भांगरभूंय | प्रतिनिधी
30 मे ह्या दिसा गोंय राज्याचो घटक राज्य दीस जालो. ह्या राज्याच्या सरकाराक अजिबात दिसूंक ना, हो दीस मनोवचो, ही ह्या राज्याच्या राजकीय वर्गाची शोकांतिका. राज्याच्या इतिहासांत जितलें महत्व 19 डिसेंबर ह्या दिसाक तितलेंच महत्व 16 जानेवारी म्हळ्यार ओपिनीयन पोल दीस आनी 30 मे ह्या दिसाक आसूंक जाय. निदान विराजमान सरकार आनी गठीत केल्या विधानसभेच्या दर एका आमदाराक तरी ह्या दिसाची लागणूक आसूंक फावो. गोंय विधामनसभेच्या मतदार संघचो आंवाठ शेजारच्या राज्याच्या मतदारसंघां कडेन केलो जाल्यार गोंयचे विधानसभेचो एक मतदार संघ म्हळ्यार थंयचो एक जिल्हा पंचायत मतदार संघ. जर गोंय महाराष्ट्राचो भाग जाल्लो जाल्यार आयज आमदार म्हूण मिरोवप्यांक पंचायतीचो पंच म्हण वेंचून येवपाक घाम येवपाचो. निदान इतली तरी कॉमन सेन्स आमच्या राजकारण्यांक आसूंक जाय आशिल्ली.
मुळांत, अस्मिताय दीस आनी घटकराज्य दीस हें गोंयच्या राजकीय अस्मितायेच्या संघर्शाचे महत्वाचे पांवडे. पूण एके गजालीचो विसर पडूंक फावना तो म्हळ्यार हीं दोनूय जैतां गोंयकारांनी आपल्या कश्टांनी मेळोवन हाडल्यांत. लोक रस्त्यार आयले, तांणी झुजां मांडलीं, तेन्ना दिल्लीक जाग आयली. हो संघर्श फक्त राजकारण्यांचेर सोडिल्लो जाल्यार आयज म्हदयच्या प्रस्नांची जी आवतिकाय जाल्या ती जातली आशिल्ली. वेळा काळार गोंयच्या राजकीय वर्गान राज्याच्या हिता पयलीं आपले पक्षीय बांदिलकेचो विचार केला. कोंग्रेस-भाजप जरीय एकामेका विरोधांत कडवटपणान कर्नाटकांत झुझता, जाल्यार प्रतिस्पर्धी आसूनय ह्या पक्षांचे आमदार, खासदार म्हादय विशयाचेर एकठांय येवन आक्रमक भुमिका घेतात. काँग्रेस आनी भाजप ह्या दोनूय पक्षांचीं सरकारां गोंयांत घडलीं. केन्ना सत्तेंत तर केन्ना विरोधांत अशिल्ले प्रादेशीक पक्ष विधानसभेंत पावले. पूण, म्हादयच्या विशयाचेर गोंय विधानसभेंत वा लोकसभेंत केन्ना ही आक्रमकता पळोवपाक गावली ना.
भारत देशांत भाशावार प्रांतरचनेच्या तत्वाचेर गोंयाक घटकराज्य जर मेळटलें जाल्यार तातूंत त्रिसुत्री संघर्श आशिल्लो. पयलो, कोंकणीचो आस्पाव संविधानाच्या आठाव्या परिशिश्टांत जावपाक जाय जातूंत कोंकणी बाकीच्या राष्ट्रभासांच्या पंगतीक बसतली आधुनीक भास म्हण ताचो विकास जातलो. दुसरो, कोंकणी गोंयची राजभास जावपाक जाय, जाका लागून गोंय घटकराज्याच्या दर्जाक बुन्याद प्राप्त जातली. आनी तिसरो, गोंय राज्याक संविधानीक बांदावळींत घटक राज्याचो दर्जो मेळपाक जाय.
