सातत्य, संतुलन आनी नियोजन हो म्हजे कारकिर्दीचो मंत्र : ज्योती

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

जर ही स्थिती बदलतली जाल्यार दर एके बायलेक द्रौपदी वरी भर सभेंत सगळ्यांक ओगी करपाचें धाडस आनी सीते वरी सगळें राज्य आनी राजाक सोडून मेकळीकेन जगपाचें धाडस करपाची गरज आसा. हें धाडस आयज एके बायले मदीं ना जाल्यार ते बायलेक भयंकर त्रास सोंसचे पडटात.

ज्योती कुंकळकार हांची आकाश गांवकार हांणी घेतिल्ली मुलाखत

आकाश: साहित्य रचपी खूब आसतात. पूण तुमी ‘साहित्यीक’ ह्या शिर्शका वांगडाच दिग्दर्शक, अभिनेत्री, सिने-निर्माती, मुलाखतकार आनी माहितीपट निर्माती म्हूण नांव जोडलां. साहित्या कडेन दुर्लक्ष करिनासतना कोंकणी आनी मराठी अश्या दोन भाशांनी लेखन करून लेगीत हेर गजालींक चालना दिवपाचो विचार तुमकां कसो आयलो आनी ह्या सगळ्या गजालींक वेळ कसो काडप जातालो?
ज्योती कुंकळकार: ल्हानपणा सावन हांव मातशें चौकस भुरगें. ल्हानपणा पासून म्हाका आव्हानां घेवपाक आवडटा आनी वेग-वेगळीं कामां करपाक आवडटात. सांगपाचें म्हणल्यार, एकाच कडेन हांव खूब वेळ रमना. म्हाका रोखडेंच आव्हान दिश्टी पडटा. लेखन करचे पयलीं हांव फक्त एक कलाकार आशिल्लें. बाल कलाकार म्हूण हांवें आकाशवाणीचेर तशेंच नाटकांत काम केलां, स्पर्धांनी भाग घेतला. हें सगळें हांवें पयलीं केलां. मागीर हांव साहित्याच्या मळार आयलें. आतां आमी पळयतात की फिल्म, मुलाखत, माहितीपट हीं एक अशीं प्रभावी माध्यमां आसात जी बदलत्या काळांत खूब म्हत्वाचीं आसात. जसो काळ बदलता तशें आपणेंय बदलप आसता. अशा वेळार म्हाका ते वटेन वचुया अशें दिसलें. तेन्नाच गोंय दूरदर्शन आयलें. तेदे वेळार हांव मुलाखती घेवपाक पयलीं गेलें. खूब मुलाखती घेतकच म्हाका दिसलें ह्या मुलाखतीं परस म्हज्या कथांचेर फिल्म कित्याक करचें न्हय? कारण फिल्मांचो प्रभाव प्रेक्षकांचेर वेगळो आसता आनी ताचो प्रेक्षकूय चड आसता. ताका लागून हांव त्या माध्यमां कडेन चड आकर्शीत जालें आनी ‘मुक्ता’ हें म्हजें पयलें फिल्म केलें. हें फिल्म पळोवन म्हाका गोंयकारांनी 70- 80 पत्रां धाडलीं. हांगा म्हाका लोकां कडल्यान खूब प्रोत्साहन मेळ्ळें. तातूंतल्यान म्हाका आनिकूय स्पूर्त मेळ्ळी आनी म्हज्या वावराक नेट आयलो. हो सगळो वावर करपाक वेळ कसो काडप जातालो जाल्यार वेळाची वेवस्थीत विभागणी करची पडटा. ही विभागणी करून वेवस्थीत सगळ्या कामांक हांव वेळ दितालें. कांय फावटी बऱ्या कामाक वेळ काडपाक कांय गजालींचो त्याग दिवचोच पडटा. जो हांवें दिलो. ताका लागून इतल्या सगळ्या मळांचेर हांव काम करपाक पावलें.
आकाश: आयज कोंकणी साहित्याच्या मळार ज्योती कुंकळकार एक कथाकार, कादंबरीकार, कवियत्री, एकांकीकार, बालसाहित्यीक आनी बरी अनुवादक म्हूण फामाद आसात. तुमचो एकंदर साहित्यीक प्रवास कसो सुरू जालो?
