आशिया ‘कपांतलें वादळ’

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दोन देशां मदीं झुजां जाल्लीं आसलीं तरीय तांचे संघ मैदानाचेर एकमेका आड खेळटात. तेन्ना ती स्पर्धा आसता, झुज न्हय. झुज खेळांत हाडत जाल्यार ‘येन केन प्रकारेण’ जिखप होच उद्देश उरता, तेन्ना खेळांतली सुंदरताय, खेळगड्यांची कुशळटाय गौण थारतात. थोडक्यांत खेळाची भावना सोंपता.
क्रिकेट मैदानाचेर भावनेच्या उद्रेकांत स्पर्धक खेळगडे ‘स्लेजिंग’ करतना, एकामेकांचे आंगार धावन वतनाचे प्रसंग आमी पळयल्यात. मात, खेळ सोंपता तेन्ना तेच खेळगडे कांयच जालें ना अशें हस्तांदोलन करत हासत पॅवेलियनांत परततनाय पळयल्यात. क्रिकेटीक ‘जंटलमन्स गॅम’ म्हणटात. पूण आशिया कप ट्रॉफी स्पर्धे दरम्यान मैदानाचेर भारत आनी पाकिस्तान दोनीय देशांच्या खेळगड्यांनी जीं अवचीनपणा केली- चड करून आमच्या खेळगड्यांनी- ती खेळ भावनेचो अनादर करपी आनी जगांतल्या, देशांतल्या खेळाच्या चाहत्यांनी लजेन मान सकयल घालपा सारकी आशिल्ली.
झुजाच्यो यादी ताज्यो आसतना त्या देशांचे संघ एकामेकां मुखार येतले तेन्ना दावखुलां मारपाचे, चाळोवपाचे, फकांडा मारपाचे, मानापमानाचे प्रसंग येतले हें खबर आशिल्ले. पहलगामांत पाक आश्रित आतंकवाद्यांनी 26 भोंवडेकारांक मारून उडयले, ताचे घाव ताजे आसतना, पाकिस्तान विरोधात देशवासियांच्या मनांत राग धगधगता आसतना आशिया कप ट्रॉपी स्पर्धेंत वाटो घेवपाची सद्या तरी गरज ना असो निर्णय सरकार एक सेंकदांत घेंवक शकताले. भाग घेवपा फाटल्यान एकच कारण दिसता ते म्हणल्यार बीसीसीआयची दुडू जोडपाचें खर अधाशीपण. दुडवां मुखार देशभक्ती, देशवासियांचें दुख्ख फिकें पडलें अशें दिसलें.
थंय मैदानाचेर तुमी खेळगडे म्हणून वावुरतना जगभरांतले करोडो क्रिकेटमोगी तुमकां पळयतात. खेळगड्यांनी आयोजकांनी घालून दिल्ले खेळाचे नेम, प्रथा, परंपरा जाणून घेवन तांकां सम्मान दिवपाची अपेक्षा आसता. तेन्ना थंय मॅची मजगतीं प्रतिस्पर्धी संघांतल्या खेळगड्यां वांगडा हस्तांदोलनाक विरोध आनी ट्रॉफी अस्विकार करपाचे नखरे करपाची गरज नाशिल्ली. पाकिस्ताना आडच्यो सगळ्यो मॅची जिखून टुर्नामेंट जिखप हें केन्नाय तोखणाय करपा सारकें. तेन्ना आपली ट्रॉफी, मॅडलां पुंजावन अपुरबायेन आपलो टुर सोंपोवपाचो.
