भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अमेरिकेचे पयले अध्यक्ष जॉर्ज वॉशिंग्टन हांच्या भुरगेपणांतली गजाल. घरचें व्हडलें पोरसूं. मानाय काम करतात, तें पळोवन जाॅर्जाकूय काम करपाची कूय आयली. बापायच्या फाटल्यान लागून ताणें एक कुराड हाडून घेतली…. आनी दुसऱ्याच खिणाक तिका धार कितली आसा तें पळोवपाक तो पोरसांतले केळमे कापीत सुटलो. हातांत सत्ता आयली काय विचार करीनासतना मनाक येता, ते निर्णय कांय फुडारी घेतात, त्या वेळार हे गजालीची याद सगलेच काडटात. आतांय अध्यक्षपदाच्या कदेलाचेर बसले उपरांत पयलेच दिसा डोनाल्ड ट्रम्प हांणी धडाधड कांय निर्णय घेतले आनी जाॅर्ज वाॅशिंग्टनाची याद सगल्यांकूच जाली. पूण जाॅर्ज कदेलार बसतकच वादग्रस्त थारचे नात, कोणाक त्रास जावचे नात, अशेच निर्णय घेताले. ते पयले अध्यक्ष आनी हे 47 वे. सोपूत घेतले उपरांत ट्रम्प हांणी 24 वरां भितर लागीं- लागीं 200 वयर आदेश काडल्यात खंय. हाका अध्यक्षीय आदेश (एक्सेक्युटीव्ह आॅर्डर) म्हणटात. हो कायदोच. तो रद्द करपाचो, फाटीं घेवपाचो अधिकार सर्वोच्च न्यायालय, काँग्रेस (संसद) आनी खुद्द अध्यक्षाकूच आसता. पूण हे कायदे सहसा कोण रद्द करीनात. कांय आडवाद आसात.
अमेरिका हाचे मुखार दादलो आनी बायल ह्या दोनूच लिंगाक मान्यताय दितली. ट्रान्सजेंडर, तृतीय पंथी हांच्या हक्कांचेर हावळ हाडपी हो आदेश थारूं येता. संवसारीक भलायकी संघटना, पॅरीस वातावरण बदल कबलातींतल्यान अमेरिका भायर काडप, सरकारी नोकर भरतीक स्थगिती, अमेरिका- मेक्सिको शिमेर आणिबाणी, इलेक्ट्रीक वाहनां वापरपाचें बंधन काडप, बेकायदेशीर स्थलांतरीतांक धांवडावप, हेर देशांचेर कर लादप, पनामा कानाल परत ताब्यांत घेवप… अशे जायते अध्यक्षीय आदेश भायर सरल्यात. ताचेच वांगडा एके घोशणे वरवीं (प्राॅक्लेमेशन) जानेवारी 2021 त वाॅशिंग्टनांतले कॅपिटल हिल इमारतीचेर केल्ल्या हल्ल्या खातीर देड हजारां वयर ट्रम्प समर्थकांचेर दवरिल्ले आरोप रद्द केल्यात. हेर देशां वांगडा आशिल्ल्या अमेरिकेच्या धोरणांतूय बदल जातले. ज्यो बायडेन हांणी काडिल्ले 78 आदेश ट्रम्प हांणी कोयरा पेटयेंत उडयल्यात. बायडेन हांणीय आपल्या काळांत ट्रम्प हांचे कांय आदेश रद्द केल्ले. ते ट्रम्प हांणी परत लागू केल्यात. वाॅशिंग्टन हांणी आठ, तर सगल्यांत चड फ्रँकलीन रुझवेल्ट हांणी 3721 आदेश काडिल्ले. ट्रम्प हांणी 220 तर उपरांत बायडेन हांणी 160 आदेश जारी केल्ले. एकामेकांच्या आदेशांची कत्तल करपी हे निर्णय अमेरिकी लोकांक आनी भायल्यांक मारक थारतात काय नात, तें फुडल्या स म्हयन्यां भितर कळटलेंच, पूण अमेरिकेंत असंतोशाची कीट पेटूं येता.
भोवतेक देशांनी (तातूंत कांय कडवेय आसात) मनांत नासलें तरी ट्रान्सजेंडर समाजाक मान्यताय दिल्या. अधिकार दिल्यात. पूण, अमेरिके सारक्या फुडारिल्ल्या देशाच्या नव्या सरकारान आतां दोनूच लिंगा मानपाचें थारायलां, हाचें अजाप सगल्यांकूच जालां आसतलें. बायलांक आनी ट्रांसजेंडरांक लागून लश्कर दुबळें जालां, अशी प्रतिक्रिया संरक्षण मंत्री पिट हॅगसेथ हांणी उक्तायिल्ली. तृतीयपंथी समाजाचें कितें, ते विशीं अजून कळूंक ना. बेकायदेशीर स्थलांतरीतांक धांवडावपाचो निर्णय भारतीयांक माल वचूं येता. वट्ट पांच कोटी बेकायदेशीर स्थलांतरीतां मदीं सात लाखां वयर भारतीय आसात. मेक्सिकोचे खंय एक कोटी, तर चीनाचे साडेस लाख. सरकारी नोकरी दिवपाचेरुय नियंत्रण हाडलां, तें अमेरिकन भारतीयांच्या भुरग्यांक मनस्ताप दिवपी थारतलें. तातूंत भायल्यां विशीं अमेरिकेंत तिडक आसा. ती भायर सरल्यार मेक्सिकन, भारतीय, चीनी, फिलिपीनोंक धोक्याची थारतली.
हेर देशांक गिरेस्त करपाक आमी आमच्या नागरिकां वयलें कराचें वजें वाडयलां. आतां तांकां गिरेस्त करपाक आमी हेर देशांचेर साबार कर लादपाचे आसात, अशें ट्रम्प हांणी म्हणलां. ही चीन, कॅनडा, मेक्सिकोक शिटकावणी आसली, तरी भारताकूय ताची बाधा जावं येता. आमचे आयात- निर्यातीक ताचो धपको बसतलो. सगले देश इलेक्ट्रीक गाडयां फाटल्यान लागल्यात, पूण अमेरिकेन ती सक्ती रद्द केल्ल्यान इंधनाचेर चलपी गाडयांक बरे दीस येतले. अमेरिकेचो चड वावर आशिल्ल्यान गल्फ आॅफ मेक्सिकोचें नांव बदलपाचें थारलां. ताका पयलीं सावन विरोध आसा. अमेरिकेच्या नव्या सरकारान संवसारांत शांतीकाय पातळावपाचें सोडून अशांतताय निर्माण जावंक शकता, असले निर्णय घेतल्यात. तेय बी काँग्रेसींत भासाभास करीनासतना. संवसारा मुखार पयलींच संकश्टां आसात, तातूंत ह्या निर्णयांक लागून भर पडटली, अशें सध्या तरी दिसता.
थळाव्यांचो विचार केल्यार ‘अमेरिकन फर्स्ट’ धोरण वायट न्हय. पूण, अशे कितले थळावे गरीब, बेरोजगार अमेरिकन आसात? अमरिकेक ‘फर्स्ट’ क्रमांकाचेर व्हरपी भायलेच तर आसात. ट्रम्प हांकां हाचो विसर पडला काय तांच्या दोळ्यांचेर साय आयल्या? ‘फर्स्ट, फर्स्ट’ करीत रावल्यार ‘लास्ट’ क्रमांकाचे दिशेन निसरपाचोय धोको आसता, हें तांणी विसरचें न्हय.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
