भांगरभूंय | प्रतिनिधी
ट्रिंग….. ssssss आलार्म वाजलो आनी उमाक जाग आयली. उमा उठून जनेलांतल्यान तारूक सोदपाक लागलें. तारू चिचे खांद्यार नाचतालें आनी उमा ताका पळयतालें. उमाच्या घरा मुखार अगडबंब चिंचेचो रूख आशिल्लो. पिटकुल्यां पानांनी दरेक खांदे गच्च भरिल्ले. हो व्हड रूख पावस जावं वा वत सगळ्यांक आसरो दितालो. उमा बरोबर हेर पोरां रुखा पोंदां खेळटालीं. तांच्या मदीं चानयांचो खेळ रंगतालो. चिंचेंचो भार जातकच, भुरग्यांचो मुक्काम चिंचे मुळांत. सगळीं वाऱ्यान पडलेल्यो चिंचो पुंजायतालीं. कोण चिंचो फातरायतालीं आनी मिटयो मारीत त्यो खातालीं. जसो हो रूख ल्हान – सान पोरांक सावळेंत खेळयतालो, तसोच आपल्या आंगापांगार चानयो लेगीत नाचयतालो. ह्या रुखार चानयांचो घराबो रावतालो. तांचो राबितो जसो ह्या चिंचेच्या रुखाक जागृत दवरतालो. सदांच ह्यो चानयो ह्या खांद्या वयल्यान त्या खांद्यार भोवळटना दिसताल्यो. आतां तर ह्या चानयांचीं उमाक संवंय जाल्ली. हालीं तर अदींमदीं उमाल्या बाल्कनींत तांचें एक ल्हानशें पोर शतपावली करपाक येतालें. बाल्कनींत रावन तांचो आपालिपाचो खेळ पळोवपाक उमाक खूब आवडटालो. आतां एक पावल मुखार घालीत तें चानये पोर उमाल्या घरांत भोंवपाक लागलें, जशें घरचें वांगडी कशें. केन्ना सालांत लायल्या पड्ड्यांचेर तर केन्ना जनेलांचेर. आतां सगळ्यांक ताची संवंय जाल्ली. अपुरबायेन उमान ताचें नांव तारू दवरिल्लें. तारू येताच तांकां भिकणांचो वांटो मेळटालोच. वांटो एकट्याक दिल्लो आसलो तरी रुखावयल्यान उमागेर शंभर पावटी मारून तो भिकणांचो वांटो व्हरुन सगळ्यांक पावयतालें. हें पळोवन उमाक ताची लुक्तुबाय दिसताली.
उमाची आनी तारूली दाटी. तारू आतां हळुहळू उमा फाटल्यान शाळेंत वचपाक लागलें. ओगीच शाळेच्या जनेलांचेर पासयो मारत रावप. जशे दीस गेले तशें तारू आपलो पुंजोच घेवन शाळेंत भोंवतना दिसपाक लागलें. शाळेंतली भुरगीं सगळीं ताची खूब अपुरबाय करपाक लागलीं. भुरगीं आनी तांचे मदीं बरी इश्टागत जाल्ली. दीस मजेन वताले. जून म्हयनो लागलो. पावसाचे दीस सुरू जाले. पावसान उटंगराचें रूप घेतलें. न्हंयो भरुन गांवभर उदक पावलें. शाळांक सुटी दिली. सगळे कडेन उदकाचे लोट. वारें – गडगड, भिरांतेन सगळीं घरां भितर रावतालीं. उटंगराच्या पावसांत बांद, पूल, शेतां – कुळागरांनी उदक भरलें. व्हडले – व्हडले रुख उदकांत बुडले. सुकणीं जनावरांचे हाल – हाल जाले.
घरांत बसून सगळ्यांक बेजार आयिल्लो. पावस पडून गेल्लो. मळब नितळ जाल्लें. खूब दिसांनी भुरगीं रुखा मुळांत पावलीं. पळयत तर थंय लोकांची खेट. उमाक हुस्को तारूचो. मुखार वचून पळयत तर चिंचेचो कांय भाग मोडून पडला आनी आतां त्या अख्ख्या रुखाचें निर्मुलन करपाक उजो पालोवपी दळाक आपयलां. हें उमाक कळ्ळे. तांच्या हातान कोयते, खरवत, व्हडली उपकरणां पळोवन उमाचें काळीज बसलें. ताका कळ्ळें की चिंचेचो रूख आतां कातरतलो. तारुलो घराबो मळार पडटलो. मनांतल्या मनांत उमा विचार करतालें. पूण ताची नदर तारूक सोदताली. तितल्यान तारू नदरेक पडलें. तारूलो अख्खो घराबो खांदयांच्या पांखट्यांत जीव मुठीत घेवन बोवळटालो. खाण जेवण नाशिल्ल्यान तांचे वळवळे पळोवं नजो जाले. बंदखणींत पडिल्लेवरी तांची गत जाल्ली. करप किदें? रुखा भोंवतणी पावसाच्या उदकान तळें जाल्लें. कोयत्यांचे धपके खांदयांचेर पडटाले. वाट मोकळी करपाक कोयत्यांनी सपासप तांचेर प्रहार जाताले तेच धपके वाटयत – वाटयत तारुलो घराबो लिपचोरयां खांद्याखाद्यानीं लिपतालो.
