अॅसीड हल्लो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आम्लाच्या संपर्कांत आशिल्ल्या भागाक केन्नाच घांसून धुवूंक फावना. ताका लागून आम्ल कातींत खोल भितर सरपाची शक्यताय आसता.

अॅसीड हल्लो म्हळ्यार खर अम्ल वापरून केल्लो रसायनीक हल्लो हो एक क्रूर, अमानवी आनी अत्यंत गंभीर गुन्यांव मानतात. ह्या दिसांनी गोंयांत बॅटरी अॅसीड हल्ल्याची खबर गाजत आसा. बॅटरींत मुखेलपणान सल्फ्युरीक आम्ल वापरतात, जें खूब संक्षारक (corrosive) आसून कात, दोळे आनी कुडीच्या हेर भागांक व्हड प्रमाणांत लुकसाण जावंक शकता. हें आम्ल कात जळोवपाक शकता, आनी हाडां मेरेनय पावूंक शकता आनी ताचे गंभीर परिणाम आयुश्यभर उरतात. सल्फ्युरीक आम्लाक कसलोच रंग आसना आनी तें पारदर्शक आसता. हें आम्ल जेन्ना बॅटरीन उपेगाक हाडटात तेन्ना तातूंत शिंशें आनी हेर धातू विरघळटात तेन्ना ते काळसर दिसता. जर शिंशें वा हेर धातू आशिल्ल्या आम्लाच्या सरळ संपर्कांत कोणूय जीव आयलो जाल्यार हें चड अपायकारक जावं येता. शिंशें हो धातू विखारी आसता. हाचो मेंदू, यकृत, मुत्रपिंड आनी तंत्रीक तंत्राचेर दीर्घकाळ परिणाम जाता. ल्हान भुरग्यांक शिंशें ह्या विखारी पदार्थाक लागून बौद्धीक विकासांत समस्या निर्माण जावंक शकतात.
सल्फ्युरीक आम्ल हेर जायत्या रसायनाच्या उत्पादनांत ताचो व्हड प्रमाणांत उपेग जाल्ल्यान आनी वेगर्ळया वेगळ्या उद्देगीक प्रक्रियांनी ताची म्हत्वाची भुमिका आशिल्ल्यान ताका अम्लांचो राजा अशेंय म्हणटात. ह्या आम्लाचो उपेग सादारणपणान बॅटरी आनी कांय घरगुती उद्देगीक प्रक्रियांनीय करतात. पूण अशा वापरा खातीर अधिकृत परवानो, योग्य प्रशिक्षण आनी सुरक्षेची उपकरणां वापरप सक्तीचें आसता. ह्या आम्लाची अनधिकृत हाताळणी, सांठो वा विक्री हो कायद्या खाला गुन्यांव आसा.
भारत सरकारान फौजदारी कायदो 2013 भारतांत आम्ल हल्ल्याचेर भारतीय दंड संहितेच्या (आयपीसी) कलम 326 अ आनी 326 बी खाला अॅसीड हल्लो हो खर गुन्यांव म्हूण मानता. आरोपीक उण्यांत उणीं 10 वर्सां बंदखण आनी कांय प्रकरणांनी आजिवन बंदखणीची ख्यास्त मेळटा. तशेंच परवानो नासतना आम्ल विकपी विक्रेत्यांक दंड भरून पांच वर्सां मेरेन बंदखणींत दवरूं येता.
अशा घडणुकांनी वा अपघातांत खर आम्लाच्या संपर्कांत आयिल्ल्या कुडीच्या भागाचेर रोखडेंच भरपूर उदक ओतपाची गरज आसता. आम्लाच्या संपर्कांत आशिल्ल्या भागाक केन्नाच घांसून धुवूंक फावना. ताका लागून आम्ल कातींत खोल भितर सरपाची शक्यताय आसता. सल्फ्युरीक आम्ल उदकांत बरें विरगळटा. आम्लाच्या संपर्कांत आशिल्लो भाग उण्यांत उणें 30 मिणटां सतत उदकाच्या प्रवाहाच्या सकयल आसूंक जाय. खर आम्ल जेन्ना उदकाच्या संपर्काक येता वा उदकान विरगळटा तेन्ना तें गरम जाता. म्हूण खूब प्रमाणांत आम्ल पडला जाल्यार तें सवका दाब दिनासतना पयली नितळ खादी कपड्यान पुसचें आनी खूब प्रमाणान एकदम त्या जाग्यार उदक घालचें. हाणें ताचो प्रभाव कमी जातलो.
आम्ल कपड्यार पडलां जाल्यार ते कपडे काडून उडोवचे आनी शावर घेवचो. सरकारी आनी खासगी आस्थापनांनी जंय आम्लाचो प्रयोग जाता थंय सेफ्टी शावर आसप बंधनकारक आसा. वैजकी सल्लो घेनासतना केन्नाच कसलेंच मलम वा बर्फ लावंक फावना. मलम वा बर्फ लायिल्ल्यान वा वेळारूच उपाय जालो ना जाल्यार परिस्थिती आनीक वायट जावंक शकता. बॅटऱ्यांनी उपेग जावपी आम्ल मातशें कमी खर आसता पूण तातूंत शिंशें आनी हेर धातू हांचें मिश्रण आशिल्ल्यान तें चड घातक थारता. म्हत्वाच्या उद्देगीक प्रक्रिये खातीर हें रसायन गरजेचें आसा. समस्या रसायनांतच न्हय, तर ताच्या गैरवापरांत आसा. लोक जागृताय खातीर सुरक्षेक खर पाळो दिवन आनी शाळा पांवड्या वयल्यान रसायना विशीं शास्त्रीय शिक्षण दिवप म्हत्वाचें. रसायनाचें स्वरूप, वापर, संभाव्य घात आनी सुरक्षेची पद्दत लोकांक समजली जाल्यार अशे अपघात टाळूं येतात. योग्य म्हायती आनी प्रशिक्षण दिल्यारच अपघात आडावंक मेळटात, आनी विखारी आनी संक्षारक रसायनां लेगीत समाजाच्या फायद्या खातीरच सुरक्षीतपणान वापरूं येता.

डॉ. मिथिल फळदेसाय
9766687634