भांगरभूंय | प्रतिनिधी
हिंदू धर्मांत दरेका दिसाक म्हत्व आसा अशें म्हणल्यार चुकीचें थारचें ना. श्रावणांतल्यो परबो, सुवाळे सोंपता सोंपता, दबाज्यान वाजत, गाजत येता तो चवथीचो उत्सव. देड दीस, पांच, सात, णव, इकरा दीस गणपती कांय घरांनी आसता. गणपती पुजेक लायतनाच अनंत चतुर्दशीची सुलूस लागता. अनंत चतुर्दस म्हळ्यार भाद्रपदाच्या शुक्ल पक्षांतलो चवदावो दीस. हेच दिसा इकरा दिसांच्या गणपतीचें विसर्जन जाता. चवदावो दीस म्हूण चवदा आंकड्याक खूब म्हत्व आसता. ह्या सुवाळ्याक अनंत दोऱ्याक चवदा गांठी, चवदा तरेचे नेवैद्य आसतात.
भाद्रपदाच्या शुद्ध चतुर्दशीक अनंत (जाचो केन्नाच अंत जायना असो) रुपी श्रीविष्णुची पुजा करतात. शेष नागाच्या आसनाचेर आडवो बशिल्ल्या श्रीविष्णू रुपाची पुजा ह्या दिसा जाता. ह्या रुपाक ‘अनंत रूप’ अशेंय म्हणटात.
कद्रू नांवाची नागमाता आपले पूत वासुकी आनी शेषनाग हांकां महादेव आनी विष्णू हांचो आशिर्वाद सदांकाळ मेळूं आनी देव तांचें रक्षण करूं म्हूण मागताली. ह्या उद्देशान तिणें कठीण तप करपाक सुरवात केली. महादेव आनी विष्णू तिचेर प्रसन्न जाले. तिका वरदान दिलें. दोगूय पुतांक सदांच आपले वांगडा दवरचें म्हूण नागमातेन मागलें. महादेव आनी विष्णून विचार करून नागपुत्रांचे भक्तीची कडक परिक्षा घेवपाचें येवजिलें. हे परिक्षेच्या येसा उपरांत वासुकी महादेवाच्या गळ्याचो अलंकार जालो आनी शेषनाग विष्णूचें आसन जालें. ह्याच रुपाची पुजा अनंत चतुर्दशीक जाता. ह्या रुपाक शाश्वत रुप अशेंय म्हणतात.
चवदा गांठींचो धागो
अनंत चतुर्दशीचें व्रत म्हळ्यार अनंत व्रत. ह्या व्रतांत चवदा गांठी मारिल्ल्या एका रेशमाच्या धाग्याची पुजा जाता. ह्या धाग्याक अनंत देव मानून पुजा करतात. ती सकाळच्या वेळार ना जाल्यार दनपारची करपाची आसता. अनंत चतुर्दशीक ‘अनंत चौदस’अशेंय म्हणतात. ह्या दिसा विष्णूच्या शाश्वत रूपाची पुजा जाले उपरांत हाताक अनंत सूत बांदतात. ह्याच दिसा इकरा दिसाच्या गणपतीचें विसर्जन आशिल्ल्यान सणाचें म्हत्व आनिकूय वाडटा. ह्या दिसा श्री विष्णू सहस्त्रनाम स्तोत्र म्हटल्यार इत्सा पूर्ण जातात अशें मानतात. महाभारताच्या काळार सावन अनंत चतुर्दस मनयतालें अशें कळटा. कौरवांनी जुगारा वरवीं पांडवांचेर अन्याय केलो. तांकां राज्य सोडून रानांत वचून रांवचें पडलें. हो वनवास भोगतना पांडवांक खूब त्रास भोगचे पडले. अशेंच एक दीस श्रीकृष्ण पांडवांक मेळपाक रानांत गेल्ले कडेन पांडवांतलो व्हडलो भाव युधिश्ठीरान श्रीकृष्णा कडेन, ह्या सगळ्या त्रासांचो अंत कसो जायत काय म्हूण विचारलें तेन्ना श्रीकृष्णान तांकां अनंत चतुर्दशीचें व्रत करपाचो सल्लो दिलो. अनंत देव कोण अशें युधिश्ठिरान विचारल्यार कृष्णान ताका सांगलें, अनंत म्हळ्यार देव विष्णूचें एक रूप म्हणजें हांवूच. सगळ्यो रिती सांबाळून हें व्रत केल्यार तुमची सगळीं संकश्टां पयस वतलीं तशेंच तुमचें राज्य तुमकां परत मेळतलें. चातुर्मासांत विष्णू शेषनागाच्या आसनांचेर चिरनिद्रेंत आसता आनी माता लक्ष्मी घोवाचे पांय चेपता. ह्याच संदर्भान श्रीकृष्णा युधिश्ठिराक एक कथा सांगता.
