आतां सुसेग घेयात

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आपलें काम करपाक शकनात ते अकार्यक्षम कर्मचारी आनी कामचुकारांची एक वळेरी तयार करपाचो आदेश फाटीं सरकारान खातें मुखेल्यांक दिल्लो. पूण….

खंयच्याय सरकारी कार्यालयांत लोकांचीं भौशीक कामां थारावीक काळांत करपाक जाय. तसो कायदोच आसा. मात, एखादो आडवाद सोडल्यार वेळार कामां जातलींच हाची खात्री कोणूच दिवंक शकना. हाची कारणां जायतीं आसात. लोकांकूय तीं खबर आसात. ताकाच लागून कांय जाण आपल्या कामाची फायल वा अर्ज भितर दिलो काय वांगडा ‘च्या’क म्हूण निळे, तांबडे ‘कागदाचे कुडके’ दितात. मागचे पयलींच. ती आतां रितूच जाल्या. कांय कचेऱ्यांनी तर एजंट नेमिल्ले आसात. कर्मचाऱ्यांनी करपाचीं कामां आशीकुशीचे स्टेशनरी विकपी दुकानदार करतात. हालींच पंचायती, नगरपालिकांनी नागरिकांक कायद्या प्रमाण थारायिल्ल्या काळांत भौशीक सेवा दिवच्यो, अशें परिपत्रक सरकारान सगल्या स्वराज्य संस्थांक धाडचें आनी फुडल्या तीन म्हयन्यांत सगलो अहवाल न्यायालयाक सादर करचो अशे निर्देश उच्च न्यायालयान दिल्यात. अहवाल सादर केलो, तरी तो चालीक लागतलो, कर्मचारी काम करतले, हाचेर न्यायालयाक नदर दवरची पडटली.
चिंबलाच्या एका ज्येश्ठ नागरिकाक वेळार दाखलो दिवपाक चिंबल पंचायतीन उशीर केल्ल्यान न्यायालयान हो आदेश दिला. ही फक्त एकूच घडणूक न्हय. लागीं-लागीं दरेके स्वराज्य संस्थेंत आतां हें जावपाक लागलां. फक्त सरकारी खात्यां पुरती मर्यादीत आशिल्ली ही आळसायेची, गैरकारभाराची धाम सगल्याक पातळ्ळ्या. कोरोना परस नेटान मनशाचो सभाव बदल्ले बगर हें जाग्यार पडचें ना. प्रशासनांत बरे मनीस आसात. तांकां कोणाचो पालव मेळना. प्रामाणीकपणान काम करप्याक खूब फावटी वांगडी कर्मचाऱ्यां कडल्यान थोमणे आयकुचे पडटात. फुडाऱ्यांच्या वशिल्यान कामाक लागिल्ले कर्मचारी तर खूबच अहंकारी, मदांध आसतात. हातूंत बायलोय आसात, ही खंतीची गजाल. कामचुकार कर्मचाऱ्यांक चूप करून कार्यालयांत येवप्यांची कामां फटाफट करून दिवपाकूय धाडस लागता आनी तें सगल्याच प्रामाणीक कर्मचाऱ्यां कडेन आसताच अशें ना. तो टिकेचें लक्ष्य जावं शकता. तातूंत वायट, कामचुकार कर्मचारी, अधिकाऱ्यांचो आदर्श कार्यालयांतले उरिल्ले लोक घेतात. कश्टाळू, प्रामाणीक मनशाच्या पावलार पावल दवरपी लोक दिसानदीस उणे जायत आसात!! कचेरेंत काम घेवन येवपी प्रत्येक मनीस हो आपलो धनी. आपूण ताचो नोकर. तो वा ताका लागून आपल्याक पगार मेळटा, हें सत्य कर्मचाऱ्यांच्या कट्टुलांत केन्ना वतलें कळना. सायब, अमूक करिना, मागीर हांवें केल्यार कितें जाता? ही वृत्ती जेन्ना ना जातली, तेन्नाच सरकारी कार्यालयांतलो कारभार अर्दो नितळ जातलो!
सरकारान फाटल्या अर्थसंकल्पांत आपखोशयेची निवृत्ती (व्हीआरएस) येवजण जाहीर केल्ली. डिसेंबरांतल्यान ती लागू जाता. पयल्या पांवड्यार राजपत्रीत अधिकारी सोडून हेर सगल्यां कर्मचाऱ्यांक तिचो लाव घेवंक मेळटलो. जांकां सकाळीं उठटकूच कामार वचपाक आळस येता. कोणूय बारीक सारीक काम घेवन आयल्यार वाज, तिडक येता. आळस, कामचुकारपणा करीन दिसता वा जांकां कामूच ना, वीणकाम करीन दिसता, मोबायल पळयन दिसता, दनपार जाली काय झेम येता, परत परत दुयेंत पडटात… तांणी सरळ व्हीआरएसाक अर्ज केल्यार बरो. आकर्शक अर्थीक मोबदलो दिवपाचें उतर सरकारान दिलां. 60 हजारां वयर कर्मचाऱ्यांक हे येवजणेचो लाव घेवपाक मेळटलो. आपखोशयेन निवृत्ती घेतल्यार प्रशासनाक गती येतलीच, बेकारीय व्हड प्रमाणांत उणी जातली. आपलें काम करपाक शकनात ते अकार्यक्षम कर्मचारी आनी कामचुकारांची एक वळेरी तयार करपाचो आदेश फाटीं सरकारान खातें मुखेल्यांक दिल्लो. पूण, ती तयार जावंक ना. पूण, व्हीआरएस येवजण तयार आसा. खंयच्या खिणाक तिची घोशणा जावंक शकता.
1989 वर्सा सावन तीन फावटी व्हीआरएस येवजण लागू जाल्या. त्या वेळार कांय जाणांनी तिचो लाव घेतलो. मात, फाटल्या कांय वर्सांच्या काळांत ती लागू जावंक नाशिल्ली. घोशणा मात जाल्ल्यो. आतां डिसेंबरांत ती जाहीर जातली. जांची 15, 20 वर्सां सेवा जाल्या, तांकां पसून ही येवजण घेवपाक मेळटली. घोव- बायल दोगांय नोकरी करता जाल्यार कुटुंबाची अर्थीक स्थिती पळोवन तातूंतल्या एकल्याक व्हीआरएस घेवं येता. बेरोजगार तरणाट्यां खातीर ही येवजण बरे दीस हाडटली. कारण रिकामी जाल्ल्या जाग्यांचेर तांकां संद मेळटली. घरा वेळ वचना, काम कमी- पगार चड म्हणूनय नोकरी करपी शेंकड्यांनी लोक आसात. तांकां राज्यांतली बेरोजगारी पयस करपाची भांगरा संद आसा. ती तांणी सोडची न्हय.