भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आमोणेंचो गोसांय उत्सव काल सुरू जालो. आयज तो सोंपतलो. ते निमतान….
देशाच्या नकाशाचेर गोंय सामकें कुस्कूटभर. पूण हांगां रिती, प्रथ आसात ताचो अभ्यास करूंक वचत जाल्यार कितलो वेळ लागत हें सांगप कठीण. दिवचल म्हालांतलो आमोणें गांव. हांगाय एक वेगळे तरेन शिगमो पळोवंक मेळटा.
मोरांचीं पाखां एकठांय करून केल्ले लांब तुरे ह्या शिगम्याचे मुखेल घटक. तांकां मोरा कुचे म्हणटात. घडये कुचे हो शब्द कुंचले ह्या शब्दावेल्यान घेतला आसत. कुंचलो पितारपाचें आवत आनी मोरांची पाखां एकीकडे बांदले म्हणतच आकार तसो जाता म्हूण मोरा कुचो म्हणटात जांवये. फाल्गूनांतल्या कृष्ण क्षांतली नम धरून आयतार वा बुधवार आस्पावन हो उत्सव आमोण्या गांवांत जाता. गांवचे दादले धवेंच पुडवें वा सोवळें न्हेसून, गळ्यांत फुलांचे हार घालून तारिवाड्या वयल्या भुतनाथाच्या देवळांत एकठांय जातात. ताकां गोसांय म्हणटात. वांगडा धोल- ताशांचो मेळ आसतातच. गांवचे देव आनी राखणदार, भुतनाथ, रवळनाथ, बेताळ, दुर्गादेवी, गांवपुरूस, गाडवंस, रुपेंभाट, क्षेत्रपाळ. गांवचे मुखेल देव भुतनाथ आनी रवळनाथ. भुतनाथाच्या देवळांत दोन मोराचे कुचे दवरतात. म्हणल्यार देव भुतनाथ आनी देव रवळनाथ. भुतनाथाच्या देवळांत पुजाऱ्या वरवीं पुजा करतात. थंयच देवळांत गोबर वोलो करून आंगाक लायतात, कपलाक सारयतात. गांवच्या दोन दादल्यांक हे दोन मोरा कुचे खांदार घेवपाचो मान आसता. मोरा कुचे, एक झोळी आनी झोळयेंत गोबोर. देव भुतनाथ हो शंकराचो अवतार आनी गोबोर म्हटल्यार भस्म, जी शंकराची आवडटी वस्त. ह्या वेळार ह्या मोरांचेर भार येता आनी त्याच नेटार, भुतनाथाच्या देवळांत भायर सरल्या उपरांत रोमटांच्या गजरार, गोसायांक वांगडा घेवन हे मोरा कुचे गांवच्या म्हादेव आनी अमरावती- आमोण्या हांगासरल्या देवी शांतादुर्गा रवळनाथ देवळांच्या भायर रावन देवीक कौल दितात. कौल म्हटल्यार शेणीची राख देवळा फुडल्यान दवरतात. कौल दिल्या उपरांत देवस्थान समितीचे वांगडी तांकां उठयतात. मागीर वेंचीक घरांनी मोर कौल दितात. देवळा फुड्ल्यान रावपी देसाय घराणें, शेणवी घराणें, फडटे घराणें, गांवस घराणें, परब घराणें आनी सिनारी घराण्यांत भगत ह्या मोरां सयत मोरा कुच्यांची पुजा करतात. सगळ्यांक घरच्यांक कौल आनी आशिर्वाद दितात.
ह्या सगळ्या घराण्यांची तांच्याच घरा लागसार देवळ्यो आसात म्हूण कळटा आनी ह्याच देवळ्यांक मोरा कुचे पयलीं भेट दितात. पुजे बदला ह्या घरांतले लोक नाल्ल दितात. देवी शांतादुर्गा ही देव भुतनाथाची भयण म्हूण गांवचे लोक मानतात. शिगम्याक भयण आनी भाव मेळपाचीं आसतात आनी ते भेटीचे खोशयेंत वांटेकार जावपाक लोकांक आमंत्रण दिवपाक हे मोरा कुचे भोंवतात अशें मानतात. मुखेल घराण्यांनी कौल दिल्या उपरांत मागीर मोरा कुचे गोसायां सयत शिरपान चडता. शिरपान चडप म्हटल्यार गांवचे शिमेर वचप. शिमेर घाडी गाराणें घालता आनी खांवच्या पानांचे दोन कुडके करून एक हे वटेन आनी एक ते वटेन उडयतात. हांगा सगळे सोपस्कार जाले उपरांत, गाडवंस देवीक कौल दिल्या उपरांत गांवच्या हेर घरांनी वचून लोकांक कौल आनी आशिर्वाद दितात. कौल दिवप रातभर चलता. रातचे लोक चुडी पेटोवन घराघरांनी कौल दित भोंवता. रातचे फक्त मोरा कुचे (देव) म्हणटात, तेच भोंवता. सगळीं घरां भोवून जातासर दुसरे दिसाची दनपार जाता. उपरांत परत देव भुतनाथाच्या देवळांत येतात. थंय नवे भुरगे जांकां फुडल्या वर्सा सावन गोसाय जावपाची इत्सा आसा तांच्या नांवान गाराणें घालतात. नव्या गोसायांचीं घरचीं हांगा भंडाऱ्याचें आयोजन करतात. चण्याचो रोस आनी पुरयो हांगा नव्या गोसायांची उमेद उक्तावपाक वाटतात.
भंडारो सोंपल्या उपरांत देव आनी गोसाय परत म्हादेवाच्या देवळांत येतात. हांगा बेताळाचें तरंगूय पावता. रायबंदरकार, आखाडकार, जुंव्यांकार हांचो सगळ्यांचो मेळ हांगा जाता. रोमटांच्या गजरार हांगा देवाक, मोरा कुच्यांक गुलाल मारीत शांतादुर्गा रवळनाथाच्या देवळांत व्हरून देवीचेर आनी कळसाचेर गुलाल मारतात आनी मागीर धुळवटीक सुरवात जाता. देवळांतल्यान देवीक घेवन सुंवारी परत भुतनाथाच्या भेटीक तारीर येतात. थंय भयण आनी भाव एकमेकांक मेळटात. ह्या मिलनाच्या उमेदीन लोक धुळवट खेळटा. मागीर तारीर म्हादयच्या पात्रांत न्हाण घेतात. गोसाय, सोयरीं दायरीं हेर लोक भुतनाथाच्या देवळांत परत एकठांय जाता, गाराणें घालतात, कौल दितात. मोरा कुचे देवळांत दवरतात देवीक परत व्हरून देवळांत पावयतात. माटवांत परत देवी लोकांक कौल दिता. देवी भावाचे भेटेक वतना खोशी आसता आनी परत आपल्या घरा येताना दुखी आसता म्हूण तिच्या मुखामळार कळटा अशें गांवचे लोक सांगतात. तर असो हो उत्सव सगल्यांनी पळोवपाक सारको.
प्रीता परब.
.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