संघप्रदेशाचो दर्जो आशिल्लीं 30 सदस्यांची गोंयची विधानसभा 40 आमदारांची जाली. विधाससभेचो दर कायदो गृह खात्याक धाडचो पडटालो, ताचो निकाल आतां राज्यांतूच लागपाक लागलो. राज्याचें मनीसविकास धोरण, शिक्षणीक प्रगती, जमीन नियोजन, येणावळीची संसाधनांचेर पुराय अधिकार राज्याक मेळ्ळो. सुमार 90 च्या दसका उपरांत गोंयच्या राजकारणांचे दोन खांबे दोन राष्ट्रीय पक्षांनी सादयलें. हाचे आदीं गोंयच्या अस्मिताये बाबतींत प्रादेशीक पक्षांनी व्हड दिवे लायले अशें न्हय. गोंयच्या मुक्ती उपरांत सत्तेंत विराजमान जावपी पक्षाचें नांवूच आशिल्लें महाराष्ट्रवादी गोमंतक पक्ष. हो सत्ताधारी पक्ष केन्ना गोंयाक महाराष्ट्रांत विलीन करपाक सोदतालो तर केन्ना गोंयची राजभास मराठी करूंक सोदतालो. तात्पर्य – गोंयच्या अस्तित्वाचे चळवळींत राजकीय वर्गाची भुमिका ही सतत दुबावाची थारल्या. हे चळवळींत सगळींच जैतां लोक संघर्शांतल्यान आमी मेळयल्यांत. लोकांनी रगत आटयलां, व्हांवयलां आनी त्याच बळाचेर आयज राजकीय सत्ता विराजमान जाल्या.
ते खातीर आयज जो आमदार विधानसभेंत पावला ताणें ह्या संधर्शाची दखल घेवपाक जाय. ह्या राज्या खातीर तुमचो पक्ष आसा, तुमच्या पक्षाच्या अशिर्वादान हें राज्य ना. गोंय घटकाराज्याचो संघर्श हो केंद्रांत आनी राज्यांत काँग्रेसीचें सरकार आसतना जालो. देशाचे आदले प्रधानमंत्री सर्गेस्त राजीव गांधी हांची गोंय आनी कोंकणी विशींची सहानुभूती इतिहास विसर घालपाक शकना. पूण, काँग्रेसीचेच प्रतापसिंह राणे प्रणीत स्थानीक सरकाराक घटकराज्य आनी कोंकणी राजभाशे विशीं व्यापक समजीकाय बांदपाक आयिल्ल्या अपेसाक लागून कोंकणी प्रजेच्या आवाजाच्या दीर्घ संघर्शाचें कारण जालें हें वास्तव इतिहास न्हयकारपाक शकना. आपल्या कार्यकाळांत कोंकणी राजभास जाली आनी गोंयाक घटकराज्याचो दर्जो मेळ्ळो, जणूं काय आपलेंच हें जैत अशें भासोवन उरिल्ली राजकीय कारकीर्द ह्या राजकारण्यांनी भोगली.
फाटल्या सप्तकांत कोंकणीची म्हलगडी संस्था कोंकणी भाशा मंडळान गोंयच्या मुखेलमंत्र्यांक पत्र बरयलें. मुळाव्या थरार इंग्लीश माध्यमाच्या शाळांक सरकार नेम धाब्यार मारून परवानगी दिता. खूब वेळार सरकारूच युक्तीवाद करता, भाशेचो विकास हो लोकांनी करप, सगळें सरकार करूंक शकना. मागीर भाशेच्या आदाराचेर राज्य मेळिल्ल्या सरकारान कितें करप? फक्त सत्ता भोगप?
कोंकणी संविधानाचे आठवे वळेरेंत पावप आनी राजभास जाली तेन्ना ताच्या विकासाची साधानां निर्माण करप ही सरकाराची जबाबदारी थरल्या हें विसरूंक फावना. ह्या राजकारण्यांनी स्वताच्या पक्षाची यंत्रणां राज्यांत वाडयली. ह्या पक्षांच्या लोकांक आपल्या पक्ष स्थापना दिसाचो विसर पडटा? मागीर घटकराज्याचो विसर कित्याक?
हेमा नायक
8956410326
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
