समिरा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

‘ अल्लाह हो अकबर, अल्ला हो अकबर S..s…s…

अशुदो अन ला इल्लाहा इलल्लाहा S..s…s..!

फोंडेच्या जामा मशिदीच्या कर्ण्यांतल्यान फांतोडे वयली नमाजाची बांग सगळ्या शारभर घुमघुमताली. त्या पवित्र उतरांनी सगळो र्वांठार शांत जाल्लो. 

‘अशुदो अन ला इल्लाहा इलल्लाहा …’

समिरान आपल्या तोंडांतल्यान तीं पवित्र उतरां म्हणींत अल्लाकडेन हात उबारून नमाज अदा केली. समिरा शेख आनी तिचीं घरचीं फोंड्यां म्हालांत रावतालीं. बंगळुरू सावन समिरा  आपल्या घरा फोंड्यां आयिल्लें. समिरा बंगळुरूच्या आल-आमीन कायदो म्हाविद्यालयांत प्राध्यापक आशिल्लें. हालींच एक घडणूक घडिल्ली. तिचो खर परिणाम समिराचेर जाल्लो. शिक्षणीक संस्थांनी हिजाबाचेर बंदी घाल्ली. हेच फाटभूंचेयेर  ‘हिजाबाचो हिशोब आनी शिक्षणाचो गोबोर’ ह्या विशयाचेर समिरान आपलो पेपर सादर केल्लो. तातूंत धर्माचेर आदारीत वादग्रस्त विधान केल्लीं असो आरोप समिराचेर जाल्लो. देखून तिका म्हाविद्यालयान शॉ कॉज नोटिस दिल्ली. ते घडणुके उपरांत सावन समिरा खूबच डिस्टर्ब उरतालें. देखून बेजारून तिणें रजा घेतिल्ली.  सदांच हांसपी खेळपी समिराचें कितें तरी घडलां, हाची सुलूस अम्मीक आशिल्ली. अम्मीन एक दीस अशींच संद सादून समिराच्या मनाचो थाव घेवपाचें थारायलें. ती संद अम्मीक आयज मेळिल्ली. अम्मीन कॉफीचें कप करून समिराक हाडून दिलें.

‘सुबह- बी-खैर’,  समिरा’, अम्मीन म्हणलें.

तुकाय बी ‘अम्मी, सुबह- बी-खैर’ समिरान म्हळें.

समिरा तूं जाणा, आयज गोंयांत क्रिस्तांव भाव-भयणी आल्माचें फेस्त मनयतात. संवसारांत भायर पडिल्ल्या मनशांच्या उगडासाक हो दीस.  ते रातीं मेल्ल्यांचे आत्मे धर्तरेचेर येतात खंय? तांचे यादीन ते फोंड सोबीत फुलांनी सजयतात. उपरांत प्रार्थना जाता. ह्या फेस्ताक ‘ऑल सोल्स डे’ म्हूण नांवान वळखतात.

व्वा, ! खूब बरी गजाल अम्मी.  तुका खरें सांगू अम्मी, आमचे हे सगळे धर्म, शिक्षणा मुखार म्हाका अधर्मीच दिसतात.

आव्वयस ! s…ss.. शिक्षणाचो बरोच परिणाम जाला म्हणपाचो म्हज्या धुवेचेर. तरीय बाय, अशें तूं कित्याक म्हणटा?

हय अम्मी, शिक्षणूच मनशाक मनीस करता.  महसा अमिनी ही 22 वर्साची चली पुलीस बंदखणींत संवसाराक अंतरली. महसा हें तेहरानांत आयिल्लें. हिजाब घालूं नाशिल्ल्यान नैतीक रक्षक पुलिसांनी तिका ताब्यांत घेतलें. महसा तीन दीस कॉमांत उरलें; उपरांत मेलें.  बायलांनी जाहीर सभांनी लोकां सामकार हिजाब काडून लासले. केंस कापून बॉब कट केले. सरकारी मालमत्तेक उजो घालो. मदींच अम्मीन समिराक आडयत म्हळें, 

‘हिजाब घाल्यार वायट कितें आसा तातूंत? आमी आमच्या धर्माचे आड वतात अशें दिसना तुका समिरा?

