भांगरभूंय | प्रतिनिधी
ह्या आमलेच्या झाडाचेर ह्या वर्सा सांवार आयला. वयर ते सकल आमल्योच आमल्यो. ह्या सीजनाक आमकां भरपुर काम आसतलें आनी चार पयशे बोल्सांत उरतले.
आमच्या आंगणा कुशीकच एक बऱ्या वर्सां फाटलें आमलेचें झाड आसा. एक- एक आमली म्हळ्यार सादारण आंब्याची सायज. एकदम मांसाळ आनी रसाळ. रुचीक एकदम गोड. ताचें सांसव इतल्या इस्तीमसांवाचें जाता की खावपी बोटां चोखीत रावतलो. तांचे लोणचें आमच्या सगल्या सोयऱ्या- धायऱ्यांगेर पावता. ह्यो आमल्यो सान आसतना मीठ मारुन दोणांत दवरुन पेज वा दाळीच्या रोसा वांगडा जेवत जाल्यार- बात बन गई।
बापुय भाटांत पासय मारुन आयलो आनी आंगणांत पावतनाच ताची नजर त्या चंवरिल्ल्या, घोंसा घोंसांनी आमल्यो लागिल्ल्या झाडार पडली आनी तो खोशी जालो. फाटल्या दोन वर्सा आमलेक चड फळा धरुंक नाशिल्लीं. पूण ह्या वर्सा म्हज्या बापायचे भाशेन, झाडाचेर सांवार आयिल्लो.
फोंडें म्हालांतल्या देवळा भायर तुमी शाॅपिंगाक वतात, तेन्ना विंगड विंगड आकाराचीं आनी हळडुळ्या वा तांबश्या कोराची खावपाची वस्त प्लास्टीक पोतयांनी पॅक करुन विकपाक दवरिल्ली आसता. गोंयांत येवपी भोंवडेकार तशेंच गोंयकार तांचेर झोपय मारतात ते दिश्टी पडटा.
हय!! सामकें खरें. आंब्याच्या, पणसाच्या ‘साठां’क खुबूच मागणी आसा! सोंपेपणी मेळनाशिल्लें हें आंबट- गोड रुचीचें सिजनल ‘साठ’, गोंयचें नांव वयर हुबयता, अशें म्हळ्यार अतिताय जावपाक ना. फोंडें तालुको, काणकोण आनी वाळपय हांगासरल्या वाठारांनी हाचें उत्पादन चड प्रमाणांत जाता. पुण ताका मेहनतय भरपुर आसता. फांतोडेर वा आदले दीस तिनसांजचेर सगल्याक भोवन ह्यो आमल्यो एकठांय करच्यो पडटात. घरा हाडटकुच त्यो नितळ उदकान धुंवुन, पुसुन दवरच्यो पडटात. तातुंतल्यो चडशो पिकिल्ल्यो आसतात. अर्दपिक्यो सेपाराद काडून दवरतात. मागीर जाता ‘साठां’ घालपाची तयारी….
पिकिल्ल्या आमल्यांचो वास चारुय दिकांनी फांकिल्लो आसता. ज्या दिसा साठ घालपाचें आसता, त्या दिसा घरच्या सगळ्यांक फांतोडेर उठचें पडटा. पिकिल्ल्या आंबल्यांचीं सालां काड. मागीर हाताच्या बोटांनी मुड्डुन मुड्डुन ताच्या गराचो रोस काड, बाटो सेपाराद कर. उपरांत काडिल्लो गर रगड्यार वा मिक्सरार गंधा सारको बारीक कर…. आनी आतां सुरु जाता तें प्रत्यक्षांत ‘साठ’ घालप….
आदल्या तेंपार हें बारीक वाटिल्ले आमल्या वा पणसाच्या गऱ्यांचें वाटप, कुमयाच्या वा हेर झाडांच्या पानार थापताले. पुण आतां प्लास्टिक, स्टिलाचीं ताटां हाचेर तें पातळायतात आनी खर वतांत सुकत दवरतात. दुसऱ्या दिसा त्या सुकिल्ल्या साठाचेर आनीक एक थर घालतात. अशे तरेन दोन ते तीन थर एका वयर एक घालतात. एक- एकदा सांवट आसता आनी साठ मोव जावन पिड्ड्यार जावपाची शक्यताय आसता. सुणीं, मांजरा हांचे पसूनय साठाक जपचें पडटा.
साठ एकदां बरें सुकलें, काय ताच्यो जाय तश्यो सायजी तयार करतात. ते पेड्डेर जावपाक जायना म्हणून मिरयांचो पिठो ताचेर वेल्यावेर मारतात आनी साठ रुचिकय घोस्ताचें लागता.
गांवगिऱ्या वाठारांनी बायला, चलयो जीव ओपुन हो धंदो करतात आनी आपली येणावळ वाडयतात. भांगराची वस्त कर वा घरांत नवो टिव्ही, फ्रिज वा टु व्हिलर घेवप ह्या सीजनांत जाता. चड त्रासाचो पूण हमखास चड फायदो दिवपी उद्देग हो !! फकत फाटल्या आनी ह्याय वर्साच्या टुरिस्ट सीजनाक, पर्यटकच उणे आयिल्ल्यान, हेर धंद्यां वांगडाच ह्याय धंद्याक बरोच मार बसला……
एकनाथ सामंत
9226219723
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.