भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दामोदर मावजो : कोंकणींत समर्थ नेतृत्वाचो उणाव– कोंकणी साहित्य आनी भाशेंत आशिल्लो उणाव भरून काडपाचें आव्हान
– कोंकणी साहित्यांत सगळे प्रकार आसले तरी इतिहासीक कादंबरी निर्माण जावंक ना
– केरळ, कर्नाटकांत स्थायीक जाल्ल्या मूळ गोंयकारांनी कोंकणी भास दवरल्या तिगोवन
भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पणजी : इतिहासीक आनी भुगोलीक नदरेन कोंकणीचो छळूच जाला. तरी कोंकणीक दोन ज्ञानपीठ पुरस्कारां सयत सरस्वती सन्मान पुरस्कारूय फावो जाला. कोंकणीन बरीच उदरगत केल्या. तरी कोंकणी कडेन समर्थ नेतृत्वाचो उणाव आसा. कोंकणी साहित्य आनी भाशेंत आशिल्लो उणाव भरून काडपाचें आव्हान कोंकणी भाशकां सामकार आसा अशें ज्ञानपीठ पुरस्कार जैतिवंत साहित्यकार दामोदर मावजो हांणी सांगलें.
गोंय विद्यापीठाच्या कविवर्य बा. भ. बोरकार अध्यासना खाला ‘कोंकणी साहित्यांत काल्पनीक कथेचें स्थान’ ह्या विशयाचेर तांचें मिरामारच्या धेंपे महाविद्यालयांत व्याख्यान जालें. ताका प्राध्यापक डॉ. प्रकाश पर्येंकार, महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. पी. एस. राममुर्ती, प्रा. अंजू साखरदांडे आनी विद्यार्थी हजर आशिल्ले.
मराठी, बंगाली, कन्नड भाशकांचे तुळेंत कोंकणी भाशक लोक उणे आसात. तरी कोंकणीन बरीच उदरगत केल्या. दुर्दैवान कोंकणीक राजाश्रय लाबूंक ना आनी लोकाश्रयूय मेळूंक ना. पुर्तुगेजां पयलीं गोंयचेर शिलाहार, कदंब, यादव, विजयनगर राजा, आदिलशाह हांच्यो राजवटी आशिल्ल्यो. ताका लागून कोंकणीची उदरगत जावंक पावली ना. विवीध राजवटींनी जाल्ल्या छळांक लागून जायते गोंयकार हेर राज्यांनी गेले. पुर्तुगेज राजवटींतल्यान गोंय 1961 वर्सा मुक्त जालें. उपरांत कोंकणीची उदरगत जायत गेली. 1975 वर्सा साहित्य अकादेमीन कोंकणीक साहित्यीक भास म्हणून मान्यताय दिली. कोंकणीचो संविधानाच्या आठव्या परिशिश्टांत आसपाव जालो. 1987 वर्सा कोंकणीक राजभाशेचो दर्जो मेळ्ळो. मात हे खातीर खर आंदोलन करचें पडलें. हेर भाशांचे तुळेंत उणें जरी आसलें तरी कोंकणींत दर्जेदार साहित्य तयार जाता. कोंकणी साहित्यांत सगळे प्रकार जरी आसले तरी इतिहासीक कादंबरी निर्माण जावंक ना. साहित्यांत जो उणाव आसा तो पयस करपाचें आव्हान सध्या सामकार आसा अशें मावजो हांणी सांगलें.
जनगणनेचो विचार केल्यार कोंकणी भाशकांचो आंकडो 25 लाखां मेरेन आसप शक्य आसा. तरी तो नेमको कोणाकूच खबर ना. केरळ, कर्नाटक ह्या राज्यांनी स्थायीक जाल्ल्या मूळ गोंयकारांनी कोंकणी भास तिगोवन दवरल्या. मेल्वीन रॉड्रिग्ज, विवेक शानभाग, जयंत कायकिणी अशें जायते मूळ गोंयकार कोंकणींत साहित्य निर्माण करतात. कोंकणीची उदरगत जरी बरी आसली तरी समाधानी उरपा सारकी स्थिती ना. विद्यार्थी आनी तरणाट्यांनी कोंकणी सयत हेर भासांतलें साहित्य आनी हेर पुस्तकांचें वाचन करपाक जाय. वाचनाक लागून ज्ञान वाडोवपा वांगडा संवेदनशीलताय तयार जायत आसता. हाका लागून चडांत चड वाचन करपाचो सल्लो तांणी विद्यार्थ्यांक दिलो.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