अजिबांत ना अम्मी, आयज देश 21 शेंकड्यांत पावला. संवसार सुदारता. ज्ञान-तंत्रज्ञान मनशाच्या दारांत पावलां. आनीक आमी?..

हय गो समिरा,  पूण?..धर्म नासल्यार आमी अधर्मी जातलीं न्हय ? सामकींच जनावरां पाश्ट? अशें दिसना तुका?

ना अम्मी.  चुकता तूं.  धर्माच्या नांवान आयज आमचेच मूठभर लोक हेर लोकांक वेठीक धरतात. संस्कृतायेचे राखणे जागे जातात. फाटलीच गजाल. हिजाब हो इस्लामी धर्म परंपरेचो भाग न्हयच अशें स्पश्टीकरण कर्नाटक उच्च न्यायालयान दिलां. शिक्षणीक संस्थांच्या वांठारांनी हिजाब ना घालपाची त्या राज्य सरकारान घाल्ली बंदी मान्य केल्या. सगल्यां भुरग्यांक गणभेस सक्तीचो केला.

हय आयकल्लें हावें,  तरीय ह्या वादाक जातीय रंग दिवन समाजाचे मदीं  दुस्वास पातळटात. हें समा न्हयच.

जावं सायबा, तुका हें तरी पटलें. न्हय भारत, न्हय कर्नाटका, हो हिजाब प्रस्न आंतरराष्ट्रीय मळार गाजता. लाखांनी चलयांचे बळी इज्रायल देश घेता.

समिरा, धर्मींक मुद्दे न्यायालयांत सोंपपाचे नात. हालींसराक समाजाचो वैचारीक पांवडो घसरला. इतल्यांत तांच्या दाराची बॅल वाजली. तांचे मदलो संवाद तुटलो. खब-याक नेट चडटालो, पूण सायकल चलयतना अचकीत  टायराक कांटो तोंपून हवा फूस्स करून भायर सरून टायर पंक्चर जाता. तशीं तांच्या खब-याचीं विरजण जाल्लीं. तरीय लंवडत- लंवडत वचून अम्मीन दारा उगडलें जाल्यार दुदवालो शंकर आशिल्लो. शंकर दारांत आशिल्लो खरो पूण तो सामकोच ताकतिकेंत आशिल्ले वरीं वागतालो. तशें पळयल्यार भायर शिंयांचो कुडकुडो अजिबांत नाशिल्लो. तिणें शंकराकडल्यान दुदांच्यो बाटल्यो घेवन ताची रजा घेतली. पूण समिराचे अम्मीक एक अजाप दिसलें. खरें म्हणल्यार दिवाळी आनी शीं. हांचे नातें सामके लागींचें. शीं आसल्यारुंच दिवाळेचे खोशयेंत भर पडटा. अंदूं मात तशें शीं नाशिल्लेंच तरीय उरफाटें उबाळ जाल्लो. हाका लागून फांतोडेर शीं आसतना उटणें लावन न्हावपाची जी खोस आसता. ती वेगळीच. 