ज्योती कुंकळकार: जेन्ना युवावाणीचेर वता तेन्ना थंय सादर करपाक कोणूच बरोवन दिना. तें स्वता युवकांक बरोवचें पडटा. केन्ना कथा बरय, केन्ना कविता बरय, केन्ना नाटक बरय. अशे तरेन म्हजी बरोवपाची सुरवात जाली. पयलीं हांव मराठींतल्यान बरयतालें. मराठी पेपरांनी म्हज्यो कथा आनी लेख प्रकाशीत जाताले. तेन्नाचे मराठी अकादेमीचे अध्यक्ष शशिकांत नार्वेंकार हांणी म्हाका म्हज्यो कथा बऱ्यो आसात म्हूण सांगलें आनी अकादेमी खाला पयलें पुस्तक उजवाडाक हाडपाचे येवजणे बद्दल सांगलें. हे येवजणे खाला पुस्तक उजवाडावपाची इत्सा बाळगून हांवें कथा एकठांय करून म्हजो ‘ओला पदर’ हो मराठी कथा संग्रह अकादमींत धाडून दिलो. त्या वेळार येवजणे खाला खंयचें पुस्तक उजवाडावपाचें हें अकादेमीन निवडिल्ले कांय व्हड मराठी समिक्षक थारायताले. तांचे नदरेंतल्यान म्हज्यो कथा संग्रह मुखार आयलो आनी अकादेमीन तो प्रकाशीत केलो. कथा वाचून एक दीस म्हाका गंगाधर गाडगीळ ह्या एका व्हड मराठी लेखकाचें पत्र आयलें. ‘लेखिका योग्य वाटेने चालली आहे, कथेचे विशय खूब चांगले आहेत’ अशें ताणें पत्रांत बरयल्लें. हें वाचून म्हाका खूब खोस जाली आनी म्हाका प्रोत्साहन मेळ्ळें. ताचे उपरांत हांवें कोंकणींतल्यान बरोवपाक सुरवात केली. अशे तरेन म्हजो साहित्यीक प्रवास सुरू जालो.
आकाश: तुमच्या मुक्त, सांगाती, सत्यस्पर्श आनी मरेपर्यंत फाशी अश्या चार कथांचेर चित्रपट तयार जाल्यात. त्या भायर तुमच्या मरपर्यंत फाशी चित्रपटाची आनी गोंय स्वातंत्र्याचें होमखण माहितीपटाची स्क्रिनींग ईफ्फीक जाल्या. ताचे भायर तुमी साबार चित्रपट आनी म्हायतीपट तयार केल्यात. कॅमेराच्या फाटल्यान रावन हें काम करून घेवपाक मनशाक पिशें लावन घेवचें पडटा अशें व्हड फिल्म निर्माते म्हणटात. चित्रपट आनी म्हायतीपट निर्मणेचें पिशें तुमकां कशें लागलें?
ज्योती कुंकळकार: म्हाका धूव सदांच म्हणटा. “तूं केन्नाच बेकार आसना. तुजें मन सदांच खंय ना खंय तरी आसता” म्हूण. कसलीय गजाल वा काम जर तडीक पावयतलो जाल्यार हें करपाची गरज आसता. जें हांवें धडपडून केलें. हांवें टी.व्ही.च्या माध्यमांतल्यान खूब माहितीपट केले. ताच्या उपरांत चित्रपटूय केले. मागीर जेन्ना 2001 वर्सा हांवेंन वॉलेंटरी रिटायर्मेंट घेतलें तेन्ना म्हाका दिसलें, हांवें कोंकणी खातीर कितें तरी करपाक जाय. आमचे कडेन रवीन्द्र केळेकार सारकिल्ले एदें व्हडलें व्यक्तीमत्व आशिल्लें. कोंकणी भुंये खातीर, अस्मिताये खातीर आनी कोंकणी मनशां खातीर ताणें आपलें पुराय जिवीत झरयलें. हे व्हड व्यक्तीचेर हांव माहितीपट करतलेंच अशें हांवें थारायल्लें. तो माहितीपट हांवें केलो. ताचे उपरांत तो साहित्य अकादेमीन घेतलो. मागीर चंद्रकांत केणी, भाई मावजो सारकिल्या व्यक्तींचेर हांवें माहितीपट तयार केले. ताच्या उपरांत हांवें गोंयच्या मुक्ती संग्रामाचेर ‘गोंय स्वातंत्र्याचें होमखण’ हो माहितीपट तयार केलो. आतां म्हजें मनोहरराय सरदेसाय हांच्या जिवीत आनी वावराचेर माहितीपट करपाचें काम चालू आसा.