आदल्या काळार सुमंत नांवाचो एक तपस्वी ब्राह्मण आसलो. ताचे बायलेचे नांव दिक्षा. तांची दोगांयची एका सुंदर देव देवस्पण करपी सुशिला नांवाची धूव आसली. सुशिला व्हड जाता जाता आवय दीक्षाक अचकीत मरण येता. पयले बायलेच्या मरणां उपरांत सुमंत ऋशीन कर्कशा नांवाचे एके बायले कडेन लग्न जाता. सवत आवय सुशिलेचें लग्न कौंडिण्य नांवाच्या ऋशी कडेन करून दिता. लग्नांत कर्कशा सुशिलेक एका कपड्यांत फातर बांदून दिता. हें पळेवन कौंडिण्य ऋशीक खूब वायट दिसता. ते आपले बायलेक घेवन आश्रमाक वचपाची वाट धरतात. वाटेक तांकां रातीक एके न्हंये देगेर रावचें पडटा. थंय सुशीलाक कांय बायलां बरे न्हेसून, अलंकार घालून पुजा करताना दिसतात. चवकशी केले उपरांत त्यो बायलो अनंताचें व्रत करतात अशें तिका कळटा. हें व्रत केल्यार सुख, समृद्धी मेळटा, हें कळ्ळे उपरांत सुशिला हें व्रत करपाचो निर्णय घेता आनी चवदा गांठी बांदिल्लो दोरो पुजा करपी एक बायल तिच्या हातार बांदता. सुशीलाय अनंताचें व्रत करता. हे व्रत करपाक सुरु केल्ल्यान तांची परिस्थिती बदलता. एक दीस हो दोरो कौंडिण्य ऋशी पळेता, तो सुशिलेक कसलो दोरो काय म्हूण विचारता, सुशीला कौंडिण्य ऋशीक सगळें सांगता. ताका खूब राग येता आनी रागान ऋशी दोरो उज्यांत उडयता. हाका लागून अनंताचो अपमान जाता आनी तांची परिस्थिती परत बदलता. तीं एकदम गरीब जाता. हें सगळें जाले उपरांत ऋशीचे दोळे उघडटा. तो अनंताक सोदपाक अनंत अनंत म्हणत जळां मळां भोंवता. वाटेर ताका आंब्यांनी भरिल्लें आंब्याचे झाड मेळटा. पूण ताचे आंबे कोणाक नाका आसता, ताका एक बैल मेळटा, ताच्या तोंडा मुखार खूब तण आसता पूण तें तण ताका खावपाक येना अशो घडणुकांचो अणभव ऋशीक येता आनी असोच एक दीस देव अनंत ब्राह्मणाच्या रुपान ऋशी मुखार प्रकट जाता. वाटेर घडिल्ल्यो सगळ्यो घडणुको म्हजो आनी म्हज्या व्रताचो अपमान केल्ले खातीर जाला अशें ऋशीक सांगता. आंब्याचे झाड, बैल अशेच तुज्या भशेन गर्विश्ठ लोक आसले. ऋशी अनंताची माफी मागता. दोगांय घोवबायलां अनंताचे व्रत करपाक सुरवात करताच आनीक थोड्याच दिसांनी तांची परिस्थिती बदलता.
श्रीकृष्णाच्या सांगणे वेल्यान युधिश्ठीर श्रीअनंताचे व्रत करता. कुरुक्षेत्रांत जाल्या झगड्यांत पांडवाचें जैत जाता. पांडवांचें राज्य तांकां मेळटा. महाभारताचे कथेंत हो संदर्भ मेळटा.
गोंय आनी अनंत चतुर्दस
गोंयांत जायत्या घरांनी अनंतचतुर्दशी मनयतात. पणजेचें म्हामाय कामत घराणें, मळ्यांतलें म्हामल घराणें आनी फोंडेचे कापडी घराणें तशेंच आनीकूय खूब जाण अनंत चतुर्दशीची परब मनयतात. ही परब मनोवपा फाटल्यान ह्या घराण्यांचो शेंकड्यांचो इतिहास आसा. ह्या घरच्या लोकां सयत खूब लोक ह्या सुवाळ्यात वांटो घेतात. म्हामय कामतीगेर पणजे तसोच भायलो शेकड्यांनी लोक नेवैद्याचो आस्वाद घेतात. पुजेक, दर्शनाक येवपी लोक अडचणीक लागून आंगवण्यो करतात आनी काम जाले उपरांत आंगवण पावती करपाक अनंत चतुर्दशीकूच येतात.
प्रीता परब
9921382375
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
