भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भारताक संवसारभर अध्यात्माची भूंय म्हूण वळखतात. संवसारांतल्या दरेका कोनशांतल्या साधकांक ही भूंय आकर्शीत करता. विंगड विंगड श्रध्दा आनी पवित्र भुंयप्रदेश हांच्या मिश्रणान भरिल्लो भारत, आध्यात्मीक संशोधनाची अतुलनीय संद प्रदान करता. भारतांतल्या आध्यात्मीक पर्यटनांत पवित्र शारांक आनी देवळांक भेट दिवप, योग पद्दती आनी पुर्विल्ल्या तत्वगिन्यानी शिकवण्यांचो अभ्यास करप अशे विंगड विंगड अणभव आस्पावतात.
भारतांतल्या आध्यात्मीक पर्यटनाचीं मुळां हजारांनी वर्सां पोरणीं आसात. संवसारांतली एक पोरणी संस्कृताय म्हणून भारत ही हिंदू, बौध्द, जैन, शीख ह्या सारक्या जायत्या मुखेल धर्मांची जल्मभूंय आसून दरेका धर्माची तिर्थयात्रांची खाशेली परंपरा आसा. ह्या धर्मांनी तिर्थयात्रा ही शारिरीक आनी आध्यात्मीक म्हत्वाची भोंवडी म्हूण प्रचारांत हाडली, जंय लोकांक दैवी आशिर्वाद घेवंक मेळटालो, आत्मो शुध्द करपाक मेळटालो आनी जिणेच्या उद्देशाचेर चिंतन करपाक मेळटालें.
इतिहासांतल्यान फा हिएन आनी हियुएन त्सांग हे चीनी बौध्द भिक्षू आनी भोंवडेकारांनी बौध्द धर्म आनी हेर भारतीय आध्यात्म पद्दतींचो अभ्यास करपा खातीर भारताक भेट दिली. विसाव्या शेंकड्या मेरेन स्वामी विवेकानंद सारक्या व्यक्तींनी अस्तंते कडल्या लोकांक भारतीय तत्वगिन्यानाची वळख करून दिल्ल्यान अस्तंती लोकांची भारतीय अध्यात्मा विशींची आवड वाडली.
भारतांतलें आध्यात्मीक पर्यटन परंपरीक यात्रमार्गा सावन निरोगीपण, संस्कृतीक उत्सव हांचे मेरेन विंगड विंगड गजालींचो आदार घेता. तातूंतल्या मुखेल प्रकारांत पयली येता ते तिर्थयात्रा पर्यटन. हो आध्यात्मीक पर्यटनाचो सगल्यांत पोरणो आनी सगल्यांत चड प्रचलीत प्रकार. तातूंत पवित्र देवळां, न्हंयो आनी धर्मीक शारांची भोंवडी करतात. संवसारांतल्या सगल्यांत पोरण्या शारां मदीं आस्पावपी वाराणसी वा रामेश्वरम सारक्या तिर्थथळांक व्हड म्हत्व आसा. आश्रम आनी ध्यान पर्यटन ह्या दुसर्या प्रकारांत ध्यान, आत्मनिरिक्षण ह्या सारक्या गजालीं वरवीं दीसपट्ट्या जिणेंतल्या अराजकांतल्यान सुटका मेळटा. देशांतले नामनेचे आश्रम ध्यान आनी स्वताचो सोद घेवपाची आवड आशिल्ल्या संवसारीक भोंवडेकारांक आकर्शीत करतात. योगाची जल्मभूंय म्हूण मान्यताय मेळिल्लो भारत निरोगीपणाच्या मोगीं खातीर एक म्हत्वाची सुवात. ऋषिकेश सारक्या शारांनी योग प्रशिक्षण दितात जाल्यार केरळ आयुर्वेदीक केंद्रां खातीर नामनेक पावलां जंय पुर्विल्लीं उपचार पद्दत योगा वांगडा एकठांय केल्या. बौध्द पर्यटन आग्नेय आशिया, जपान सारकिल्ल्या सुवातांतल्या पर्यटकांक आकर्शीत करता. हिच्या मुखेल थांब्यां मदीं बोधगया आनी सारनाथ आस्पावतात. ह्या भोवंडीं वरवीं पुर्विल्लीं थळां सांबाळप, थळाव्या पर्यटनाक आदार दिवप ह्या मळार भारतान खूब गुंतवणूक केल्या.
