आमची आजी- 5

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयच्या आयतारा काणयांचो कार्यक्रम नाशिल्लो. कित्याक तर आयज सुरेशाचो वाडदीस आसलो. आजी आपली काणी सांगपाक तयारूच आशिल्ली पूण भुरगीं काणी आयकूंक नासलीं. एका आयतारा काणी सांगूंक मेळना म्हणून आजयेक वाज आयिल्लो. आजी बसून बसून बेजार जाल्ली. मागीर तिणें सुमनाक उलो मारलो.
“सुमन, ये सुमन, मातशे भायर यो गो.” सुमन भायर आयलें,
“कितें आज्जी?”
“भितर कितें करतालें गो..?” आजयेन विचारलें.
“हांव आनी अमन भितर बसून चित्रां काडटालीं.”
“जालीं चित्रां काडून…? उरल्या जाल्यार हांगा बसून काडात न्हय, म्हाकाय पळोवंक दी.”
“हय आज्जी, आयज काणी सांगूंक सुट्टी न्हय…? तुका बेजार आयला आसतलो. राव अमनाकूय आपयता भायर आनी हांगाच बसून काडटात चित्रां.” अशें म्हणून तें भितर गेलें आनी रोखडेच अमनाक घेवन परत भायर आयलें.
“आज्जी हें पळय हांवें चित्र काडलां,” सुमनान चित्रांची चोपडी दाखयली.
“आं…? पळोवया तरी कसलें चित्र काडला तुवें.” आजयेन सुमनाच्या चित्रांची चोपडी घेतली.
“वा!! कितलें सोबीत चित्र काडलां गो तुवें सुमन आनी तुजें दाखय मरे अमन.” अमनान आपलेंय चित्र दाखयलें.
“वा व्वा! तुजें चित्र तर खुबूच सुंदर आसा. सोबीत सैमीक रंग दिवन रंगयलां तुवें हें चित्र. सैमाची सगली सोबीतकाय तुज्या ह्या चित्रांत दिसता. व्हालोर आं तुका.” आजयेन अमनाची खूब तोखणाय केली. इतल्यान आनीक दोगां भुरगीं आयलीं. पुजा आनी सायली.
“आज्जी, आमीय आयल्यांत चित्रां काडूंक.” सायलीन म्हणलें.
“येयात गो, तुमीय काडात चित्रां.” अशें आजयेन म्हणटात तिवूय चित्रां काडूंक बसलीं. कांय वेळ आजयेन तांकां चित्रां काडटात तीं पळयलीं.
“आज तुमकां सगल्यांक हांगा एकठांय पळोवन म्हाका एका हिन्दी पिच्चराची याद जाली. तारे जमीन पे…
भुरग्यांनो तुमकां खबर आसा, तारे जमीन पे म्हणल्यार कितें तें…?” आजयेन भुरग्याक विचारलें.
“हय आज्जी.. हांव सांगतां, म्हाका खबर आसा.” पुजान हात वयर काडीत म्हणलें.
“आं, तूं सांग. तारे जमीन पे म्हणल्यार कितें?” आजयेन पुजाक विचारलें.
“तारे जमीन पे म्हणल्यार… नखेत्रा धर्तरेर.” पुजान सांगलें. आज्जी हांसली.
“होय, नखेत्रां धर्तरेर अशें तूं म्हणटा. पूण ताचो अर्थ तसो न्हय…”
“कसो तर ताचो अर्थ आज्जी…?” सुमनान विचारलें.
“आयकात हांव सांगतां… जशीं मळबांत नखेत्रां आसतात तशीं हे धर्तरेरूय बी नखेत्रां आसतात, आनी तीं म्हणल्यार तुमी भुरगीं.” आजयेन भुरग्याक समजावन सांगलें. तें आयकून भुरगीं अजापलीं. ‘आमी भुरगीं नखेत्रां’ असो तांकां प्रस्न पडलो.
“आज्जी, आमी भुरगीं नखेत्रां…?” अमनान आजयेक विचारलें.
“हय, तुमीच हे धर्तरे वयलीं नखेत्रां. भुरगीं हीं धर्तरेचीं नखेत्रां.
“पूण तें कशें आज्जी…?” सायलीन विचारलें.
