भांगरभूंय | प्रतिनिधी
मल्याळम सिनेसृश्टी वयल्या अहवालान खवदळ
कोची, खबरां संस्था : मल्याळम सिनेसृश्टींत कास्टींग कावचचो प्रकार व्हडा प्रमाणांत पातळ्ळा अशें केरळ सरकाराच्या आयोगान आपल्या अहवालांत म्हणलां. केरळ उच्च न्यायालयान बायलांच्या लिंगिक शोशणा संबंदी स्थापन केल्ल्या निवृत्त न्यायाधीश हेमा हांच्या अध्यक्षते खालच्या आयोगाचो हो अहवाल आसा.
मल्याळम सिनेसृश्टींत संद मेळोवपाक ‘समझौता’ आनी ‘अॅडजस्ट्मेंट’ ह्या दोन उतरांचो ‘कोडवर्ड’ म्हणून वापर जाता. महिला कलाकारांनी ‘सेक्स ऑन डिमांड’ खातीर स्वताक कायम तयार दवरचें पडटलें, असो ह्या दोन उतरांचो अर्थ. सिनेसृश्टी कडेन संबंदीत लोक कायम नव्या लोकांचेर प्रभाव घालपाचो यत्न करतात. ‘कास्टींग कावच’ ही गजाल सामान्य दिसची, हे खातीर तांचो हो यत्न आसता, अशें अहवालांत म्हणलां. जे लोक हातूंत आडकतात, तांकां एक कोडवर्ड दितात. न्यायमूर्ती हेमा हांच्या फुडारपणा खालच्या आयोगान सादर केल्लो हो अहवाल सरकारान साडेचार वर्सां उपरांत प्रसिद्ध केला. 290 पानांच्या ह्या अहवालांतलीं 44 पानां गायब आसात, कारण बायलांनी तांचे शोशण करपी दादल्यांची जी म्हायती सांगिल्ली ती ह्या पानांनी आशिल्लीं, अशें कळटा.
अहवालांतल्यान वगळिल्ल्या दुसऱ्या भागांत लिंगीक शोशणाक बळी थारिल्ले अभिनेत्रीचो उल्लेख आसा. जाणें तिचें शोशण केलें, ताचे वांगडा दुसरे दीस ते अभिनेत्रीन सिनेमांत ताचे बायलेची भुमिका केल्ली. हो प्रकार सामको भिरांकूळ आशिल्लो. शुटिंगाच्या वेळार तिच्या तोंडार तिडक, तिरस्कार दिसतालो. ताका लागून एका शाॅटा खातीर १७ रिटेक घेवचे पडले. दिग्दर्शकान तिका ते खातीर खूब तापोवन काडिल्ली.
बायलो सिनेमांत फक्त जोडपाकूच येतात. ते खातीर त्यो कसलीय तडजोड करपाक तयार आसतात, त्यो फक्त पयसो आनी प्रसिद्धी खातीरुच येतात आनी संद मेळची म्हूण कोणाय वांगडा संबंद दवरपाक तयार आसतात, असो सिनेसृश्टींतल्यान सगल्यांचोच समज आसा. बायलो कला, अभिनया विशीं आपलेंपण दिशिल्ल्यान तें वाडोवपाक, आवड म्हूण सिनेमांनी येतात, हाची ह्या मळाचेर काम करपी दादल्यांक कल्पनाय नासता, अशें ह्या अहवालांत म्हणलां.
हो आयोग २०१७ त स्थापन केल्लो. ‘वुमन इन सिनेमा कलेक्टिव’ हे संघटनेन मुख्यमंत्री पिनराय विजयन हांचे कडेन अर्ज करून सिनेसृश्टींतल्या गैरप्रकारां कडेन लक्ष वेधपाक आयोगाची स्थापना करची अशी मागणी केल्ली. एके प्रतिश्ठीत मल्याळी अभिनेत्रीचें कांय दादल्यांनी तिचेच गाडयेंत लिंगीक शोशण केल्लें, त्या वेळार ही मागणी जाल्ली.
