भांगरभूंय | प्रतिनिधी
सकाळीं पोरसांतलीं फुलां काडपाक गेल्लें. आमच्या घरा मुखार रावपी बीनाल्या घरांतल्यांन धुंवराचीं ल्हारां वाऱ्या वांगडा आमगेर येवंक लागलीं. बीनागेर सदांच घरा भायर खोंपींत न्हांवपाक उदक तापयतात. तो धुंवर वाऱ्या वांगडा आमगेर येताच. पूण श्रावण म्हयन्यांत मात तो वास म्हाका चवथीची सुलूस दिता. श्रावण म्हयन्यांत सरभोंवतणी एक वेगळोच वास न्हय सुवास पसरिल्लो आसता. तातूंत तो धुंवराचो वास भरतकीच एक वेगळीच धुंदी लागता. म्हाका चवथीचे वेद लागतात म्हणल्यार जाता. आज तो वास म्हाका रिवणां घेवन गेलो.
चवथ लागीं पावतां-पावतां घरांत वेगळोच उत्साह येतालो. पयलींचें शेंणाचें घर तें, आतां शिमीट घालां. जमनीर शेण काडप, वयर झाडणी मारप धरून तयारी सुरू जाताली. घरांत घर भर मनशां. घरांतल्या बायलांक नेवऱ्यो, लाडू करून वज्याची तयारी करपाचे वेद लागताले. ल्हान आसतना तयेच्या पयल्या दिसाभाऊ (बापूय) मडगांव येवन म्हाका आनी म्हज्या व्हडल्या भावाक रिवणां व्हरतालो.
तये दिसा रातभर मकर रंगोवपाचो बोवाळ आसतालो. तेदे वेळार आमी गंवा पिठाचें गुरूत करून लांकडी पट्ट्यांच्या मखराक रंगीत फोल्यो दसोवन वयर रंगीत, चकचकीत फोलिंचीं कमळां लावन सजयतालीं. आतां घुमटी रंगयतात.
भाऊ पोरसांत घे म्हूण फळभाजी, पालेभाजी पिकयतालो. आमच्या घरांतच रावपी पिदादीक घेवन भाऊ वज्यांनी भरून भाजी काडून हाडटालो. पातोळ्यो करूंक हळदीचीं पानां, आमाड्यां घोंस, बेड्यांचें शिपटें हाडून भाऊ आपल्या भयणींक वज्यार पावयतालो. माटोळेक बांदूंक ‘शेळावणो’ नाल्ल, कात्रे, खिळखिळ्यांचे घोंस, केळी शिरत्यो, घडावलें आनी हेर भाजी वासरी भर पातळावन दवरतालीं.
आमचो एकठांय घराबो, पूण आमचो दोतोर काका नोकरेक लागून दुसरे कडेन रावतालो. चवथी दिसांनीं तो घरा येतलो, आमीं सगळीं भावंडां एकठांय जमतलीं ही उमेद खूब व्हड आसताली.
पंदरा वर्सां मेरेन आठ भावंडां मदीं हांव एकटेंच चली भुरगें. सातय भाव दरेक जाणट्या कडल्यान पयशे घेवन तरेकवार फोग हाडटाले. तिनसांज जातकच घरांतलीं सगळीं ल्हान-व्हड वारांदार जमतालीं आनी भुरगे आंगणांत फोग लायताले. हांव मात फोग लावपाक वच नासलें. चवथी दिसांनी म्हजें काम म्हणल्यार दुर्वा हाडप, मेजा भोंवतणी रांगोळी घालप आनी सगळो वेळ बायलां बरोबर रांदचे कुडींत, कितेंय बारीक काम करप. लग्न जाय मेरेन म्हजें एक लागून काम आशिल्लें तें म्हणल्यार जेवतकीच म्हजे काकीक (दोतोर काकाची बायल) विडो करून दिवप. तिका दिवप आनी हांवेंय खावप, तिका आमी माई म्हणटालीं. रिवणां येतकीच कुळागरांतल्या शेऱ्याचीं तीं कवकवीत पानां पळोवन तिका विड्याची रूच येताली. तिच्या बरोबर हेरांकय विडे मेळटाले. आतां माई ह्या संवसारांत ना. पूण चवथी दिसांनीं पानां पळयतकीच तिची याद येता. तय, चवथ, पचंम तिनूय दीस खूब मजेंत वताले. गणपती पावयतीकच वासरेर मेजार फकत पेटपी दिवल्यो आनी नाल्ल उरतालो. तें रितें मखर पळोवन आमकां भुरग्यांक रडूं येतालें. सश्ट जाली काय परत मडगांव येवंक आमची पालखी सामकी जड जातालीं.
लग्न जातकीच म्हजी चवथ आमच्या घरा बोरये. घर बंद आशिल्ल्यान यादीन आनी बारीकसाणेन सगळें सामान थंय व्हरचें पडटालें. ताचे पयलीं घर निवळ करप, नाल्ल काडून सोलून दवरप, रांदपाक लाकडां भरे हाडून घेवप हीं सगळीं कामां करची पडटालीं.
आमची बोरयेची चवथ पळोवन म्हाका अजाप जालें आनी आवडलीय बी. दरेकल्याच्या घरांत चवथ आसता म्हण म्हाका खबर आशिल्लें, पूण आमची सगळ्या शेणवी बोरकारांलीं चवथ एकठांय ‘श्रीशिवीं’ देवाच्या देवळांत.
वेवसाय-धंद्या खातीर कांय घराबे बोरयेच्या भायर रावतात. पूण सगळे तये आदल्या दिसा आप-आपल्या घरांत येवन चवथीची तयारी करतात. सवळें न्हेंसून बायलो जेवण रांदतात. दरेक घरांतल्यान जेवणाचो निवेद्य देवळांत पावयतात. तये दिसा देवूळभर वायणां मांडटात. सगळीं जाणां नटून-थटून देवळांत येवन वायणां लायतात. शिवीं देवाक, गौरणांतल्या पार्वतेक वायणां दवरून देवळा सकयल आशिल्ल्या पुरसाक वायण दवरतात. भटमामाक वायण दक्षणा दिवन एकमेकांक वायण दितात.
देवळांत गर्भकुडी भायर देवाचे दावे वटेन गणपतीची मुर्ती आनी उजवे वटेन गौरणाचें पूजन करतात. चवथी दिसा मुर्ती हाडून दारांत पाटार दवरतात आनी ल्हान धुवो देवाक ओवाळून भितर घेतात. आमच्या बोरकारांक गायन-वादनाची भोव हौस. म्हज्या कुळारा घुमट-शामेळ टाळ वाजोवन आरती करतात, पूण आमच्या बोरये पेटी, तबलें, टाळ वाजोवन भजन आनी आरती गायतात. पचंमी दिसा रातची आरती जातकीच गौरणां आनी गणेश मूर्तीची उत्तर पुजा करून मूर्ती लांकडी लालखे सारक्या आसनार बसोवन दादले, बायलो, भुरगीं नाचत-गायत मुर्ती विसर्जन करपाक व्हरतात. आमची ही पांच तक्षीमेची चवथ आमकां खूब आवडटा. आमी सगळीं जाणां खूब उमेदीन देवळांत जमतात. श्री शिवीं देवाचो आमचेर असोच कृपा आशीर्वाद आसूं
प्रमिला सु बोरकार
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
