भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कांय लोक मराठी हीच गोंयचे संस्कृतायेची भास बी म्हणटात, पूण आमचें सगले लोकदायज, गाराणें, शिगम्याचें नमन आनी सोकारती आमी कोंकणीनूच करतात. क्रिस्तांव भावूय धर्मीक मळाचेर कोंकणी वापरतात.
गोंय हें कोंकणीभाशकांचें राज्य. गोंयचें दायज हें उदारमतवादी विचारसरणी आनी समाजीक समरसतायेचें. म्हालगड्यांनी मराठीभाशक वर्चस्ववादी मानसिकतायेर जैत मेळोवन वेगळें राज्य निर्माण केलें. मुक्ती उपरांतच्या काळांत कांय जाणांनी डावपेच आंखपाक सुरवात केली. तांचो मुखेल हेतू गोंयचें विलीनीकरण करप. अजाप म्हणल्यार आतां इतलीं वर्सां जांवनुय गोंयचें विलिनीकरण करपाचें कांय जाणांचें दुयेंस वचूंकना. म्हणून ते सतत कोंकणीआड कारस्थानां करीत आसात. हें म्हणजें नीज गोंयकारान दिल्ल्या विलिनीकरण निकालाचो अपमान करप.
गोंय वेगळें राज्य जालें खरें, पूण आमगेलें राज्य हें एकमेव आसतलें, जंय मायभास कोंकणीच्या जाग्यार दुसरी भाशा नाचता. कांय लोक म्हणटात, मराठीचेर गोंयांत अन्याय जाता. कितलें हास्यास्पद विधान!! मराठीचेर केन्नाच अन्याय जावंक ना, मुक्त गोंयांत तिचो ‘उदो- उदो’ जालां. खरें म्हणल्यार कांय जाणांनी परत-परत कोंकणीचो गळो दाबपाचो यत्न केला. ताका लागून निज गोंयकाराक मायभास शिकचें पासत बरींच वर्सां वंचित रावचें पडलें. ल्हानपणा सावन दिसतालें की आमची गोंयकारांची मायभास कोंकणी आसुनय आमकां मराठींतल्यान कित्याक शिकचें पडटा?? हाका कांयच उत्तर मेळनासलें. खंयच्याच राज्यान अशें जायना. सगले आपली भास पयलीं शिकतात आनी मागीर दुसऱ्यो. कांय लोक मराठी हीच गोंयचे संस्कृतायेची भास बी म्हणटात, पूण आमचें सगले लोकदायज, गाराणें, शिगम्याचें नमन आनी सोकारती आमी कोंकणीनूच करतात. क्रिस्तांव भावूय धर्मीक मळाचेर कोंकणी वापरतात, हें कोणे विसरचें न्हय.
कोंकणी शाळा नात म्हणून आमकां गोंयकारांक नायलाजान दुसरे भाशेंत शिकचें पडलें. भारतांत व्हडल्यो भाशा ल्हान भाशांक सोंपयतात, तांचे वांगडा इंग्लीशुय आसाच. हालींच्या पालकांक भुरग्यांक इंग्लिशींत शिकोवप चड आवडटा. तांकां (भुरग्यांक) धड म्हजीं कोंकणीय कळना आनी तुजी मराठीय कळना. आता नवें शिक्षणीक धोरण आयिल्ल्याक सरकारान कोंकणी भाशेंतल्या शिक्षणाचेर चड भर दिवचो. ह्या धोरणान थळावे भाशेक पयलो दर्जो दिला. जांकां मराठी शिकपाची आसा तांणी ती खोशयेन शिकची, पूण निज गोंयकाराक मराठी शिकात म्हूण त्रास करचो न्ही. गोंयांत कोंकणी शिक्षणाक कोणे वावूच दिवंक ना जाल्यार गोंयकार कोंकणी कशें शिकतले? सगल्यांकूच तशें आत्मिय संस्कार मेळुंक नात. नवें पिळगे कडल्यान तर चड अपेक्षा करची न्हीं, कारण जायत्या जाणांक स्वदेशी संस्कारुच मेळुंक नात. स्वभाशेचें बियाणें जेन्ना तुमीं घरांत रोंयतले, तेन्नाच कोंकणी वाचकय वाडटले. राजकी जुमलेबाजी करुन तें जावचें ना. ताका लागून भाशीक संस्कार आनी श्रद्धा म्हत्वाचीं. कोंकणी तिगलीं, जाल्यारुच गोंयकार तिगतले.