हरशेंय टुर्नामेंटात कोणाच्या हातांतल्यान ट्रॉफी, करंडक, इनामां भेटयतले हें आयोजक थारायतात. पाकिस्तानाचो मंत्री आनी पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डाचो अध्यक्ष मोहसिन नक्वी हो सद्या एशियन क्रिकेट कांवन्सिल (ACC) अध्यक्ष आसा, जी आशिया कप स्पर्धा आयोजित करता. तेन्ना थंय निर्णय घेवपाचे अधिकार नक्वीचे. ताच्या कामांत ICC वा BCCI तशी प्रत्यक्षपणान दखल दिवपाक शकना- आमच्या गृहमंत्र्याचो पूत ICC चेअरमन आसलो तरीय. परंपरे नुसार नक्वींच्या हातांतल्यान स्पर्धेचें उक्तावण, समारोप आनी ट्रॉफी प्रदान जातली हें आदिं सावन थारिल्लें. भारत फायनल जिखत जाल्यार आमच्या कप्तानाक ती तांच्याच हस्तुकीं स्विकारची पडटली हेवूंय सुरवे सावन खबर आशिल्लें तेन्ना ऐन वेळार तांच्या हातांतल्यान पुरस्कार न्हयकारप हें अपरिपक्वतेचें लक्षण. दुसरे म्हणल्यार आपली पाकिस्तान टीम जिखिल्ली जाल्यार नक्वीकूय ती ट्रॉफी तांका भेटवपाक उमेद जावपाची. आपल्या देशाची टीम हारली ह्या रागान आपूण भारताच्या जैतिवंत टीमीक ट्रॉफी भेटोवचो ना, दुसऱ्या कोणाक ते करपाक सांगतलो तो फाटीं सरलो ना, हे ताच्याय मनाचें मोठेंपण म्हणूं येता.
नक्वीचो साक्षात्कार भारतीय खेळगड्यांक त्याच दिसा जालो अशेंय ना. टुर्नामेंटाच्या सुरवेक करंडकाच्या उक्तावण सुवाळ्यांत आमच्या सूर्यकुमार यादवान हांसऱ्या मुखान नक्वीक, पाकिस्तानी कप्तानाकूय हात दिल्लो. तांच्या वांगडा सहजपणान उलयतना, जेवणां घेतना दिसलो. हें सगळें विडिओंत दिसता. फकत मैदानाचेर हस्तांदोलन करपाक आनी फायनलींत ट्रॉफी घेतना न्हयकार दिवपाचें नाटक करपाची गरज कित्याक पडची? हें नाटक देशवासियांक आपली देशभक्ती दाखोवपाचो तमाशा आशिल्लो काय कितें? चार वण्टी भितर एक, भायर एक असलो हो दुटप्पीपणाचो प्रकार.
हे असले निर्णय कप्तानान स्वता घेवप अशक्य. शिस्तभंगाच्या कारवाये खाला केन्ना टीमींतल्यान भायर बसयत हाची भिरांत आसता. तर ही स्क्रीप्ट राजकारणी पात्रावांनी बरयल्या आसुयें. सद्या बिहारांत वेंचणुकांचे वेध लागल्यात. प्रचार सभांत विरोधी पक्षांक मुद्दो मेळचो न्हय, ह्या खातीर ‘पाकिस्तान्यांक आमी लागी करनात, तांचो बहिष्कार करतात’ हे मैदानाचेर हो सगळो देखावो करून देशवासियांक दाखोवपाचो हो प्रकार आसूंक शकता. सेनेच्या कारवायांचें भांडवल सरकारी पक्षान राजकी फायद्या खातीर करपाक जायना असो संकेत आसा. पाकिस्तानाआड सर्जिकल स्ट्रायका उपरांत उत्तर प्रदेश वेंचणूक प्रचारांत सेनेच्या त्या कारवायांचो उल्लेख जाल्लो, त्या उपरांत पुलवामा कांडाच्या फांटभुयेंचेर मतां मागपाचे प्रकार आमी पळयल्यात.
पहलगाम हल्ल्यांत बायलांचे सौभाग्य सोंपयिल्ले कारणान त्या दहशतवाद्यांच्या पाकिस्तानच्या हद्दींतल्या कँपाचेर केल्ल्या आक्रमणाचे ‘ऑपरेशन सिंदूर’ नामकरण केल्लें. “खेळां मैदानाचेर ऑपरेशन सिंदूर. परिणाम तोच. भारत जिखलो. आमच्या खेळगड्यांचें अभिनंदन.” हे प्रधानमंत्री मोदीन टीम जिखले उपरांत केल्ले ट्वीट, पळयत जाल्यार आता सेनेच्यो लष्करी कारवायो (ऑपरेशनां) खेळाच्या मैदानाचेर पावयत सेना, खेळ, राजकारणाची जी कॉकटेल करपाची सुरवात जाल्या हे लोकशायेंत दुर्दैवी तितलेंच घातकी. थंय मैदानाचेर दोन देशांतले खेळगडे खेळटाले- सैनिक झुजनाशिल्ले. खेळाच्या मैदानाचेर दोन देशांतली दुस्मानकाय व्हरप, फाटल्या झुजा प्रसंगा वांगडा तांची तुळा करप हे प्रधानमंत्र्यांक सोबून दिसना.