आकाश: फाटल्या तीस वर्सांत तुमी वेग-वेगळ्या क्षेत्रांत वावर करपी पांचशां वयर व्यक्तींच्यो मुलाखती घेतल्यात. तातूंत लता मंगेशकार, अमृता प्रितम, हेमा मालिनी, किरण बेदी सारकिलीं व्हड नांवां आसात. पूण म्हाका अस्वस्थ करता ती तुमी एका मसणींत काम करपी बायलेची (जन्नत बी शेख) घेतिल्ली मुलाखत. तुमकां ही भन्नाट कल्पना कशी आयली?
ज्योती कुंकळकार: हांव वेग-वेगळे क्षेत्रांत काम करपी बायलांक सोदीत आसतालें. तेन्ना म्हाका कांय लोकांनी मडगांव एके कडेन एक बायल मसंडींत अंतीम संस्कार करपाचें काम करता अशें सांगलें. थंय कॅमेरा घेवन वचून एकल्यान सगळें करप शक्य नाशिल्लें. ताका लागून हांवें म्हातीपठ करपाचें प्रपोजल टी.व्ही.क दिल्लें. ताचे मार्फत ती मुलाखत जाली. मसंडींतल्या एक एक मडें येत आसतालें. मसंडीत माहितीपटाक रिटेक घेवपाक मेळना हाचें भान आमकां घेवचें पडटालें. ह्या माहितीपटाक लागून हांवें ती मुलाखत घेतिल्ली. तिका हांव पयलीं खूब फावटी मेळपाक गेलें. पूण ती म्हाका उलोवपाक मेकळी अशी मेळच नाशिल्ली. माहितीपटाच्या निमतान ती म्हाका जेन्ना मेळ्ळी तेन्ना हांवें तिका हांगा भूत बी आसा काय म्हूण विचारलें. जाल्यार तिणें म्हाका भूत तुजे कथेंत आनी फिल्मांनी आसता, हांगा भुतां बी कांय आसनात अशें सांगलें. ताच्या उपरांत हांवें तिका तूं मेल्ल्या मनशाक भिना काय विचारल्यार तिणें सटसटीत “मेल्ल्या मनशाचो आनी कसलो भंय? आपल्याक जित्या मनशांचो भंय दिसता” अशी जाप दिल्ली. तुका फिल्म, एकादें नाटक बी पळयन दिसना काय विचारल्यार तिणें म्हाका ‘बायगो ह्या सगळ्यांक अमकोच वेळ आसता. पूण मरणाक वेळ आसना’ अशें म्हणिल्ल्याची म्हाका याद जाता. ह्या माहितीपटाक दूरदर्शना वयलें राष्ट्रीय पांवड्यार पयलें इनाम मेळिल्लें.
आकाश: तुमी पंचविसां वयर म्हायतीपट तयार केल्यात. पोरूं तुमचें गोंय स्वातंत्र्याचें होमखण माहितीपटाचें लोकार्पण जाल्लें. जाल्यार कांय दिसां फाटींच ज्ञानपीठकार दामोदर (भाई) मावजो हांचेर तुमी माहितीपट निर्माण करून लोकार्पण केलां. सद्याक हेर माहितीपटांचेरूय तुमचो वावर चालू आसा. अकस्मात माहितीपटांक तुमी चड म्हत्व कित्याक दिवपाक लागली?
