भांगरभूंय | प्रतिनिधी
तांच्या कवितांनी अध्यात्म, स्त्रीवाद, निसर्ग, कोंकणी भाशेचो मोग इतलेंच न्हय तर जनरेशन गॅप, कृत्रिम बुद्धी आदी आयच्या ज्वलंत विशयांचेर कवियत्री भाश्य करतनां दिश्टी पडटा.
पानां जशीं पालेतात तितले सहजतायेन कविता भितल्ल्यान पिकून येवची अशें एका नामनेच्या कवीन बरयलां. कवितेंत चित्रा सारकीं सूचक प्रतिकां आनी प्रतिबिंब आनी पुस्तकांतल्या पानांनी चित्रा सारक्यो प्रतिमा असो संयोग जातकच कितें घडटा? अंजली किणी हांच्या कविते सारकी कविता.
अंजली किणी मुळची कोचीची. रावता बंगळूरु. ती पिरायेच्या सोळा वर्सां सावन सातत्यान कोंकणी कविता बरयता. अंजलीबाय चित्रां- रेखाटनां जे फिशालकायेन काडटा, तितलेच तन्मयतेन कविता पितारता. तिच्या ‘मनोगत’ ह्या नव्या कवितां झेल्यांत हाची गवाय मेळटा. तिची कविता विस्तारल्या, वाडल्या हाची सुलूस ‘काव्यांजली’ ह्या तिच्या पयल्या कवितां झेल्या उपरांतच्या ह्या दुसऱ्या कवितां झेल्यांत मेळटा.
युवा कवी जांव कवियत्री हांच्या कवितांचो विशय हो मुखेलपणान मोग हो आसता, आनी तो आसप साहजिक आसा. पूण अंजलीबायच्या कवितांचे विशय विविध. तरेकवार. आशय लेगीत दाटगुळो. तांच्या ह्या कविता झेल्यांतल्या 68 य कवितांच्या माथाळ्यांचेर नदर माल्ल्यार तांच्या कवितांनी अध्यात्म, स्त्रीवाद, निसर्ग, कोंकणी भाशेचो मोग इतलेंच न्हय तर जनरेशन गॅप, कृत्रिम बुद्धी आदी आयच्या ज्वलंत विशयांचेर कवियत्री भाश्य करतना दिश्टी पडटा.
ह्या झेल्यांतली तिची पयलीच कविता ‘हांव कोण’ ही कविता आध्यात्मिकते कडेन आनी तत्वचिंतना कडेन झुकता आनी ‘को हम?’ हो प्रस्न विचारीत ‘सो हम’ म्हणल्यार हांव, म्हणजे ती दिव्यताय आनी तिवूय बी अनंतताय असो निश्कर्श तिणें काडला
ती म्हण्टा,
‘पंचभूत एकमेळि जावन
जालेलें शरीर वे हांव?
कि हांव कोण म्हणलेलें
परिचय दिता मेगेलें नांव?’
कवियत्री मुखार म्हणटा…
‘की हांव एक आत्मा
विना आदि आनी म्हजी?
उत्तर सोदून यात्रा म्हजी
मुखार सरता संत’
‘हांव केवल एक स्त्री’ ह्या कवितेंतल्यान आपूण स्त्रीवादी म्हणपाचें कवियत्री सांगता,
‘हांव केवल एक स्त्री
संतीण न्हय
मूर्ती न्हय हांव सहनाची
माकाय सीमा आसा क्षमेची’
ती फ़ुडें म्हणटा…
‘हांव केवल एक स्त्री
स्त्रीत्ववादी न्हय
पुरुषाधिपत्याची संतती
अन्याया विरुद्ध उलोवंची’
‘हांव केवल एक स्त्री
अज्ञात न्हय
हांव देवाली सृष्टीचि
एक भाग हे जगाची’
अस्तुरेकय स्वतंत्र विचार आसात, तिचींय पांखां लावन पैस उडपाचीं सपनां आसात हें ती सोंपे उतरांनी मांडटा. ‘माकाय शीम आसा क्षमेची’ ही ह्या कवितेंतली ओळ खूप म्हत्वाची आसा. अस्तुरेचो आवाज बंद करपाचे यत्न जातात हो सूर आपसूक अंतप्रवाहाच्या रूपान हातूंत येवन वता. कवितेचें वजन तें हें.
