अर्थशास्त्र कोशाचेर उडटी नदर

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

कोंकणींत उच्चशिक्षित खूब जाण आसात, जे हें काम करूंक शकतात. कोण सांगतलो तांकां? बाबांनो हें काम त्रासाचें, पूण कोणे तरी खांद मारूंक जाय.

एक तेंप आशिल्लो कांय लोक निंदा करताले, ‘कोंकणींत फक्त कविता त्योय मोगाच्यो. आनीक कितें आसा तुमचे कोंकणींत?’ अजून तातूंतले कांय जाण शिल्लक आसात. हे फाटभुंयेचेर कोशाचेर पुस्तक वाचपाक मेळ्ळें. कोशाचें  लिखाण करपाक वेळ काडचो पडटा, साधना, वाचन, संशोधन वृत्ती आनी कमिटमेंट, प्राचार्य आसतना वेळ मेळना, काडचो पडटा. हें काम किचकिटीचें. एका उतरा खातीर अडून पडूं येता. महाराष्ट्रांत मराठी राजभास जायना फुडें कोशाचीं पुस्तकां एका फाटोफाट आयलीं. शिस्तबद्ध काम करुन भाशा मुखार सरली. हेर राज्यांनी तशींच पावला मारलीं. कोंकणींत उच्चशिक्षित खूब जाण आसात, जे हें काम करूंक शकतात. कोण सांगतलो तांकां? बाबांनो हें काम त्रासाचें, पूण कोणे तरी खांद मारूंक जाय. आतां तर एईपी, कठीण विशय लेगीत उलयता ते भाशेंत येवंक जाय.आसा आमकां कापाझदाद?

गोंय विद्यापीठाक जगाचें पडलां. थंयसल्ले सिनीयर टिचर खंयचे, सांगपाची गरज ना. ते बाबडे कितें करतले? हेर राज्यांनी कितें केलां तें पळोवन, अभ्यास करून सरकारान पावलां मारूंक जाय. कोण सांगतलो सरकाराक? भाटीकरबाबान आपल्या पुस्तकांत म्हणलां तें ओगीच न्हय. कोंकणीचे म्हालगडे अरविंदबाब भाटीकार ‘वोंवळां’ ह्या आपल्या आत्मचरित्रांत  बरयतात, ‘ते जंय गेले, प्रशासनांतले एक अधिकारी  म्हूण थंय तांकां थळावी भास शिकची पडली. थंय प्रशासनांतच न्हय तर सकयल्या पांवड्या वयल्या कोर्टांनी सगळें काम तमिळींतल्यान चलतालें. ते तमीळ बरयतात तें पळोवन भोंवतणच्या नोकरांक हांसूक मेळटालें.’ तांणी आपली कर्तबगारी दाखयली.

गोंयांत येतात त्या आयएएस ऑफिसरांक कोंकणी उलोवपाक येना, इतलेंच न्हय, ती शिकपाचो लेगीत ते यत्न करिनात. हिंदी खबर आशिल्ल्यांक कोंकणी शिकूंक चडशी कुस्तार न्हय तरी आसतना कोण्ण कोंकणी शिकपाचो यत्न करिनात. तेन्ना गोंयची ही परिस्थिती पळोवन तांकां वायट दिसतालें. तांच्या वांगडा काम करपी दोग आयएएस ऑफिसर कांय वर्सां फाटीं गोयांत चीफ सेक्रटरी म्हणून आयिल्ले. तेन्ना हे ऑफिसर कोंकणी कित्याक शिकनात अशें तांकां विचारलें. तेन्ना तांणी सांगलें, “हांगा सगले लोक हिंदी ना जाल्यार इंग्लीश उलयतात म्हणटकच कोंकणी शिकपाची भायल्या ऑफिसरांक गरजूच पडना, राजकी फुडारीय तें कानामनार घेनात’. हाचो परिणाम आमकां दिसपट्टो दिसून येता. गोंयचो अर्थसंकल्प फाटल्या  म्हयन्यांत 4 भाशांनी मांडला, धड एकूय भास सारकी वापरूंक ना.

कॉलेजांत शिकपी भुरग्यांक अर्थशास्त्र हो विशय भोव कठीण लागतालो. आमच्या वेळार देखुनच इंटर आर्ट्स वा इंटर काॅमर्साक बरेच विद्यार्थी नापास जाताले. शिकिल्लें अर्थशास्त्र आनी वेव्हारीक अर्थशास्त्रात बरोच फरक आसलो. पूण तें एक बुन्यादी शास्त्र. त्यो संकल्पना विंगड विंगड थरार उपकारा पडटात. खंयचेय संस्थेचो ताळेबंद आमच्या मुखार दवरल्यार, शास्त्रोक्त पद्दतीन ताचें विश्लेशण अर्थशास्त्राचो आदार घेवन करूं येता. देखून ह्या कोशाक म्हत्व आसा.

प्रा. वामन नायक हांचो हाचे पयलीं ‘इंग्रजी कोंकणी समानार्थी विरुद्धार्थी’ कोश उजवाडाक आयला. तो खूब बरो जाला. अपेक्षे प्रमाण नव्या अर्थशास्त्र कोशा खातीर तांणी बरीच तकालस घेतल्या आनी 270 पानांचो हो अभ्यासपूर्ण  कोश पुराय केला, म्हणून ते अभिनंदनाक पात्र थारतात.

म्हजे बरोबर शिकोवपाचो प्रवास तांणी सुरू केलो. एक टिचर मागीर रिडर, उपप्राचार्य आनी प्राचार्य, अडचणी आयल्यो, धीर सोडलो ना, पीएचडी केली आनी फाटलीं पंदरा वर्सां नामना मेळयली. पुण्यांत एक बरो प्राचार्य म्हणून इतलीं वर्सा काम करपाची संद मेळयली. म्हज्या वेळार ते एक विद्यार्थीप्रीय टिचर आसले, विद्यार्थ्यांक बरे तरेन समजुपी, मार्गदर्शन करपी. आपलो वेळे बरेतरेन मॅनेज करपी. देखुनच प्रशासन सांबाळून लिखाण करूंक शकतात, एक अश्टतासी व्यक्तिमत्त्व.

वामनबाब, कांय प्रमाणांत मनस्ताप सोंसून तुमी हें काम केलां. पिरायेचें भान दवरून तुमचें काम चालू दवरचें अशें सुचयनशें दिसता. तुमचे गोंयां/ पुण्यांचे अणभव पुस्तक रूपात येवंदीं. तुमी आनीकय कोशाचें काम करूंक शकता. समाज शास्त्र कोश, वाणिज्य वा करियर कोश जाचें तुमकां बरेंच ज्ञान आसा. सरात फुडें.

प्रा. रवीन्द्र फोगेरी

म्हापशें