अंतराळ भोंवडी दिसता तितली सोंपी न्हय, कारण……

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अंतराळांतली भोंवडी दिसता तितली सोंपी न्हय. अंतरिक्षयात्रींक वा अंतराळवीरांक अंतराळांत वचपाच्या वेळार जायत्या आव्हानांक तोंड दिवचें पडटा. अवकाशांत पावतकच आनीक अडचणी निर्माण जावंक लागतात. 50 वर्सां परस चड काळ नासाचो मनीस संशोधन कार्यावळ (HRP) अंतरिक्षयात्रींच्या कुडींचेर थंय जावपी परिणामांचो अभ्यास करता. हाचे वरवीं नासाच्या संशोधकांक अंतराळांतल्या अंतरिक्षयात्रींच्या फायद्या खातीर चड बरी उपकरणां, डिझायन, रणनिती तयार करूं येतात, जाका लागून अंतराळांतली भोंवडी तांकां सुरक्षीत जावं येता.
अंतरिक्षयात्रींच्या प्रस्नां विशीं जाणून घेवप लेगीत म्हत्वाचें, कारण नासाचे येवपी मिशन मनशाचेर आदारीत आसात. अमेरिकेची अंतराळ एजन्सी नासा ही चंद्र आनी मंगळार मिशन धाडपाची येवजण आंखता. दीर्घकाळ अंतराळांतल्यान उड्डाण करतना मनशाची कुड कशी प्रतिक्रिया दिता हें जाणून घेवपाची नासाच्या संशोधकांक खासा आवड आसा. नासाच्या अभ्यासांत अंतरिक्षयात्रींक खंयचे धोके उजवाडाक आयल्यात ते पळोवया.
मंगळ मिशनाच्या धोक्यांचो अभ्यास नासा करता, जे मनशाच्या अंतरिक्ष उड्डाणाच्या पांच धोक्यांक लागून कुडीचेर ताण येवपा संबंदीत आसात. ह्या धोक्यांक तुमी “RIDGE” अशें नांव दिवंक शकतात, जे अंतरिक्ष किरणोत्सर्ग, एकसुरेपण आनी बंदखण, धर्तरे पासून अंतर, गुरुत्वाकर्शण क्षेत्र आनी वातावरण हांचो उल्लेख करता.
अंतराळांत किरणोत्सर्ग हो एक व्हडलो प्रस्न. धर्तरेचेर किरणोत्सर्ग आसलो तरी धर्तरे परस अवकाशांत कितल्याशाच पटीन चड किरणोत्सर्ग जाता. आकाशगंगेच्या विश्वकिरणां सारक्या किरणोत्सर्गी कणां पसून सुटका मेळोवप सोंपें न्हय.
किरणोत्सर्गाक लागून अंतरिक्षयात्रींक धोक्याचे रोग जावंक शकतात. किरणोत्सर्गाक लागून धर्तरेचेर कॅन्सर, काळजाचे दुयेंस आनी मोतीबिंदू ह्या सारक्या दुयेंसांचो धोको आसता, ही स्थिती अवकाशांत आनीक वायट जावंक शकता.
अंतरिक्षयात्रींक अंतराळतल्या संवसारांत एकसुरे रावचें पडटा. हाका लागून तांची वागणूक बदलूं येता. हाचे भायर न्हीद येवपाचीय समस्या दिसता. अंतराळतल्यान एकसुरेपणाक लागून अंतरिक्षयात्रींक थाकाय येवप आनी मानसीक त्रास जातात.
धर्तरे सावन अंतराळ केंद्राचें अंतर सुमार 386 किमी. ताचे तुळेंत चंद्र धर्तरे सावन हजार पटींनी पयस आसा. धर्तरे पासून पयस आशिल्ल्यान कड्डणां, जिनस आनी वखदां अवकाशांत दवरपाचो हुस्को आसा. अंतरिक्ष केंद्राचेर नेमान माल येरादारी उड्डाण करपाची वेवस्था आसा, पूण चंद्र वा मंगळार मिशन करपा खातीर अंतरिक्षयात्रींक खूब त्रास जावं येता. अंतराळांतल्या अंतरिक्षयात्रींक उपकरणां अपयशी जावप वा वैजकी सेवा अशा समस्यांक तोंड दिवचें पडटा.
अवकाशांत गुरुत्वाकर्शण शून्य आसता. अंतरिक्षयात्रींक आपली कूड खूब हलकी दिसता. तरी तांकां अंतराळांत आसतना तकली- दोळे आनी हात- दोळ्यांचो समन्वय सांबाळचो पडटा. केन्ना केन्नाय अंतरिक्षयात्री इतले दुयेंत जातात की तांकां स्पेस मोशन सिकनेस जाता. हाचे भायर रगतदाब, हाडांचो ठिसूळ जावप सारकिलेय प्रस्न उप्रासतात.
अंतरिक्षयानांत बंदिस्त म्हळ्यार एकाच सुवातेर बंद आशिल्ल्यान सूक्ष्मजंतू बदलतात. मनशाचे कुडीचेर रावपी सुक्ष्मजंतू एका अंतरिक्षयात्री कडल्यान दुसऱ्या अंतरिक्षयात्रेकरू कडेन वचूंक शकतात. हाका लागून हार्मोनाची पातळी आनी रोगप्रतिकार शक्त इबाडूंक शकता, जाका लागून एलर्जी आनी हेर दुयेंसांचो धोको वाडटा.