ज्योती कुंकळकार: आमच्या गोंयाक मुक्त जावन 60 वर्सां जालीं. हाचेर पुस्तकां आमचे कडेन खूब आसात. पूण तशें दोन वरांचें माहितीपट आमचे कडेन नाशिल्लें. त्या भायर आमचे स्वातंत्रसैनीक दिसान दीस कमी जायत वताले. कोरोना काळांत हांवें हो माहितीपट करपाचें थारायलें आनी उपरांत तयार केलो. तो माहितीपट हांवें गोवा@60 हाच्या अंतर्गत केला. हो माहितीपट हांवें भुरग्यांक पळोवपा खातीर केला. आतां हांव तो माहितीपट घेवन म्हाविद्यालयांनी वतां. तो माहितीपट एक लाख भुरग्यांनी पळोवचो असो म्हजो हावेस आसा. तातूंतल्यान तांकां गोंयच्या मुक्तीचो इतिहास कळचो असो म्हजो हावेस आसा. तो वावर लोकां मुखार पावपाक जाय. फुडले पिळगे मेरेन तो पावोवपाच्या हावेसान हांव हालीं माहितीपटाक चड म्हत्व दितां.
आकाश: तुमी लेखिका, दिग्दर्शक, अभिनेत्री, सिने-निर्माती, मुलाखतकार आनी माहितीपट निर्माती म्हूण फामाद आसाच. पूण ताच्याच बरोबर समाजवावुरपी वा समाजसेवक म्हणुनूय तुमची नामना आसा. समाजसेवेच्या कार्यांत तुमकां आयिल्ले कांय बरे आनी वायट अणभव तुमी आमच्या वाचकांक सांगशात?
ज्योती कुंकळकार: एक वीस वर्सां पयलीं आमगेर एक भुरगें कामाक आशिल्लें. ताचें आतां लग्न जावन तें वास्को रावता. कोरोनाच्या वेळार हांवें ताका वॅक्सीन घेतलें काय विचारपाक फोन केलो जाल्यार तें आपणाली साकर खूब वाडल्या, ताका लागून घेवंक ना अशें सांगपाक लागलें. हें आयकून हांव आनी म्हजी धूव (संपदा) रोखडींच ताका घेवन आयलीं. ताका पळयत जाल्यार तें सामकेंच बारीक जालां. ताका कितें जालें काय विचारल्यार आपलें घर सारकें ना अशें ताणें अनमनत त्रास सांगलें. तें वास्को एके चाळींत रावता. थंयच एका वकिलान दोन मजली आलिशान अशें घर बांदलां. तें बांदता आसतना ताणें चाळीची सगळी रांदची कूड मोडून उडयली आनी सगळें उदक ते रांदचे कुडींतल्यान घरांत येवपाक लागलें. ताका तो तीन वर्सां तें सारकें करता म्हूण सांगत आसा. पूण सारकें करिना हें म्हाका ताणें सांगलें. हें आयकना फुडें म्हजी तकली चाळवली. हांवें ते चलयेक घेतलें आनी म्हजे धुवेक आनी घोवाक घेवन हांव थंय ते सुवातेर गेलें. वतना थंयच्या नगरसेवकाक हांवें फोन केलो आनी थंय आपयलो. ताका हांवें थंयची स्थिती पळोवपाक लायली. म्हाका पळोवन थंय बरींच बायलां जमलीं. हांवें त्या नगरसेवकाक आठ दीस दितां आनी त्या आठ दिसां भितर हें सगळें सारकें जावपाक जाय अशें सांगलें. अशें जायना जाल्यार हांव महिला आयोगा कडेन वतलें आनी हांगाच आठ दिसांनी पत्रकार परिशद घेतलें अशें सांगलें. आठ दिसां भितर ताणें तें काम केलें आनी आपल्याक हें सगळें करपाक तीस हजार खर्च आयलो अशें सांगून तातूंतले पंदरा हजार आपल्याक तूं दी अशें सांगपाक लागलो. हांवें ते पयशे दितां म्हूण सांगलें. पूण तीन वर्सां जें लुकसाण हे बायलेक जालां, जो खर्च तिका ह्या कारणांक लागून जाला तो खर्च मागपाक हांव महिला आयोगा कडेन वतलें अशें ताका सांगलें. ताचे उपरांत ताचो म्हाका परत फोन आयलो ना.