भारतांतल्या कुंभमेळा, दिवाळी, होळी, नवरात्र ह्या सारक्या उत्सवांक अफाट आध्यात्मीक आकर्शण आसा. दर बारा वर्सांनी जावपी कुंभमेळा ही संवसारांतली एक व्हडली धर्मीक घटना जी मोक्षाचे सामुहीक प्रवासाचें प्रतीक आसा. ह्या उत्सवांत आध्यात्मीक अणभव, संस्कार हांचे वांगडा आपलेपणाची भावना वाडटा. उजवाडाचें शार वाराणसी हें गंगेचे देगेर आशिल्लें पवित्र शार भारताचें आध्यात्मीक काळीज. ऋषिकेश आनी हरिद्वार ही हिमालयांत आशिल्लीं शारां संवसारभर योगी आनी आध्यात्मीक साधकांक आकर्शीत करतात. संवसाराची योग राजधानी ऋषिकेशांत जायते आश्रम आसात जंय भोंवडेकारांक योग आनी ध्यानांत बुडपाक मेळटा. युनेस्कोचें संवसारीक दायज आशिल्लें थळ म्हळ्यार बोधगया जंय बुध्दाक बोधी झाडा खाला आत्मज्ञान मेळ्ळें. आशिया खंडांतले बौध्द यात्रेकरू, भिक्षू आनी विद्वान हांकां ही सुवात आकर्शीत करता. सुवर्णमंदीर अमृतसर हें शीख धर्मांतलें सगल्यांत पवित्र थळ म्हळ्यार समता, शांतताय, समाजसेवेचें प्रतिनिधित्व करता. हांगा संवसारांतल्या सगल्यांत व्हडल्या मोफत रांदचेकुडींत सगल्या यात्रेकरूंक जेवण दितात, जें एकचार आनी नमळायेचें प्रतीक आसा. भव्य वेंकटेश्वर देवळा खातीर नामना मेळिल्लें तिरुपती हें संवसारांतल्या सगल्यांत चड भोंवडेकार आशिल्ल्या आनी गिरेस्त देवळांतलें एक. भारताचे अर्थवेवस्थेंत आध्यात्मीक पर्यटन म्हत्वाचें योगदान दिवपी, रोजगार निर्माण करपी, कारागिरांक आदार दिवपी आनी थळाव्या हस्तकलेचो प्रसार करपी आसा. पर्यटन येणावळीचो लाव शारांक आनी गांवगिऱ्या वाठारांक जाता, जंय थळाव्या समाजांचो आतिथ्य आनी हेर गजालींत वांटो आसता. आध्यात्मिक पर्यटनांतल्यान आंतरसंस्कृतीक संवादाची पोसवण जाता. ह्या सांस्कृतीक आदानप्रदानाक लागून भारताची जागतीक सुवात घट जाल्या.
वाडिल्ल्या आध्यात्मीक पर्यटनाक लागून देवळां, मठ आनी हेर पवित्र थळां हांचे संवर्धनाचे यत्न सुरू जाल्यात. योग पर्यटनाक लागून भारताक आपल्यो पद्दती संवसारीक मळार वांटून घेवंक मेळ्ळ्यात आनी आंतरराष्ट्रीय योग दीस सारकिल्ले आंतरराष्ट्रीय उपक्रम सुरू जाल्यात. जायत्यो आध्यात्मीक संस्था पर्यावरण टिकावूपणाचो पुरस्कार करतात. देखीक, कुंभमेळ्यांत गंगा नितळसाण प्रकल्प आनी पर्यावरण अनुकूल अशी पद्दत अध्यात्म आनी पर्यावरणीय जापसालदारके कडेन जुळोवपाचे यत्न दाखयतात. लोकप्रीय सुवातांनी चड गर्दी, प्रदुशण हांकां लागून सैमीक संपत्तीचेर ताण येता आनी पर्यावरणाचो हुस्को निर्माण जाता. जायत्या वाठारांनी मुळावी बांदावळ नाशिल्ल्यान येरादारी, नितळसाण आनी रावपाच्या सुवातीची अडचणी येता. कांय पर्यटक अनवळखीपणान पवित्र थळांचो अनादर करतात जाका लागून पवित्रताय तिगोवपाक आव्हानां निर्माण जातात. थळाव्या चालीरितींचो आदर दवरपा खातीर संस्कृतीक संवेदनशीलताये विशीं शिक्षण गरजेचें. भारतांतल्या आध्यात्मीक पर्यटनाक वेपारीकरणाचो धोको आसा. कांय कडेनआध्यात्मीक अणभवा परस वेपाराक प्राधान्य दितात जाका लागून आध्यात्मीक दायजाचेर परिणाम जाता.
सारांश, भारतांतलें आध्यात्मिक पर्यटन संवसारभरांतल्या लोकांक आकर्शीत करता. जायत्या संवसारीक धर्मांची जल्मभूंय आनी अगणीत पवित्र थळांचें घर म्हणून भारत देश शांतताय, प्रबोधन करता. आध्यात्मीक अणभवांतली विविधताय आत्मसोदाची संद दिता. आध्यात्मीक पर्यटन भारताचे अर्थवेवस्थेक बळगें दिता, संस्कृतीक आदान-प्रदानाक आदार दिता आनी दायज सांबाळटा पूण गर्दी वेवस्थापन करप आनी वेवसायीकरण अशा आव्हानांक तोंड दिवचें पडटलें. मुळावी बांदावळ वाडोवपाचो हेतू आशिल्ल्या सरकारी उपक्रमांक लागून आनी टिकावूपणाक चालना दिवपाच्या जागतीक यत्नांक लागून भारतांतलें आध्यात्मीक पर्यटन आनीक वाडपाक शकता.
डॉ. चिन्मय मधू घैसास
9823728640
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
