भांगरभूंय | प्रतिनिधी
इर्मावांच्या पंगडाक हांगां ‘कोंफ्राद’ वो ’कोंप्री’ म्हूण संबोधतात. धार्मिक विधी, फेस्तां आनी इंतेराच्या वो मरणाच्या वेळार ह्या कोंफ्रादीची उपस्थिती खूब पवित्र मानतात
कोंकणी संस्कृताय – 7
गोंया थावन घांटमाथ्यार स्थळांतरीत जाल्ल्या गोंयकारांनी आपली कोंकणी भास आनी संस्कृताय खूब अपुरबायेन सांबाळून दवरल्याचीं उदाहरणां हाचे आदीं दिल्यांत. गोंया थावन स्थळांतर जावन सादारण 350- 400 उणीं अदीक वर्सां जालीं तरी आपल्या दिसपट्ट्या जिवितांत तेच भाशेन सामाजीक आनी धर्मिक जिवितांत ह्या समाजान आपली कोंकणी संस्कृताय खूब बरे भाशेन तिगोवन दवरल्या. हाचें आनीक एक उदाहरण म्हणल्यार कारण आसूं वा मरण, फेस्त आसूं वो धर्मिक सुवाळो घांटमाथो प्रदेशांत आमकां एक विशिश्ट तरेची वस्त्रां परिधान करून उबे आशिल्ले दादले आनी बायलो आकर्शीत केल्या बगर रावनात. आनी तें म्हणल्यार आमचे इर्माव (दादले) आनी इरमा (बायलो).
इर्मावांच्या पंगडाक हांगां ‘कोंफ्राद’ वो ‘कोंप्री’ म्हूण संबोधतात. धर्मिक विधी, फेस्तां आनी इंतेराच्या वो मरणाच्या वेळार ह्या कोंफ्रादीची उपस्थिती खूब पवित्र मानतात. ह्या कोंफ्रादींनी घांटमाथ्या वयल्या गोंयच्या संस्कृतायेचे ठळक अस्तित्व दिसता. कोंकणी भास आनी भावार्थ थीर करून तो थिगोवन दवरूंक ह्या कोंफ्रादींचे म्हत्व आनी योगदान खूब मोलादीक आसा.
इर्माव ह्या उतरा वयल्यान आनी एक म्हत्वाची गजाल हांगां नमुद करची पडटेली, ती म्हणल्यार नात्यांमदें लेगीत हांगां संबोधन जाता तें कोंकणी भाशेन उदा. : इर्माव- व्हडलो भाव- इर्माव, व्हडली भयण- माना. ह्या इरमावांची परंपरा गोंया थावन घांटमाथ्यार अगदी स्थळांतरण जाल्ल्या काळा थावन खूब प्रबळतायेन प्रचलीत आसा. खूब वर्सां आदीं जेन्ना घांटमाथ्यार पाद्रींची संख्या उणी वो नगण्य आसली तेन्ना हे इर्माव इगर्जींनी फुडार घेताले आनी वेळ प्रसंगार कोणाचें मरण जाल्यार ताचेर निमाणे संस्कार करून मातयेक लायताले.
अशीं ही इर्मावांची आनी इरमांची परंपरा घांट माथ्यावयल्या खानापूर, बेळगांव, आजरा, गडहिंग्लज, चंदगड, हल्याळ आनी हेर तालुक्यांनी अजून लेगीत खूब बरे भशेन सुरू आसा. हातांत खुरीस घेतिल्लो इर्मांव वो इरमा मदें आसता आनी दोनी वटेन हातांतल्या दांड्यार पेटयिल्ली वात घेवन दोग जाण आनी फाटल्यान उरिल्ले सगळे इर्माव- इरमा हातांत वाती घेवन हजर आशिल्ले आमकां दिश्टी पडटात. अंगार तांबडे- धवे उकमूस परिधान केल्ली इर्माव- इरमांची कोंफ्राद इगर्जीची, सुवाळ्याची, फेस्ताची पवित्रताय आनी सोबाय तर वाडयतातच, पूण मरणाच्या वेळार ही कोंफ्राद मेल्ल्यांच्या घरच्यांचे सांत्वन करच्या वावरांत खूब मोलादीक योगदान दिता.
कांय वर्सां आदीं कोंफ्रादीची ही परंपरा मात्शी उणी जावंक लागिल्ली. पूण जेज्वीट ब्रदर सर्गेस्त अपोलिनारियस उर्फ आप्पू पिंटो हांच्या खाशेल्या प्रयत्नांक लेगून ही परंपरा आता बरे भशेन थिगून उरल्या, इतली की आयज नव्या पिळगेंतले तरणाटे लेगीत स्वताक इर्मावचो संस्कार स्विकारताना आमकां दिश्टी पडटात. ह्या बाबतीत सर्गेस्त फादर (स्वामी) प्रभुधर हांचे लेगीत योगदान खूब मोलादीक आसा. ब्रदर पिंटो हांची सुवात आता आनी एका जेज्वीटान घेतल्या, ते म्हणल्यार खानापूर डीनरीचे मुखेली आनी पॅरीश प्रिश्ट फादर जोसेफ उर्फ ज्यो मंतेरो हाणीं. ही परंपरा थिगोवन दवरुंक फादर मंतेरो सदैव प्रयत्नशील आसातच, पूण फुडल्या कांय दिसांनी इर्माव आनी इरमां खातीर एक खाशेले शिबिराचे खानापुरांत ते येवजण करतले अशें ताणीं सांगले.
कोंफ्रादीच्या परंपरेवोरवीं घांटमाथ्यार कोंकणी भास आनी संस्कृतायेचे खूब बरे भाशेन संवर्धन करपी त्या इर्माव आनी इरमांक सलाम !
लुईस रॉड्रीग्स
8618643958
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