आकाश: धर्तरे वयलो इतिहास चाळून पळयत जाल्यार मनीसजातीच्या दर एके घडणुकेंत जर सगळ्यांत चड कोणें सोंसलां जाल्यार तें एके अस्तुरेन सोंसलां हें जाणवता. भारतांत आयज 21साव्या शेंकड्यांत लेगीत अस्तुरी सुरक्षीत ना हें बातम्यो पळयल्यार जाणवता. समाजाची ही स्थिती कशी बदलूं येता अशें तुमकां दिसता?
ज्योती कुंकळकार: हें सगळें महाभारताच्या आनी रामायणाच्या काळा पासून चालूच आसा. जर ही स्थिती बदलतली जाल्यार दर एके बायलेक द्रौपदी वरी भर सभेंत सगळ्यांक ओगी करपाचें धाडस आनी सीते वरी सगळें राज्य आनी राजाक सोडून मेकळीकेन जगपाचें धाडस करपाची गरज आसा. हें धाडस आयज एके बायले मदीं ना जाल्यार ते बायलेक भयंकर त्रास सोंसचे पडटात.
आकाश: अभिनया खातीर तुमकां राज्य आनी राष्ट्रीय पांवड्या वयले साबार पुरस्कार फावो जाल्यात. नाटक ते चित्रपट मेरेनची तुमची कारकीर्द कशी सुरू जाली आनी तिका चालना कशी मेळ्ळी?
ज्योती कुंकळकार: नाटकांत हांव ल्हानपणा सावन काम करपाक वतालें. अल्काताई बरोबर म्हाका खूब नाटकांनी काम करपाक मेळ्ळां. जेन्ना रायबंदरा आमी रावतालीं तेन्ना थंय हौशी रंगभुमी आशिल्ली. थंयच नाटकां पळोवन म्हाका नाटकांत काम करपाची प्रेरणा मेळ्ळी. सामकें ल्हान आसतना हांव थंय खुर्च्यो घालपाक, फुलां दिवपाक आसतालें. एक फावट हांव फुलां दिवपाक आशिल्लें आनी ते कार्यावळीक तातोबा वेलींगकर आयिल्ले. ताका फुलां दिवपाक हांव उमेदीन आशिल्लें. म्हजें नांव घेतनाच हांव उमेदीन आनी अभिमानान माचयेर आबूजपणान गेलें आनी साडयेक घुस्पुटून तातोबाच्या पांयांर पडलें. सगळे लोक हांसतात तें पळोवन म्हाका खूब वायट दिसलें. म्हाका एक सादें फूल दिवपाक येना हें चिंतून म्हाका रडपाक येवपाक लागलें. तेन्ना तातोबान म्हाका वेंगेंत घेतलें आनी मांडयेर बसोवन ‘बाय हो रंगभुमीक तुजो पयलो नमस्कार हां’ म्हूण सांगलें. आजुनूय तें चिंतल्यार म्हज्या आंगाक रोमांच येतात. हे घडणुकेंतल्यान म्हाका रंगभुमीचेर काम करपाचें प्रोत्साहन मेळ्ळें. आयज लेगीत जेन्ना हांव अभिनयाक लागून म्हाका मेळिल्ले पुरस्कार घेवपाक माचयेर वतां तेन्ना मनांतल्या मनांत हांव तातोबा हें तुकाच लागून शक्य जालें अशें म्हणटां. सुरवातीक हांवें नाटकांनी काम केलें. उपरांत पुंडलीक नायक हांच्या नाटकांनी हांवें पयलो प्रयोग केल्लो आसा. आत्मवंचना, दिश्टदौलत, दायज, प्रेमयुध्द, परिक्रमा, कथा अस्तुरी अशा साबार नाटकांनी हांवें काम केलें. ताच्या उपरांत बारा चित्रपटांनी हांवें काम केलें. तातूंतल्या दोन चित्रपटां खातीर

म्हाका बॅस्ट सपोर्टींग एक्ट्रस इनाम लेगीत मेळ्ळां. त्या भायर हांवें एका फ्रेंच फिल्मांत काम केलां, तीन हिन्दी सिरियलांनी कांम केलां. बोनिफस डायस हाच्या दोन फिल्मांनी काम केलां, देखणी दुराय फिल्मांत काम केलां. आतां लेगीत म्हाका फिल्मांत काम करपाक ऑफर येतात. पूण हांव ल्हान ल्हान रोल करपाक वचना. आतां म्हाका दिग्दर्शन, फिल्म निर्मिती आनी फिल्म स्टोरी तयार करपाक चड आवडटा. हालींच हांव कौन बनेगा करोडपतीच्या सेटार गेल्लें. म्हजी एक कथा हिन्दी फिल्म निर्मात्यांक आवडिल्ली. तिचेर चर्चा करपाक थंय अमिताभ बच्चनाच्या पंगडा बरोबर म्हजी मिटींग आशिल्ली. थंयचो अणभव म्हाका खूब फायदेशीर जालो. म्हजे एके कथेचेर आदारीत फिल्म येतलें आनी तातूंत मुखेल अभिनेते अमिताभ बच्चन आसतले अशें तिणें म्हाका थंय सांगलां. त्या भायर म्हजे कथेचे थोडे पयशेय म्हाका दिल्यात.
