अंतराळांत रोपांची लागवड करपाक इस्रोक येस

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

श्रीहरीकोटा, खबरां संस्था ः भारताच्या अंतराळ संशोधन संघटनेन (ISRO) इतिहास रचपाक परत एक फावट येस मेळयलां. हे खेपे अंतराळात वनस्पत वाडोवपाचो विशय आसा. इस्रोन आपल्या पीएसएलव्ही सी-60 च्या पीओएम-4 मिशनांतल्यान मायक्रोग्रॅव्हिटीत वालाच्या (घेवडा) बियांचें जंतुनाशक करपाक येस मेळयलां.
हो खाशेलो प्रयोग विज्ञानाच्या संवसारांतलें व्हडलें पावल आसा. तशेंच फुडाराक अंतराळात मनशाचें जिवीत तिगोवन दवरपाचे दिकेनय घट्ट बुन्याद घालता.

रोपांची लागवड कशी जाली?

पीओएम-4 मिशनांत वट्ट 24 प्रगत पेलोड आशिल्ले. हें म्हत्वाचें काम कॉम्पॅक्ट रिसर्च मॉड्यूल फॉर ऑर्बिटल प्लांट स्टडीज (क्रॉप्स) ह्या संस्थेन केलां. इस्रोच्या विक्रम साराभाई अंतराळ केंद्रान ताची निर्मीती केल्या. ह्या संशोधनाच्या वेळार आठ वालाच्यो (घेवडा) बियो बंद पेटींत दवरिल्ल्यो, थंय तापमान आनी हेर परिस्थितीचेर खाशेलें लक्ष दिल्लें. सूक्ष्म गुरूत्वाकर्शणांत वनस्पत कशी वाडटा हें समजून घेवपाखातीर हो प्रयोग केल्लो.
हो प्रयोग करपा खातीर अद्ययावत मॉनिटरिंग तंत्रज्ञानाचीं उपकरणां बसयल्लीं. देखीक उच्च दर्जाचे कॅमेरे, ऑक्सिजन आनी कार्बन डाय-ऑक्सायड मेजपाचे सेन्सर, तापमान मॉनिटर आनी जमनीचे ओलसाण सोदून काडपाचीं उपकरणां हांचो आस्पाव तांतूत आशिल्लो. ह्या सगळ्यांतल्यान ह्या प्लांटाचो सोगीत आढावो घोतलो. चार दिसांत घेवडाचे बियो येसस्वीपणान जाल्यो आनी रोखडीच तांकां पानां येवपाची शक्यताय आसा.

अंतराळांत वनस्पत वाडोवपाची गरज कित्याक?

अंतराळांत वनस्पत वाडोवपाचो मुखेल हेत म्हळ्यार दीर्घकाळांतल्या अंतराळ मिशनांक अन्न, ऑक्सिजन आनी मानसीक भलायकेचेर उपाय सोदून काडप. अंतराळवीर जेन्ना कांय म्हयने वा वर्सां अंतराळात रावतात तेन्ना तांकां ताजें अन्न जाय पडूं येता. अशा वेळार वनस्पत रोवप हो कायमस्वरूपी उपाय थारुंक शकता.
ते भायर वनस्पत कार्बन डाय-ऑक्सायडाचें ऑक्सिजनांत रुपांतर करता. हाका लागून अंतरिक्षयानांतले हवेचो दर्जो सुदारता. फुडाराक मंगळ आनी चंद्र ह्या सारक्या गिऱ्यांचेर स्थायिक करपाचें सपन साकार करपा खातीरय हो एक प्रयोग आसा. अंतराळांत वनस्पत ल्हव ल्हव वाडटा आनी चड करून तांकां फावो तें पोशण मेळना. पूण इस्रोचो हो प्रयोग अंतराळांतल्या मनशाच्या वसणुकांचे दिकेन व्हड बदल थारूंक शकता.