गोंय आयज वेगळें आसा म्हणून आमची संस्कृताय आनी मायभास तिगली, हें विसरचें न्हीं!! गोंयचें जर विलिनीकरण जाल्लें जाल्यार आयज गोंयची दशा सिंधुदुर्गा सारकी जाता आसली. हो आनी रत्नागिरी जिल्हो विकासाचे नदरेन अजून फाटीं आसा, तशें गोंयचें जावपाचें. तांकांय भाशे वयल्यान इतले हिणसायतात की आतां ते लोक आपली भाशा गांवठी समजून शुद्ध मराठीच उलोवपाक लागल्यात. कांय वर्सांनी तांची मालवणी कोंकणी लुप्त जावपाची भिरांत आसा. पळोवंक गेल्यार मालवणी भास ही पेडणें म्हालांतल्या बोलयेक लागीं वचपी. पेडणें आनी सत्तरी म्हालांतले भाशे सारकी तिवूय एक गोड भाशा. आमकां तातूंत उलोवंक कळना, पूण ती समजता. ह्या भाशां मदीं वेगळेंपण आनी आपलेंपणुय आसा. कोंकणीच्यो सगल्यो बोलयो निवळ, समजूंक सोंप्यो, मात महाराष्ट्रांतली पुणें, कोल्हापूर, मुंबय सोडल्यार हेर कडली मराठी तुमकां – आमकां समजूचीना.
इतिहासकार विक्रम संपत एक मुलाखतींत सांगतात, कर्नाटकांत वोडीयार राजा आनी हेर कांय राजां कडेन प्रशासकी कामाक लागून मराठी भटजी कामाक आशिल्ले. तांकां कन्नड कळनाशिल्ली म्हूण तें प्रशासकी लिखाण मराठींत करी, कर्नाटकी शास्त्रीय गायकूय मराठी भक्तिगीतां गायतात. थंय मराठी लोकांलीं घरां आसात, म्हणुन कितें कर्नाटकान मराठी राजभास करची?? कर्नाटकांत तुळू ही विंगड भास आसा, तरीय कर्नाटकाची राजभास ही फकत कन्नड. गोंयांत कन्नड राजघराण्यांनीय राज्य केलां, आमचे संस्कृतायेंत खास करून दक्षीण गोंयांत कन्नडीचोय वांटों आसा, मागीर तीय गोंयची राजभास किद्याक करची न्ही? कांयजाण दमण – दिव तशेंच कांय राज्यांचें उदाहरण दितात, थंय चड राजभाशा आसात म्हूण. मागीर एक सांगात, गुजराती, पर्शीयन, अरबी, पुर्तुगीज (जरीय ते एक वेळार आमचेर राज्य करपी साम्राज्यवादी आशिल्ले) हांचोय इतिहासीक वांटो आसा म्हूण गोंयांत ह्यो भाशा राजभाशा किद्याक करच्यो न्हीं? आदल्या काळांत आदिवासी मुंडारी सारकिल्ली भाशा उलयताले. कोंकणीन कितलेशेंच मुंडारी शब्द गावतात, शिवाय झारखंड राज्याची ती राजभास. मागीर मुंडारीय किद्याक गोंयची राजभास जावचीं न्हीं? पळोवंक गेल्यार गोंय हें भोवभाशीक राजभाशेचें राज्य जांव येता. खूब गजालीं आसात पूण, हांच्या घडयाळाची सुय फकत मराठीचेरुच शिरकल्या. गोंयची कोंकणी संस्कृताय आनी कोंकणी भाशा तिगोवपाक सरकारान तत्पर आसुंक जाय. राजभास ही फकत कोंकणीच उरुंक जाय.
(पूर्वार्ध)
– अभिनव सिताराम काटकार
95274 82446
————–
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
