भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पूण खंय तरी, ‘बाबांक पालव दिवपाक जाय ‘ हें मतींत आसलें. ते खातीर दोतोर जावपाकच जाय, होच आमचो हावेस आसलो, ध्येय आसलें.
(पूण शिस्त, वेव्हारांत खरेंपण, कसलेंय काम करपाक लज धरपना, बरो विचार करप, ह्या सगळ्या गजालींचे संस्कार आमकां मेळ्ळे. आयुश्य समाधानी करपा खातीर ते उपेगी पडूंक शकतात, हें उपरांत सतत जाणवत रावलें…. आतां मुखार…)
आमचें शिक्षण आनंदवनांत शाळा नाशिल्ल्यान भायल्या शाळांनी जालें. पूण ज्या वर्सा आमी इकरावी पास जाले, त्याच वर्सा आनंदवनांत काॅलेज सुरू करपाक परवानगी मेळ्ळी. ताका लागून आमचें इंटर सायन्स आमी ‘आनंद निकेतन’ काॅलेजींत केलें. कुश्ठरोग्यांच्या कुटुंबीयांक शिक्षण कोण दितलो, हें चितून बाबांन आनंदवनांतच तांच्या शिक्षणाची सोय करची, अशें थारायिल्लें. पूण प्रत्यक्षांत शाळे जाग्यार काॅलेजच पयलीं सुरू जालें. हांगाच आमी इंटर सायन्स पास जाले. दोगांकय 70 टक्क्यां लागीं मार्क पडले. तेन्ना फस्ट क्लास खूब कमी जाणांक मेळतालो, आनी तो मेळ्ळो जाल्यार मेडिकलाची अॅडमिशन पक्की आसताली. आमकां दोगांकय पयलींच्यान दोतोर जावचें अशें दिसतालें, पूण इंटर सायन्स जाय मेरेन विकासाची ओड इंजिनिअरिंगे वटेन चड जाल्ली. पूण दोगांनीय वेगवेगळ्या जाग्यार शिकप म्हळ्यार चड खर्च जातलो, ताका लागून निमाणें ताणेंय दोतोर जावचें अशें थारलें. घरच्या दोतोरांची आनंदवनाक चड गरज आसा, हेंय कारण आशिल्लेंच. देखून आमी दोगुय ॲडमिशन घेवपाक नागपूर मेडिकल कॉलेजांत गेले…खादीची हाफपॅन्ट आनी शर्ट ह्या भेसांत !
बाबा तेन्ना आमच्या वांगडा आयलेनात. महादेव आंबेकर नांवाचे तांचे एक इश्ट आशिल्ले. इश्टा परस ते व्हडल्या भावा भशेन आसले. आनंदवनाचे ते ट्रस्टीय आसले. काॅलेजींतलें वातावरण पळोवन आमी काचाबूल जाले. आमचें काॅलेज आनी हें काॅलेज हातूंत भूंय- मळबाचें अंतर आशिल्लें. थंयच्या भुरग्यांचे कपडे, वागणें पळोवन खरें तर आमचेर चेपण आयिल्लें. तरी थंय ॲडमिशन फॉर्म भरून दिले आनी परत आयले. थोड्याच दिसांनी आमकां प्रवेश मेळ्ळो म्हण तेलेग्राम आयलो. ॲडमिशना उपरांत एक मुलाखत घेताले, पूण प्रस्न चडशे विचारनासले. फकत सर्टिफिकेट्स बी पळयताले. त्या खातीर आमचें ॲडमिशन पक्कें आशिल्लें.