‘जनरेशन गॅप’ हो आयचो एक ज्वलंत विशय. साबार व्यासपिठांचेर हाचेर भासाभास चलतना आमकां दिश्टी पडटा.
ह्या विशयावेल्या आपल्या ‘पिळगेचें अंतर’ ह्या कवितेंत ती म्हण्टा,
‘म्हणताय म्हालगडे मनीस
नवी पिळगी मूळ विसरली
वाट घुस्पली
संस्कृती सोडून मुखार चोंवकली
युवा पीढी सांगता
परणी पिळगी समयांत सिरकली
तांनीची खोणलेल्या बांयतु पडली
कालचे पाशी मागशी जाली’
निमणेकडेन कवियत्री म्हण्टा…
‘घुंवता ही समयाची सुची
म्हणता हीचि कालाची गती
एकामेकालागि कसली ही अतृप्ती?
तुमी वेग-वेगळे कालाची संतती’
आदली पिळगी आनी आतांची पिळगी ही वेग-वेगळ्या काळाची संतत. तांणी एकामेकांकडेन समजीकायेन वागूंक जाय हो संदेश ती ह्या कविते उदेशीं दिता.
‘वच्चा आमकां मुकारी सरनु’ ह्या कवितेंतल्यान कवियत्री आमकां एक बेस बरो संदेश दिता.
‘एक एक उदकाचे थेंबे वांचोवन
एक-एक रोंपो आंगणांत ओवून
चांगपणाचे अंश मनांत धरुन
वच्चा आमकां मुकारि सरुन’
प्रकृती कडेन इश्टागत दवरप, सैमांक सांबाळून दवरप हो संदेश आमकां कवियत्री दिता. बरेपण आंगांत आपणावंक जाय अशी शिटकावणी ती दिता.
ह्या कविताझेल्यांतली‘कृत्रीम बुद्धी’ ही कविता म्हाका खूप आवडली. हो विशय पयलेच फावट कोंकणी कवितेंत आयला.
ती म्हण्टा,
‘सर्व क्षेत्रांतूय प्रचारांतूय
सग यंत्रांतूय तंत्रांतूय
आतां मात्र ताचीच वृद्धी’
कृत्रीम बुद्धीचे फायदे सांगतगीर निमणे क़डेन ती म्हण्टा…
‘फाय मनीष कोण, यंत्र खंचे-
हें कळूंक वाट नासचें
आज उपकाराक पांवचें
फाय चोय तें सगटालेंय काम फारचें
चांगाक की विनाशाक
सग वेळूच कळयता
हें आमी सांगचे वेळेरि
तें सग पळयता’
अनलंकृत वाक्यांनी आनी सोंपें उतरांनी गुंथिल्ल्यो ह्यो संदेश दिवपी कविता ह्या कवियत्रीची भास हाताळपाची फ़िशालकाय दाखयता. अंजली किणि ही युवा कवियत्री गोंयच्याय साबार नेमाळ्यांनी नेमान बरयता. जाग, बिम्ब, भांगरभुंय ह्या नेमाळ्यांतल्यान तिगेल्या कवितांचो आस्वाद आमकां घेवंक मेळटा. तिच्यो कांय कविता हेर भाशांनी अणकारीत जाल्यात.
ह्या कविता झेल्याची छापणावळ खूप नकसूद आनी ओडलायणी जाल्या. ह्या कविताझेल्यांतलीं रेखाटनां स्वता कवियत्रीन काडल्यांत आनी ह्या झेल्याची सोबितकाय वाडयतात. हो कविताझेलो P.G.Kamat Foundation, Ernakulam Kochi हांणी उजवाडायला.
अंजलीबायची कविता कोंकणी कवितेक गिरेस्त करतली ही पावलट तिच्या दोन कवितां झेल्यांनी दिसून येतात. तिची जिणे कडेन पळोवपाची पक्वताय, अभिव्यक्तीची स्पश्टताय, काव्य सौंदर्याच्या आकलनाची बरी जाण आनी समज कोंकणी कविता उंच उंच पावयतली हातूंत दुबाव ना. तिणे सातत्यान कोंकणी भाशेची सेवा करची हें मागणें. परबीं.!
-सखाराम शेणवी बोरकार
9923306751
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