आकाश: सहजा सहज पळयत जाल्यार लोक सरकारी नोकरेक लागून आपलीं बाकीचीं सगळीं कामां सोडून दितात. पूण तुमी हाच्या उरफाटें, सरकारी नोकरी सोडून पुराय वेळ बरोवपाक आनी आपले कलेक दिलो. हें धाडस तुमकां कशें आयलें?
ज्योती कुंकळकार: त्या वेळार म्हजे मुखार खूब आव्हानां आशिल्लीं. कलेचीं सगळीं कामां करून हांव नोकरेक न्याय दिवपाक शकतलें काय अशें म्हाकां दिसलें. बत्तीस वर्सांचेर हांवेन नोकरी इतलेच खातीर सोडली कारण म्हाकां म्हजो पुराय वेळ म्हजे कलेक दिवपाचो आशिल्लो.
आकाश: तुमी पयलीं कथा बरयल्यो. ताच्या उपरांत कविता, एकांकी, कादंबरी सारकिले प्रौढ साहित्य प्रकार तुमी हाताळ्ळे. अकस्मात बालसाहित्याचे वाटेर तुमी कशी पावली?
ज्योती कुंकळकार: कोंकणी अकादेमीन आमकां बालसाहित्य बरोवपाचो एक प्रॉजॅक्ट दिल्लो. तातूंत कोंकणीचे बऱ्यांतले बरे लेखक आशिल्ले. एका वर्सा भितर तें साहित्य बरोवन दिवपाक जाय आशिल्लें. पूण म्हाका अभ्यास करतां करतां स वर्सां जालीं. ते म्हणल्यार ती स्कीम गेली. ह्या स वर्सांत हांवें म्हज्याच जिविताचेर ‘मयुरी’ ही बालकादंबरी बरयली. बालसाहित्याचे सगळे तंत्र जुळपाक म्हाका स वर्सां लागलीं. अशे तरेन हांव बालसाहित्य बरोवपाक पावलें आनी 2022 वर्सा हे कादंबरीक साहित्य अकादेमीचो बालसाहित्य पुरस्कार फावो जालो.
आकाश: फाटलीं तीस वर्सां तुमी कोंकणी साहित्य आनी संस्कृतीच्या मळार वावर करतात. तीस वर्सांच्या अणभवान ह्या बदलत्या जगांत कोंकणीक आयज सगळ्यांत चड गरज कित्याची आसा अशें तुमकां दिसता? ती गरज पुराय करपाचें ध्येय तुमी कशें बाळगितात?
ज्योती कुंकळकार: कोंकणीक साहित्याचो उणाव ना. कोंकणी भाशेंतल्यान बऱ्यांतल्यो बऱ्यो कथा, कविता, कादंबऱ्यो, नाटकां बी आसात. त्या भायर कोंकणीक दोन ज्ञानपीठ आनी एक सरस्वती सम्मान लाबिल्ले लेखक आसात. पूण ह्या लेखकांचेर, तांच्या कार्याचेर तयार केल्ले माहितीपट खूब उणे आसात. हें पळोवन म्हाका खंत भोगता. स्वता माहितीपट तयार करून हें चित्र बदलपाचो म्हजो यत्न चालू आसा.
