भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भावंडांनो,
हे धर्तरेर जल्माक आयिल्लो दरेक जीव अभिमानी आसता. त्या जिवां मदलो एक मनीसूय. भावंडांनो, दरेक मनशाक आपले जिणेचो अभिमान आसताच. तेचपरी ताका ताच्या कुटुंबाचो ज्या समाजांत ल्हानाचो व्हड जाता त्या समाजाचो, हे भुंयेच्या कुशींत ताची पोसवण आनी राखण जाता, ते मांयभुये विशीं ताका अभिमान आसता. त्या अभिमानाक कोणेंय दुखयत जाल्यार ताका तें सोंसना. तातूंतच आपले जिणेचें ‘स्वत्व’ आसा हे भावनेन तें ’स्वत्व’ इबाडूंक दिना. तें राखून दवरपाचे यत्न करतात. वेळा प्रसंगार आपल्या प्राणांचें बलिदान दिवंक फाटीं रावनात. हांसत खेळत मरणाक वेंगायता हुतात्मो थारता. फक्त दुसऱ्यांच्या सुखा खातीर, हिता खातीर
भावंडांनो, आमकां स्वतंत्रताय मेळोवन दिवपा पासत जे आपूण जावन सुळार चडले ते साबार भूंयपूत आमकां तांचे जिणे वरवीं आयजूय देख दीत आसात. जगपाची प्रेरणा दीत आसात. देखुनूच आमी तांकां विसरनात. तांची याद काळजांत जिवी दवरून आमी तांकां स्मरतात. तांचो उगडास काडून तांकां नमळायेन श्रद्धांजली ओंपतात. भावंडांनो, अशाच साबार अज्रंवर जाल्ल्या धाडशी भूंयपुतां मजगतीं आशिल्ल्या मंगल पांडेक आमी कशे विसरूं शकतात? आमचे खातीरच ते फांसार चडले. तो दीस आशिल्लो 8 एप्रिल. भावंडांनो, मुजरत तांचो उगडास करून आमी नमळायेन तांच्या त्यागा मुखार नतमस्तक जावया. हां
भावंडांनो, 1818 उपरांत इंग्रजी राज्यांचे रुपांतर साम्राज्यांत जालें. इंग्रज शिपायांक आनी देशी शिपायांक मेळपी पगारांत हेर भत्ते, बडटी तशेंच वागणूक आदी गजालींनी इंग्रजांचें पक्षपाती धोरण आशिल्ल्यान भारतीय सैनीकां मदीं तिडक उप्रासली.
1857 वर्सा जानेवारींत इंग्रज सरकारान शिपायांक नवीं आर्मां आनी तांचे खातीर नव्यो काडतुसो दिवपाचें थारायलें. संबंदीत काडतुसांक एक पट्टी चिकटायली. काडतुसेचो वापर करचे पयलीं ती पट्टी दांतांनी पिंजची पडटाली. पुणून हे संबंदीत पट्टेक गाय आनी धुकराची चरबी लायतात अशी खबर त्यो काडतुसो तयार करपी कारखान्यांतल्या कामगारान सगल्यां मदीं पावयली. गाय ही हिंदू धर्मांतली देवता जाल्यार धुकर हे मुस्लिमांक अपवित्र आशिल्ल्यान ती पट्टी तोंडांतल्यान निखळावपाक शिपायांनी मानून घेतलें ना. सैन्यांतल्या हिंदू मुस्लिम शिपायांच्यो भावना दुखावल्यो. तांचे मदीं तिडक उप्रासून आयली.
सगळ्यांत पयलीं इंग्रजांच्या बराकपुरांत आशिल्ल्या सैनिकांनी हीं काडतुसां वापरपाक मनाय केली. ते खातीर इंग्रज सरकारान ह्या सगळ्या शिपायांक कामा वयल्यान काडून उडयले. तेदे वेळार मंगल पांडे 34 वे पलटणींत शिपाय म्हूण वावुरताले. ताच्या आंगांत आशिल्ल्या धाडशी गुणांक लागून मंगल पांडे खुबूच नामनेक पाविल्लो. शिपायांक कामा वयल्यान काडून उडयिल्ल्यान ताका तिडक आयिल्ली. आमचो धर्म बाटयतल्या इंग्रजांचो नाश करात अशें आड्डत आपल्या जिवाची पर्वा करी नासतना मंगल पांडे आर्म घेवन इंग्रजां आड झुजपाक भायर सरलो. इंग्रजांच्या सेनापतीन ताका आडावपाचो जायतो यत्न केलो. पुणून खंयच्याच हिंदू वा मुस्लिम शिपायान इंग्रजांचो हुकूम आयकलो ना.
मंगल पांडे इतलो धीट आशिल्लो की ताणें 2९ मार्च 1857 दिसा संचलन मळार येवन शिपायांक इंग्रजां आड झुजपाचो उलो मारलो. ह्याच दिसांनी सार्जंट मेजर ह्युमसाचेर गुळयो घालपाची घडणूक घडिल्ली. लेफ्टनंट बोयराचेर तलवारीन हल्लो केलो. देखून कर्नल व्हीलरान मंगल पांडेक अटक करपाचें कारस्थान रचलें. पुणून कोणेंनूच ताका मजत केली ना. उपरांत बराकपुरांत पलटणीचे मुखेली जनरल हियर्सान पांडेचो पाठलाव केलो. आनी कुडीच्या रगतांत कणाकणांत राष्ट्र निश्ठा, देशप्रेम भरिल्ल्या मंगल पांडेन हियर्साच्या हातान मरण पत्करचे बदलाक स्वता आत्महत्त्या करपाचो यत्न केलो. पुणून त्या खिणाक जखमी अवस्थेंत मंगल पांडेक अटक करपाक इंग्रजांक येस मेळ्ळें. हे खातीर पांडेक इतली नामना मेळ्ळी की कोणेंय इंग्रजां आड आवाज उठयल्यार ताका ’पांडे’ ह्याच नांवान पाचारताले.
1857 वर्साच्या स्वतंत्रतायेच्या झुजांत मंगल पांडे हो पयलो तरणाटो बळी पडलो. ताका इंग्रजांनी 8 एप्रिल 1857 दिसा फांसार चडयलो. मंगल पांडेन हेरांक स्वातंत्र्याचो संदेश दिलो.
भावंडांनो, असो आशिल्लो आमचो मंगल पांडे. 8 एप्रिलाक आमी न विसरता तांकां श्रद्धांजली ओंपुया.
उल्हासभाई
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