हुसक्यान उमान आपल्या इश्टांक जमयलीं. सुची, मुनी, विपू, राघू सगळीं चिंचे कडेन जमलीं. तारूली गत उमान आपल्या इश्टांक कळयली. आतां करप किदें? रुखाक वाचोवप कशें हाचेर भासाभास जाली. गांवचे सगळे वडील चिंचेमुळांत आनी उमा बरोबर हेर पोरां चिंचेक वाळो घालून उबीं. कोण उदकांत मुंगरताली तर कोण खाची कोनशांनी. सगळ्यांनी एकूच सूर धरिलो “आमची चींच आमकां जाय, झाडां पेडांचेर बंद करा अन्याय”आमी चिंच कांपूंक दिवचींना. सुची एक पावल मुखार घालीत म्हणपाक लागलें “आमचे टिचरीन आमकां शिकयलां झाडां आमकां प्राणवायू दिता. तांकां कांपूंक जायना”. ताका तेंको दीत राघू म्हणपाक लागलो “सारकें सुची, झाडां आमकां फळां, फुलां, तशीच शुद्ध हवा दिता”. हय तर उमान राघूक म्हळें आनी तुमी विसरलीं? टीचरीन आमकां झाडां बद्दल कितल्यो मह्तवाच्यो गजाली शिकयल्यात. हें आमच्या व्हडिलांक लेगीत कळपाक जाय. तुमी जाणा एका फाटल्यात एक आमी झाडांचो नाश करपाक लागल्यांत. आमी मनशां सुवार्थी जाल्यांत. उदरगतीच्या नांवान काँक्रीटाचें जंगल निर्मिती चल्ल्या. आमच्या पुर्वजांनी हीच वनस्पत पुजली. ती फुलयली. आज आमी ह्या चिंचेच्या रक्षणांक उबी रावलीं ना जाल्यार हळुहळु अख्ख्या पर्यावरणाची नाशाडी जातली. आज प्रश्न एका झाडाचोच न्हंय तर अख्ख्या मनीसकुळाचो, तातूंत आसरो घेवपी हेर जीव जंतूचो.
हालीच जाल्ल्या म्हामारीतल्यान आमी सगळींच शिकला आसतली की नितळसाणीचे कतें म्हत्व आसा आनी आमी ते कशे जपूंक जाय. आमची जीण सुधारपाक विज्ञान आनी तंत्रज्ञानाचो विकास जावपाक जायच पूण, पर्यावर्णांचे लुकसाण करून आमचो सुखाचो जीव दुखान घालपाक जायना.
बदलत्या हवामानाक लागून सैमीक संकश्टाच्या चक्रव्युहांत सगळीच अडकपाक शकतात. खंयच्याय वेळार गरमी, पावस ,थंडेचो अणभव आमी घेताच तरीय बदल काय घडना कारण आमच्या दोळ्यां वयली सुवार्थाची झापणी उघडना.
उदरगतीच्या नावान तर अशेच चलत रावले जाल्यार आमचो सगळ्यांचोच विध्वंस जावपाक कळाव लागचो ना. आमी भुरगीं ह्या चिचेक लागील्या बोटांवरी आमकांय फाल्यां किदेंय दुयेंस आयल्यार तुमी जिवी मारून उडयतलीं? काय आमचे उपचार करतली? आमकां दुखल्यार तुमकांय दुखतले न्हय? जाल्यार या झाडांचो बळी कित्याक दितात. झाडां निस्वार्थपणान आमकां भरपूर दितात मागीर ह्या झाडाचेर अत्याचार करून ताचेर जगपी हेर जिवांक कित्याक तुमी मळार उडोवपाक मुखार सरल्यात”? उमाच्या उतरांनी सगळ्यांचे दोळे उकते केले. उमाली उतरां सगळ्यांच्या काळजाक लागलीं. गांवकरानी आपलो निर्णय फाटीं घेतलो. तारुलो घराबो कृतज्ञेन उमा कडेन पळयतालो. सगळ्यांनी उमाची तोखणाय केली उमा आनी ताच्या इश्टांची छाती झेतान फुल्ली.
परत मायाचो म्हयनो आयलो सगळीं भुरगीं चिचें मुळांत जमली. ह्या वेळा कोणाक चिंचो फातरावपाक पडल्यो ना. तारु तांकां चिचें बोटां पाडून सकयल उडोवंक लागलें. सदच्या वरी चिंचें मुळांत बसून सगळ्या भुरग्यांनी चिंचें बोटां मिटयो मारीत खाल्ल्यो.
अतिशा सुर्लीकार
7262849923
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.