशण बंद जावंक जाय.
शैलेशचंद्र रायकार
942383 5692
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
