इस्रोचें 1 जानेवारीक देशांतलें पयलें ध्रुवीय मिशन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

XPoSat 5 वर्सां मेरेन 50 तेजस्वी नखेत्रांचो अभ्यास करतले

बेंगळुरू, खबरां संस्था ः इस्रो देशांतलें पयलें ध्रुवीय मिशन 1 जानेवारी 2024 दिसा सुरू करतले. सतीश धवन अंतरिक्ष केंद्र श्रीहरिकोटा वयल्यान सकाळीं 9.10 वरांचेर प्रक्षेपण जातलें. तातूंत पीएसएलव्ही – सी 58 सयत एक्स-रे पोलारीमेट्री उपगिरो XPoSat धाडतलें. हो उपगिरो क्ष-किरणांचो डेटा एकठांय करून कृष्णविवर आनी न्युट्रॉन नखेत्रांचो अभ्यास करतले.
XPoSat ही आदित्य एल 1 आनी एस्ट्रोसॅट उपरांत अवकाशांत प्रक्षेपण जावपी तिसरी वेधशाळा आसतली. 2021 वर्सा लाँच केल्ल्या नासाच्या इमेजिंग एक्स-रे पोलारीमेट्री एक्सप्लोरर उपरांत हें भारतांतले पयलें आनी जगातले दुसरें ध्रुवीय मिशन आसा.

XPoSat नखेत्रांचो अभ्यास करतले…

XPoSat चो हेत आसा विश्वांतल्या 50 तेजस्वी नखेत्रांचो अभ्यास करपाचो. तातूंत पल्सर, ब्लॅक होल एक्स-रे बायनरी, सक्रिय गॅलेक्टिक न्यूक्ली, न्युट्रॉन नखेत्रां आनी थर्मल नाशिल्ल्या सुपरनोव्हाचे अवशेश हांचो आस्पाव जाता. हो उपग्रह 500-700 किमीच्या उण्या धर्तरेचे कक्षेंत स्थापन करतले. ते 5 वर्सां खातीर डेटा एकठांय करतले.
एक्सपोसॅटाचो प्राथमिक पेलोड POLIX (क्ष-किरणांतलें पोलारिमीटर साधन) अवकाशांतल्या मध्यम क्ष-किरण ऊर्जा श्रेणींतल्या ताच्या 8-30 केव्ही फोटॉनांची ध्रुवीकरणाची डिग्री आनी कोन मेजतलो. जाल्यार पूरक पेलोड XSPECT (क्ष-किरण स्पेक्ट्रोस्कोपी आनी वेळ) 0.8-15 केव्ही ऊर्जा श्रेणींत स्पेक्ट्रोस्कोपिक म्हायती दितले. केव्ही हो क्ष-किरणांखातीर मेजपाचो एकक आसून ताका किलो इलेक्ट्रॉन व्होल्ट अशें म्हण्टात.
हो उपगिरो आनी ताचो पेलोड यूआर राव उपगिरो केंद्र आनी रमन संशोधन संस्थेन तयार केला. हाका लागून अवकाशांतल्या पयसुल्ल्या स्त्रोतांची भुमिती आनी यंत्रणा हांचे विशीं म्हायती एकठांय करपाक मेळटली.

आदित्य एल 1 6 जानेवारीक लॅग्रेंज पॉयंटाचेर पावतले…

2 सप्टेंबराक सुरू जाल्लें इसरोचें पयलें सौर मिशन आदित्य एल 1 6 जानेवारीक नियोजीत लॅग्रेंज पॉयंटाचेर पावूं येता. 22 डिसेंबराक इसरोचे मुखेली एस सोमनाथ हांणी 6 जानेवारी पयलीं ताचे येवपाचो नेमको वेळ जाहीर करतले अशें सांगिल्लें.
आदित्य एल१ सौर ज्वालांचो अभ्यास करतले आनी तातूंतल्यान सूर्याचेर जावपी वादळां आनी तांचो धर्तरेचेर आनी आकाशगंगेंतल्या हेर गिऱ्यांचेर जावपी परिणामांविशीं म्हायती एकठांय करतले. सध्या आदित्य एल 1 ताच्या 6 प्रवासाच्या सगळ्यांत कठीण टप्प्यांत आसा. प्रभामंडल कक्षेंत ताची प्रवेश करपाची उरफाटी मेजणी सुरू जाल्या.
लॅग्रेंज पॉयंटात प्रवास करप हो हे मोहिमेचो सगळ्यांत कठीण टप्पो. हाका लागून अचूक नेव्हिगेशन आनी नियंत्रणाची गरज आसतली. आदित्य एल 1 हाका प्रभामंडल कक्षेंत प्रवेश करपा खातीर ताचो प्रक्षेपण आनी वेग सांबाळचो पडटलो.