आकाश: तुमी गोंयभर बायल आनी भुरगीं उदरगत मंत्रालया वांगडा मेळून शंबरां वयर कार्यावळी केल्यात. ह्या कार्यावळींतल्यान तुमकां कसलो अणभव आयलो?
ज्योती कुंकळकार: हांवें गोंयच्या चाळिसूय मतदारसंघांत वचून बायलां खातीर दोना वयर मेळावे घेतल्यात. सगळ्याक हांव समाज आनी बायल ह्या विशयाचेर व्याख्यान दितालें. हांगा ह्या कार्यावळींनी म्हाका वेग-वेगळ्या प्रकाराचीं, वेग-वेगळ्या त्रासांतल्यान वचपी, वेगवेगळे अणभव आशिल्लीं बायलां मेळ्ळीं. तातूंतल्यान म्हाकाय भन्नाट अणभव मेळ्ळे. एक दीस एका मेळाव्यांत हांवें एका भुरग्याक आपल्या आवयक बाई… बाई…. असो उलो करतना पळयलो. हांवें ताचे आवयक तो तिका बाई कित्याक म्हणटा काय विचारलें. तिणें ह्या प्रस्नाक सोबीत जाप दिली. “बाई म्हणल्यार बाबातलें बा आनी आईंतलें ई” अशी जाप तिणें दिली. अशे साबार अणभव म्हाका थंय काम करतना, कार्यावळी करतना आयले. हांगा म्हाका म्हज्या साहित्या खातीर रॉ मटेरियल मेळ्ळें. त्या भायर बायणा वेशा वस्तींत वचून थंय 15 दिसांचो प्रॉजॅक्ट हांवें केला. ताचेर म्हजी एक पुस्तिकाय प्रकाशीत जाल्या. त्या भायर ह्या विशयाचेर म्हज्या मनांत एक कादंबरीय शिजता.
आकाश: हे सगळे अणभव तुमच्या साहित्यांत कशे पडबिंबीत जाल्यात?
ज्योती कुंकळकार: लेखकाची निरिक्षण शक्त खूब दांडगी आसची पडटा. दोळे उक्ते दवरून सगळें पळोवचें पडटा. ताचेच वांगडा थोडीशी कल्पना जाल्यार थोडेंशें वास्तव दवरून साहित्य रचप जाता. हांवेंन ‘मरेपर्यंत फाशी’ जी कथा बरयल्या ती कथा म्हज्या जिविताच्या एका वेगळ्याच अणभवाचेर आदारीत आसा. तो अणभव केन्ना तरी हांव सांगतलें. तो खूब व्हडलो आसा. त्या अणभवांतल्यान म्हजी ही कथा तयार जाली. म्हजी आनी मरणाची आमने सामने अशी भेट जाली. म्हज्या दोळ्यां मुखार हांवेन मरण पळयलें. त्या वेळार म्हाकां मरण हें कोणाक कळटा असो प्रस्न पडलो. तातूंतल्यान जाका फाशी आसा ताकाच मरण कितें तें कळटा हें म्हाकां त्या अणभवांतल्यांन जाणवलें. जेन्ना आपलें मरण दोळ्यां मुखार येता तेन्ना एकाद्र्या मनशाची अवस्था कशी जाता हें म्हाकां कळ्ळें आनी त्या अणभवांतल्यान म्हजी “मरेपर्येंत फाशी’ ही कथा आयली.
आकाश: तुमच्यो फुडाराच्यो साहित्यीक तजविजो कसल्यो आसात?
ज्योती कुंकळकार: आमची आदली राज्यपाल मृदुला सिन्हा हिचीं दोन पुस्तकां हांवें अनुवादीत केल्लीं. तीं पुस्तकां फुडल्या कांय म्हयन्यांनी प्रकाशीत जातलीं. त्या भायर म्हाका म्हजें आत्मचरित्र बरोवन उजवाडाक हाडपाक जाय. तें पोरूं उजवाडाक येवपाचें आसलें. पूण तें शक्य जालें ना. पूण रोखडेंच येतलें.