भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अमेय आपल्या बाबा बरोबर आंगणांत झाडांक उदक घालतालो आनी ताची धाकली भयण फुलपांख्या फाटल्यान धांवताली. अमेय आपल्या बाबाक एका फाटोफाट एक प्रस्न करतालो आनी बाबा ताका समजावन जापो दितालो. कितलें सुंदर, कितलें सोबीत हें भुरगेंपण. जिवितांतले विसरूंक जायनात असले भांगराळे खीण. आपल्या भुरग्याचे हे भांगराळे खीण ताच्या हातांतल्यान सुटूंक न दिवपाचें काम आवय-बापायचें.
आवयच्या हातांतल्यान जेवप, न्हांवप, आवय कडेन हट्ट करप, आवयची तापसाणी खावप आनी रातचें आवयच्या वेंगांत न्हिदप. हाचें सारकें दुसरें सूख खंय मेळत? बापाय बरोबर पासयेक वचप, बाजरांत वचप, बापायन शाळेंत व्हरून पावोवप, नवीं खेळणीं- नवे बूट सारक्या वस्तूं खातीर हट्ट करप आनी बापायन त्यो घेवन दिवप हाचे सारकी मजा दुसरी कितें आसत?
असले हे भांगराळे खीण आपल्या भुरग्याच्या हातांतल्यान जाण्ट्यांनी सुटूंक दिवंक जायनात. हे दीस म्हणल्यार आयुश्याच्या पुस्तकांतलीं भांगराचीं पानां.
आज्जेच्या वेंगांत बसून काणयो आयकप, आवयन तापयल्यार आज्जे कडेन तिची कागाळ करप. आज्याच्या फाटीर बसून ‘घोडो-घोडो’ करप आज्याच्या फाटीर बसून “कोणाक जाय गे सामारें?” करपांत जी मजा आसता, तें भुरगेंपण शेणलें जाल्यार शेणलेंच, परत सोदल्यार लेगीत मेळना.
हें भुरगेंपण ताचो फुडार घडयता आनी तें घडोंवक आवय-बापूय, आजो आजी हांचोच चड वांटो आसता. भुरगेपणांतले संस्कार, बरी देख, बरी शिकवण हांचो ठसो भुरग्यांच्या मनांत उरता. तें मनार बिंबोवपाचें काम आमच्या जाण्ट्यांचें.
भुरगें कितलें निरागस आसता. ताचें हांसप, उलोवप कितलें निर्मळ, शुद्ध आसता. कसलेंय कपट वा वायटपण ताच्या मनांत नासता. म्हणूनच म्हणटात “मुलं देवाघरची फुलं”. व्हड जातां-जातां कांय जाणांचेर भोंवतणच्या वातावरणाचो परिणाम जाता. सभाव बदलता. कपट करप, रागार जावप हे गूण ताच्यांत दिसून येतात. पूण भुरगेपणांत तीं निरागसच आसतात.
भुरगेपणांत तांकां कसलीच काळजी, चिंता नासता. खेळचें, नाचचें, खावचें-पिवचें, कसल्याय वस्तू खातीर हट धरचो अशें मजेचें जिणें तांकां आवडटा. ह्याच वेळार तांकां बरें आनी वायट, खरें आनी फट हें शिकोंवक जाय. ल्हानपणांत दिल्ली समजिकाय खंय भुरग्यांच्या मनांत घट उरता.
भुरग्यांक दुसऱ्यांचो दुस्वास केन्नाच जायना. तांचें एकच आसता. दुसऱ्या भुरग्या कडेन आसा तसलें म्हजेय कडेन आसचें. “ताणें घेतल्या तसलीच बावली म्हाका जाय.” अशें ताचें मागणें आसता. पूण ताचे कडेन आसा ताचे परस व्हड, दुसऱ्या रंगाची बावली, दोळे हालयता तसली भांगरा केंसांची बावली जाय अशें तें भुरगें सांगना. पूण आमी जाण्टीं तांकां “ताचे परस कितली व्हड आनी सुंदर बावली हाडल्या पळय तुका!” अशें म्हणून आमीच तांकां तुलना करूंक शिकयतात. तुलना शिकोवची पूण ती वायट कितें आनी बरें कितें हाची. भुरगेपणांतच तांकां दुस्वासाची शिकवण दिवची न्हय.
शाळेंत वचूंक लागतकीच भुरग्यांची वर्गांतल्या हेर भुरग्यां कडेन वळख जाता. एकमेकां कडेन इश्टागत जाता, इश्टागत वाडटा. तीं एकमेकांक आपल्यो वस्तू दितात, एकमेकांगेर वाडदिसाक वचपाक तांकां खूब आवडटा. हातूंत जाण्ट्यांचोय खूब वांटो आसता. भुरगेपणांतल्यो इश्ट-इश्टिणीं, भुरगेपणांतले ते खीण तांच्या आयुश्यांतली खरी धन-संपत, खरें भांडवल. तें भुरगेपण आनी शाळेंतले ते दीस म्हणल्यार आयुश्यांतल्या पुस्तकांतलें परत केन्नाच उपभोगूंक न मेळपी भांगरा पान. तें फकत यादी काडूनच वाचपाचें.
भुरगेपणांत भुरग्याक आपल्या लागींच्या मनश्यांची चड गरज आसता. पयलीं गांवांनी शिकपाची सोय नाशिल्ली. शिक्षणा खातीर खूब पयस चलत वचचें पडटालें. ताका लागून भुरग्याक नात्यांतल्या सोयऱ्यागेर शिकपाक दवरतालीं. स वर्सांच्या भुरग्याक दुसऱ्यांगेर जुळोवन घेवप खूब कठीण जातालें. हें वय आवयचो पदर धरून भोंवपाचें, पूण कितें करतलें, मन मारून तें भुरगें थंय रावतालें. कितेंय जाय जाल्यार कोणा कडेन हट करतलें? खावपाक जाय जाल्यार कशें मागतलें? असो घुसमटमार ताचो जातालो आसुये. तशें पळोंवक गेल्यार ताचें भुरगेंपण शेणटालें. पूण आतां गांवां-गांवांत शाळा-इश्कोलां जाल्यांत. दुसऱ्यागेर रावन भुरग्यांक शिकपाची गरज ना. भुरगेपण हो आयुश्यांतलो एक सुखदेणो पांवडो. खूब मजा करप, कसलीच भंय वा भीड वा चिंता नासतना वागप, कसलीच खंत वा चिंता नासतना मजा करपाचो पांवडो.
दरेकाच्या जिवितांतलो एक सुंदर आनी निर्मळ यादींचो थेवो म्हणल्यार भुरगेंपण!
प्रमिला सु बोरकार
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.