“तुमी झगमगतात, तुमी चकचकतात, तुमीच भुरगीं ह्या संवसाराक उजवाड दिवन परजळीत करतात. तुमी ह्या देशाचें भविश्य. अश्यो जायत्यो गजाली आजयेन भुरग्यांक सांगल्यो.
“आज्जी, धर्तरे वयलो सर्ग अशें कित्याक म्हणटात. एक सर्ग धर्तरेरूय आसा तर…?” पुजान प्रस्न
विचारलो.
“आं बरो प्रस्न विचारलो तुवें. धर्तरे वयलो सर्ग… हें पळयात भुरग्यांनो, सर्ग कोणेंच पळोवंक ना, देखून ताचो अदमासूच सगलें लायता. सर्ग असो आसतलो, सर्ग तसो आसतलो म्हणून.
“सर्ग कसो आसा तर गे अज्जी…?” अमनान विचारलें.
“आतांच सांगलें न्हय, सर्ग कोणें पळोवंक ना म्हणून आनी सर्ग जसो आसतलो तसो आसूं पूण धर्तरे परस खूब पटींनी सुंदर आसतलो हातूंत मात्तूय दुबाव ना.”
“पूण आज्जी, हांवें गोंय धर्तरे वयलो सर्ग म्हणिल्ल्याचें आयकलां.” सायलीन म्हणलें.
“कांय जाग्यांचेर तशें दिसलां, गोंय हो धर्तरे वयलो सर्ग. पूण आमी असो यत्न करूंक जाय जाका लागून संपूर्ण धर्तरीच सर्ग जावंक जाय.”
“आज्जी… आमच्यांनी तशें करूं येता?” सुमनान विचारलें.
“हय आमच्यांनी तशें करूं येता… धर्तरी नितळ, निवळ करूंक जाय, कोयर मेळटा थंय उडोवंक जायना, ताचो वेवस्थीत विलो लावंक जाय, प्लास्टिकाच्यो बाटल्यो, पोतयो वापरूंक जायनात. आमी उकताडार कुडीचो म्हेळ उडोवंक जायना. अश्यो जायत्यो गजाली आसात त्यो आमी वेवस्थीत करीत जाल्यार धर्तरी एक सर्ग म्हणूं येता.”
“आज्जी, ह्या चित्रा प्रमाणें खर्‍यांनीच धर्तरी इतली सुंदर आसा…?” पुजान एक चित्र दाखोवन आजयेक विचारलें.
“हय, धर्तरी खूब सुंदर आसा. पूण तिची सुंदरताय तिगोवन दवरपाची गरज आसा… आज काल धर्तरेची सुंदरताय, सोबीतकाय नश्ट जायत वता, दिसान दीस धर्तरी कुरूप जायात वता… देवान ही धर्तरी निर्माण केल्ली तेन्ना ती खूब खूब सुंदर आसली अशें जाणकारांनी सांगलां, पूण आज ते सर्गा सारकिल्ले धर्तरेची मनशांनी विटंबणां केल्ली दिश्टी पडटात… धर्तरी आमकां पावन पुज्य अशी आवय. पूण तिची वाट लावन उडयली मनशांनी.” धर्तरी अनी सर्गा विशीं आजयेन भुरग्यांक बरेच कितें सांगलें.
“आतांच सांगलें न्हय, सर्ग कोणें पळोवंक ना म्हणून आनी सर्ग जसो आसतलो तसो आसूं पूण धर्तरे परस खूब पटींनी सुंदर आसतलो हातूंत मात्तूय दुबाव ना.”
“मनशांनी धर्तरेचीं विटंबनां केलीं, तिची सामकी वाट लायली अशें तूं म्हणटा, पूण कशें तें आज्जी…? सायलीन आजयेक प्रस्न विचारलो.
“हें पळय बाय, कोयर कचरो हांगा थंय उडोवन उडोवन केल्या रास, प्लास्टिकाच्यो पोतयो लासतात अनी धुवराच्या वासान घुसमटून वता तिचो स्वास. प्लास्टीकाच्यो पोतयो, थर्मोकोल हे सारक्यो वस्तू तयार करपी कारखान्यांतल्यान वीख ओंकपी
धुंवराक लागून पर्यावरणाचे भंयकर लुकसाण जाता. ताका लागून तरातरांचीं भयानक दुयेंसां जल्म घेतात. सैमाची सोबीतकाय नश्ट जाता, मनशांची भलायकी इबाडटा आनी तांचें आयुश्य उणें जाता.

(फुडें चलता)

अविनाश कुंकळकार
7875237830