नामनेचे मल्याळम सिनेमा संकलक (एडिटींग करपी) बीना पाॅल हांणी बीबीसी हिंदीक हे विशीं म्हायती दिल्या. सिनेसृश्टींत खूब समस्या आसात. आमी हें खूब वर्सां सावन सांगतात. आतां अहवालांतल्यान हें सामकार आयलां. लिंगीक शोशण हो तातूंतलोच एक प्रकार. ह्यो समस्या सामकार हाडून आमी आनीक समस्या वाडयतात, अशें आमकां थोडे सांगताले. मात आमकां दिसतालें, ताचे परस मल्याळम सिनेमासृश्टी अवस्था वायट आसा, हें अहवालांतल्यान सामकार आयलां, अशें पाॅल हांणी सांगलें.
पयलोच अहवाल
भारतांत लागीं लागीं प्रत्येक राज्यांत सिनेसृश्टी आसा. पूण अशे तरेचो हो भारतांतलो पयलोच अहवाल. हे लिंगीक शोशणाचे प्रकार बिनधास्तपणान सुरू आसात. ताचेर कोणाचेंच नियंत्रण उरूंक ना. जायत्या बायलांनी दादल्यां कडल्यान जाल्ल्या लिंगीक शोशणाचे पुरावे म्हणून ऑडिओ, व्हीडिओ क्लिप आनी व्हाट्सअॅप मॅसेजीच्या मजकुरांचे स्क्रिनशॉट दाखयल्यात. न्या. हेमा आयोगा कडेन उलयतना एका मुख्य अभिनेत्यान सांगलें, ‘हांगा एक शक्तीमान लाॅबी तयार जाल्या. ती सिनेसृश्टींत माफिया सारकी काम करता. ती कितेंय करूं शकता. आघाडेचो दिग्दर्शक, निर्मातो, अभिनेतो, अभिनेत्री हांकांय ती बॅन करपाक शकता. मागीर तो बॅन अनधिकृत आनी बेकायदेशीर आसलो तरी.’
फिल्म इतिहासकार ओ. के. जाॅनी हांच्या मता प्रमाण, मल्याळम सिनेसृश्ट हेर भाशीक सिनेसृश्टींचे तुळेन ल्हान आसा. मात तितली कुप्रसिद्ध आसा. हांगा व्हडले माफिया आसात. तांचीं कामां बायलां आनी लोकांच्या विरोधांतलीं आसात. बायलांक मेळपी उण्या मानधनाचेर आवाज काडपाचो वा कायदेशीर मार्गान प्रस्न विचारपाचो एकूय मार्ग ना. कारण ते विशीं कबलात जाल्ली आसताच, अशें ना.
‘वुमन इन सिनेमा कलेक्टिव’ संघटनेचे म्हायती प्रमाण, कांय दिग्दर्शक न्यूड सीन वा अंगप्रदर्शना विशीं पयलीं दिल्लीं आस्वासनां पाळटाच अशें ना. कथेंत नासतना पसून हे सिन घेतात. तीन- तीन म्हयनें काम करुनय कांय नव्या अभिनेत्रींक पयशे मेळनात. तांकां शुटिंगाच्या वेळार सुरक्षीत दिसना. हाॅटेलांत त्यो रावतात, तेन्ना रातचे कांय बेबदे व्यक्ती येवन दारां बडयताले, अशेंय ह्या अहवालांत म्हणलां.
ह्या अहवालाक लागून केरळांतल्या सांस्कृतीक, सिनेमा, नाटक मळाचेर वादळ निर्माण जालां. हेर भाशीक सिनेसृश्टींनीय अशेच प्रकार चलता आसतले, असो दुबाव कांय जाणांनी हाचे आदीं उक्तायला, तातूंत तथ्य आसतलें, अशें कांय बायलांनी सांगलें.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.