 सप्टेंबर पावस सोंपले उपरांत ऑक्टोबर सोंपपाक शीं पडपाक लागता. दिवाळी नोव्हेंबराक आसता. हाकाक लागून दिवाळेक शीं पडटाच. असो अणभव  तिका आशिल्लो. तशेंच ह्यो सगळ्यो रिती रिवाजाच्यो गजालीं तिका तिची कामेरी आबोल्या कडल्यान कळटाल्यो. अंदूंची दिवाळी हाका अपवाद  थरिल्ली. सट्ट करून अम्मीन ते मनांत आयिल्ले पाल्ले भशेन विचार थंयचे थंयच सांडले. आपल्या हातांत आशिल्ल्यो दुदांच्या बाटल्यांतलें दुद तोपांत  रकोवन तोप काडून दुदा सयत फ्रिजांत उडोवन अम्मी सरळ समिराचे कुडींत आयली. अम्मीक आयज समिराचें मन उक्तें करपाचें आशिल्लें…

खरें सांगू अम्मी, देखून ह्या प्रस्नांचेर हांवे पेपर बरयिल्लो. ज्यो शिक्षणीक संस्थां हिजाबाचेर बंदी घालून नांव कमयतात. तांणी शिक्षणीक दर्जो सुदारचो. चलयांक शिक्षण दिवचें. पूण हे मुद्दे आडनदर करून कांय शिक्षणीक संस्थां आपली पोळी भाजून खातात.

समिरा सत्य तुजें.  बुरखो घालून अभ्यासाचे ताचो परिणाम जाता जाल्यार समजूं येतालें. तशेंच ह्या वादाचें समर्थनूय करूं येतालें. पूण मुळांत नाक खंय आनी आदोळी खंय अशें जाला.

हय अम्मी, शिक्षणाच्या प्रस्ना वेल्यान सगळो वाद धर्माच्या मुद्यांचेर येता. होच तातूंतलो सगळ्यांत मोठो विरोधभास आसा. परंपरेचो पगडो कुशीक सारून मनीस आधुनीक विचार करूंक लागतले. ही अपेक्षा आशिल्ली. पूण त्या शिक्षणाक धर्माचो फांस. म्हळ्यार वखदाक विखाची वेंसण घाल्ले भशेन…

समिरा, तुवें आमचे शिक्षण प्रणाली आनी हिजाब ह्या प्रस्नांक वाचा फोडल्या खरी. पूण तूं तांकां सडेतोड जाप दी. हेंच म्हजें सांगणें.

हय अम्मी, भौतीक उदरगतीचें मेजमाप करतना खेरीतपणान पिड्ड्यार रस्ते, बेकारी, शिक्षण. उदक, अन्न आदीं प्रस्नाक बुरखो ही जाप आसूं नज.  शासक आनी शासीत ह्या प्रस्नांचेर एकमत जावंक जाय. मुळांत सगळ्या धर्माची सुवात घरच्या हुम-याच्या भितर आसूंक फावो. सोंपे भशेन सांगचे जाल्यार घरांतल्यान भायर पडटना, आमी आमची धर्मांचीं आंगलीं खुंटयेक लावन भायर पडपाची संवय लावप गरजेची. हें उलयतां-उलयतां समिराच्या दोळ्यांत दुकां आयलीं. अम्मीन समिराक वेंगेंत घेत पोशेंत म्हणलें-

 समिरा, तुज्या विचारांचें कवतूक करतां. पूण…

हय अम्मी, हेय विचार म्हाका घातक थरतले. म्हाविद्यालयान म्हजेर कारणां दाखय म्हूण नोटिस दिल्या. फुडारांत म्हजी जीण महसा अमिनी भशेन जावं येता. आमची चलयांची जीण सुकण्या भशेन जाल्या. आमच्या विचारांक बळगें आसा. पूण समाज वालोर दिना. तरीय अम्मी म्हाका झुजचें आसा. अधर्म करप्यां आड, समाज कंटकां आड, तरीय कितलोय कावळो कोंकारलो तरी पिंपळ भियेना. अशें म्हणीत एका निर्धारान समिरान दोळे पुसले. अम्मीचे वेगेंतल्यान सुटून नोटिशेक सडेतोड जाप बरोवपाक तयार जालें..

‘हिजाबाचो हिशोब आनी शिक्षणाचो गोबोर…!

विशाल सिनाय खांडेपारकार

8080622370