तेन्ना मेडिकलाची फी 175 रुपये आसली. बाबांच्या नदरेन तीय चड आसली तरी सामकीच तांकी भायली नासली. तरीय आमी डीनाक वचून मेळ्ळे. “शाळेंत आमकां ‘ब्रदर्स कन्सेशन’ म्हण फी दिवंक सूट मेळटाली, तशी हांगाय मेळत ?” अशें विचाल्लें. ताणीं आमकां सांगलें,”हें कॉलेज, स्कूल न्ही. दोगांकय फी भरपाकच जाय. “
विकास आनी हांव अभ्यासांत बरे आशिल्ले. पूण सामके हुशार बी नाशिल्ले. तेन्ना ट्युशनाक बी वचपाची पद्दतय नासली. ट्युशनाक वता जाल्यार उरफाटें त्या भुरग्याक कमीपण येतालें. ताईक दिसतालें, भुरग्यांनी बरें शिकचें, खूब मार्क मेळोवचे. मागीर ती वळखीच्या भुरग्यांच्यो देखी दिताली. अमको मॅरीटांत आयला, तमक्यान उच्च शिक्षण घेतलां, आदी खबरो सांगताली. मागीर आमकां कॉम्प्लेक्स येतालो. पूण खंय तरी, ‘बाबांक पालव दिवपाक जाय ‘ हें मतींत आसलें. ते खातीर दोतोर जावपाकच जाय, होच आमचो हावेस आसलो, ध्येय आसलें.
आमी दोगुय एकाच वर्गांत आशिल्ल्यान आमी पुस्तकांचो एकच सेट वापरताले. तरीय हीं पुस्तकां आमच्या आदींच्या पुस्तकां परस धापट तरी म्हारग आसलीं. ॲनाटॉमीच्या पुस्तकाक 150 रुपये पडटाले. म्हणजे बाबांचें एका म्हयन्याचें मानधन. पूण हो खर्च केले बगर पर्याय नासलो.
कॉलेजांत वतकच बरेच जाण बदलतात. थंयच्या मेकळ्यापणाचो एकादीं हो परिणाम आसत. म्हजें मात् तशें कांय जालेंना. ( म्हाका उलोवपाक मुदलांतच चडशें आवडना. उपरांत कामांत पडटकच ताची गरज दिसलीना. आतां विचार करतां, की उलयनास्तनाय काम केलेंच! मागीर सुबेज उलोवप कित्याक? ) विकास उलोवपी आशिल्लो, पूण तोय ह्या कॉलेजीच्या वातावरणांत तितलोसो रमलोना. ताका लागून शाळे भशेनच हांगाय आमी दोगुच सतत बरोबर आसताले.
सुरवेक आमी रामकृष्ण आश्रमांत रावले. कारण तें सवाय पडटालें. 55 रुपयांत थंय रावपाची आनी दोन वेळो जेवणांची सोय आशिल्ली. मात् थंयची शिस्त चडच कडक आशिल्ली. आमी सकाळीं आठांक जेवन वताले आनी सांजचे परत येताले. सांजवेळच्या सातांक दारां बंद जातालीं. त्या उपरांत कोणुय म्हत्वाचो रकाद घेवन आयलो तरी तो तुमचे मेरेन पावचोना, अशी थंयची शिस्त आशिल्ली. सकाळीं आनी रातीच्या जेवणां मदीं खावपाकय कांयच मेळनासलें. अशे आमी चार म्हयने काडले. मागीर मात् जायना म्हण बाबांक सांगलें. तेन्ना ताणीं दुसरी वेवस्ता केली.
कमलाताई होस्पेट ह्यो सुप्रसिद्ध समाजसेविका. ‘मातृसेवा संघा’ खातीर त्यो काम करताल्यो. ताणीं पयलीं गांवगिऱ्या वाठारांनी बाळंटेरघरां सुरू केल्लीं. ह्या कमलाताईंक बाबान भयण मानिल्ली. ताणीं आमची अडचण पयस केली. ही सुवात काॅलेजी कडच्यान मात्शी लांब आशिल्ली, देखून गैरसोय जाताली. आमी सकाळीं नाश्तो करून भायर सरताले. परत दनपारचे येवन बेगबेगीन जेवन सायकलीन कॉलेजींत वताले. येवपा- वचपाकच खूब तकालस जाताली. पूण हे त्रास सोशीत आमी एक वर्स काडलें. उपरांत मागीर थंयय रावपाक जमना जालें, देखून परत प्रस्न उबो रावलो. मेडिकल कॉलेजीचें हॉस्टेल आशिल्लें पूण थंय रावपाक आमी तयार नासले. मागीर बाबांन आमचे खातीर काॅलेजीच्याच फाटल्यान जोशी हांच्या घरांत दोन कुडी भाड्यान घेतल्यो. 50 रुपये भाडें आसलें. शिक्षण सोंप मेरेन मागीर आमी थंयच रावले.
(मुखार चलता…)
प्रकाशवाटो (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