जेन्ना दुबयंत आशिया कप स्पर्धा चलताली तेन्ना खरे तर मोदींक संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या सर्वसाधारण सभेंत ऑपरेशन सिंदूराचो फुडलो भाग पाकिस्तानाक, जगाक दाखोवपाची संद आयिल्ली.
न्यू यॉर्कांत संयुक्त राष्ट्र सर्वसाधारण सभेंत ट्रंप आनी पाकिस्तानचो प्रधानमंत्री शेहबाझ शरीफ मायका मुखार बेटींग करतना दिसले. ट्रंपान आपल्या भाषणांत 42 वे फावट आपणें भारत- पाकिस्तान झुजाच्या वेळार मध्यस्थी करून झुज थांबयलें हाचो पुनरूच्चार केलो. उपरांत पाकिस्तानचे प्रधानमंत्री शेहबाझ शरीफ हांणी ट्रंपाचे वर्णन एक ‘शांतिप्रिय व्यक्तिमत्व’ अशे करून ट्रंपाच्या यत्नांक लागून दोनूय देशां मदी झुजबंदी शक्य जाली हो ट्रंपाचो दावो उखलून धरलो. ताचे भायर ऑपरेशन सिंदूरा वेळार भारताची सात फायटर जेट्स उडयलीं असो दावो करत भारताचे ‘नाक फोडलें’ अशे थंय जमिल्ल्या देशांचे प्रधानमंत्री, विदेश मंत्र्यांच्या जमावड्याक सांगलें. जाका आमी भिकाड्डो देश म्हणत आयल्यात त्या देशाचो प्रधानमंत्री संयुक्त राष्ट्रांत आमच्या देशा विरोधांत विधानां करता, ऑपरेशन सिंदूरांत आमकां धाडायले अशें हड्डें ठोकून सांगता तेन्ना ताका थंय 56 इंच रूंद छातीच्या आमच्या प्रधानमंत्र्यान माचये वयल्यान जाप दिवपाची गरज आशिल्ली – क्रिकेट खेळाच्या मैदाना वयल्यान न्हय. आमी झुजांत पाकिस्तानाचीं 9- 10 लष्करी विमानां उडयलीं अशें आमचो वायुदल प्रमुख ए. पी. सिंघ सांगता तें थंय सांगपाचें आशिल्लें. तें सोडून मोदी बिहार राज्य वेचणुकांच्या फाटभूंयेर थंयच्या छट पूजेक संयुक्त राष्ट्र शैक्षणीक, वैज्ञानिक आनी संस्कृतीक संगठनेच्या (UNESCO) संस्कृतीक दायज वळेरींत सामिल करून दिवपाचें आश्वासन आनी 75 लाख महिलांक मुख्यमंत्री महिला रोजगार योजने खाला 10,000 दिवपाचें आश्वासन दित देशांत बशिल्ले दिसले. देशांतल्या राज्य वेंचणूक प्रचाराचें काम केंद्र, राज्य सरकारांतले मंत्री, पक्ष कार्यकारिणीतल्यांचेर सोडून मोदीन संयुक्त राष्ट्रसंघांत हजेरी लावन जवाब दिवपाचो. तें काम भारताच्या प्रथम सचिवाचेर सोडून दिवपाचें न्हय.
