सांजवेळच्यो सावळ्यो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

तांचे पयलीं देवान म्हाका व्हेल्यार पुरो… ताचे आनीक जाल्ले हाल म्हाका पळोवंक जावपाक ना अशें ती सदांच देवा कडेन मागणें मागी. कारणय तशेंच आशिल्लें. तिच्या घरकाराक दोन वर्सां पयलीं आरीचें (लकवो) दुयेंस जाल्लें आनी ताचे कुडीचो एक भाग काम करना जालो. नामनेचे दोतोर, घाडी, देव- देवचार करुन जाले. करतां करतां ताचें सगलेंच आंग लुळें पडलें. वाचाय गेली. जेवण, खाण, मुतप, हागप सगलें हांतरुणाचेर. ती बाबडी मोन्या जनावरा सारखी ताची सेवा करताली…..आपल्या माथ्यावेलो कुकूम शाबुत उरुनी म्हणून ! पूण नियती फुडें तिचें कांयच चलूंक ना. एक दीस फांतोडेर तो तिका सोडून फुडल्या प्रवासाक वचूंक गेलो.
पदरांत एक जरी भुरगें आशिल्लें जाल्यार संवसारांत ती कशीय तग मारतली आशिल्ली. पूण भुरग्यांचेय सुख तांच्या नशिबांत नाशिल्लें. इल्लेशे जमनींत लायिल्लीं माडा- सुपारेचीं झाडां, गाय- गोरवां, थोडीं काजू- पणसाची मुळा…. हाजेर तांचो संवसाराचो गाडो धुकलतालो. भुरगीं आंगणांत खेळटलीं हे आशेन तांणी देव, देवचार, घाडी, दोतोर सगळें पाड घालें. तरीय शेवटाक, तीं हे जिणेंत एकटीच पडलीं….
ती गांवातल्या भाटकारा कडेन कामाक वचून कसो तरी दीस धुकलतालीं. चार पयसे गांठीक उरताले आनी ताचे परस म्हत्वाचें म्हणल्यार वेळ पासार जातालो. पूण सांजवेळ आनी रातीं तिका खांवं काय गिळूं हे नदरेन भेश्टायताल्यो. भिवन ती गुळो जावन थंड पडटाली. एकेकदां आदल्या तेंपावेल्यो यादी काडीत एकटीच पिशें लागिल्ले वरी हांसत ना जाल्यार रडत जनेलाचेर बसताली. जिणेच्या सांज वेळार खंय ह्यो भांगराळ्यो यादीच तुमचे वांगडा आसतात. थोडो वेळ तरी सुखाच्या मृगजळा कडेन घेवन वतात….
जिणेची सांजवेळ ही भिरांकुळ आसता. करता- करता कुडीचो एक- एक भाग कुरकुर करुंक लागता. हजार दुखणी कुड पोखरुन उडयतात. आत्माविश्वास गळपाक लागता. बेटोच भंय- भंय कसो दिसता.
जो मेरेन हात- पाय आनी पयशे घोळतात, तो मेरेन हजारांनी भुतां तुमच्या फुड्यांत जमतात. खबर घेतातस पूण जिणेची सांजवेळ सदांच वायट आसता खंय! जिणेच्या सांजवेळा वेल्यो सावळ्यो, म्हळ्यार रखरखीत वतांत भाजून काडपी वाळवंट….
….ती आतां जिणेच्या अशा पांवड्यार येवून पावल्या, थंय सगळ्यांक थोडो विसव घेवचोच पडता. त्या पांवड्यार तुमच्या मताक मोल नासता, विचारांक वालोर नासता. मातयेच्या गुळ्या सारकी तांची आवतिकाय जाता. असले लोक मागीर सैरभैर जातात. मानसिक संतुलन वगडायतात आनी आंगणांत परत परत वचुन फकत एकट्याचीच दोळ्यांक तेल घालून वाट पळयतात…..‘हांव केन्नाच्यान तयार जावन रावला. म्हजो देव म्हाका केन्ना आफोवणे धाडटलो काय….?’
…..आनी पयस दर्या वेळेर एक मोगी जोडपे, सांजवेळार दर्याची गाज आयकत बसलां, एकामेकांच्या दोळ्यांत दोळे घालून. फुडल्या सोबीत, सुंदर जिणेचीं सपनां पळयत. अस्तंतेक चलिल्ल्या सुर्याक साक्षी दवरुन एकामेकांक न सोडपाचो, न विसरपाचो सोपुत तीं घेतात.
एके वटेन एक जीव जीण सोंपपाची वाट पळयता तर दुसरे वटेन, दुसरे दोन जीव आपल्या फुडल्या संवसाराचीं रंगीबेरंगी सपनां चितारत दर्यावेळेर बसल्यांत… अशे हे कातर, हुरहुल लावपी सांजवेळार, मुकेशाचें काळीज चिरपी स्वर ल्हवू ल्हवू हवेंत विरत वतात….
कहीं दूर जब दिन ढ़ल जाए,
साँझ की दुल्हन बदन चुराए ,
चुपके से आए।
मेरे ख़यालों के आँगन में,
कोई सपनों के दीप जलाए, दीप जलाये।

एकनाथ सामंत
9226219723