आशिया कप दिवपाच्या सुवाळ्यांत मैदानार आमच्या खेळगड्यांनी 45 मिनिटां तांडव केलो तो जगांतल्या क्रिकेट मोग्यां मदीं चर्चेचो विशय जाला. ट्रॉफी न्हयकारले उपरांत यादवान ती उखलून हाडल्या असो अभिनय करप, खेळगड्यांनी टपोरी स्टायलींत आड्डी मारत सेल्फी घेवप, प्रेक्षकांत भारतीय समर्थकांनी ‘भारत माता की जय’ चे नारे लावप असल्या वागण्याक लागून टुर्नामेंट जिखूनय आमी क्रिकेट शौकिनांची सहानभूती वगडायली. जिखून हारले म्हणूं येता. यजमान देश आनी भारताच्या गल्फ देशांतल्या जनतेक, सरकारांक आमच्या खेळगड्यांचे वर्तन मानवलें नासतलें. ‘आपल्या संघातले खेळगडे हीच आपली ट्रॉफी’ अशें यादव म्हणटा खरें, पूण पुरस्कार वितरण समारंभाच्या दोन दीस उपरांत जाल्ल्या आशियन क्रिकेट कांउन्सील (ACC) बसकेंत आमचे बीसीसीआय उपाध्यक्ष राजीव शुक्लान नक्वी कडेन ट्रॉफीची मागणी केली. “सद्या तो मुद्दो अजेंडाचेर ना, आपणें ट्रॉफी दिल्ली तुमच्या यादवान न्हयकारली. तेन्ना तुमी लिखीत मागणी करात. आपल्या फावता त्या नुसार कळीत केल्ल्या दिसा यादवाक आपल्या ऑफिसांत येवन शिष्टाचार पाळून आपल्या हातान ती स्विकारची.” अशें नक्वीन शुक्लाक सांगलें. ICC नक्वीक आदेश दिवपाक शकना. त्या ACC बसकेंत भारतीय संघाच्या वर्तना बाबत सभासद देशांच्या प्रतिनिधींनी राग उक्तायलो. फुडले ICC बसकेंत खेळांत राजकारण हाडिल्ल्याचो आरोप दवरत पाकिस्तान, इंग्लंड, ऑस्ट्रेलिया जर जाब विचारून यादवाचे वागणुकी खातीर शिस्त भंगा खाला ताचेआड 2 ते 3 मॅचींची बंदी घालपाची शिफारस करित जाल्यार अध्यक्ष जय शाहक यादवाचे कृतीचें समर्थन आनी बचाव करप कुस्तार जातलें.
तशें पळयत जाल्यार टुर्नामेंटा उपरांत सद्या क्रिकेटर यादवाच्या देहबोलींत राजकारणी दिसता. राज्यांत मंत्रीय ताका बॉलिंग घालतना दिसतात. आमदार, खासदार आनी उपरांत भारताचो प्रशिक्षक जावपाचे गुण आशिल्लो यादव फुडारांतलो गौतम गंभीर म्हणूं येता.
आतंकवाद्यांक आलाशिरो दिवपी देश असो आरोप लायत आमी ऑपरेशन सिंदूराची कारवाय केली तेन्ना आमची बाजू सत्याची आसूनय जगांतलीं मुखेल राष्ट्रां आनी आमच्या शेजारी देशांनी पाकिस्तानाचे कृतीचो धिक्कार करत आमकां तेंको दिलो ना, उलट त्या काळांत जागतिक संस्थांत पाकिस्तानाच्या फावोरांत राजकी आनी अर्थिक निर्णयांक समर्थन दिलें. आमचो विरोध झुगारून इतर सभासद देशांनी समर्थन दिल्ले कारणान आंतरराष्ट्रीय मुद्रा कोशान (IMF) पाकिस्तानाक मे म्हयन्यांत $ एक अब्ज इतलें रिण दिलें. त्या भायर त्याच काळांत तांकां संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेन आतंकवाद विरोधी समितीचें उपाध्यक्षपद दिलें आनी तालिबानाआड निर्बंध समितीचें अध्यक्षपदूय दिवन उडयलें. तेन्ना खेळ आसूं वा राजकारण संवसारिक मळार इश्टागत जोडपा खातीर आमी बरी वागणूक दवरप गरजेचें.

दीपक लाड