भांगरभूंय | प्रतिनिधी
ह्या दिसांनी आमच्या राशीं- चक्रांतली निमाणीं रास “मीन” (Pisces), खगोलशास्त्र मोग्यांचे खास आकर्शण जायत चल्ल्या. फाटल्या थोड्या दिसा सावन हे राशींत फांतोडेच्या वेळार, एका फुडल्यो एक खास घडणुको घडत आसात. आमचें जाण्टेले जांकां भोंवडेकार (Wanderers) म्हूण पाचारताले, तातूंतलेंच थोडे वेंगान प्रवास करपी गिरे, ह्या दिसांनी मीन राशीत दिसतात.
हालींच जाल्ले शुक्र- चंद्राचे जुगलबंदी उपरांत, आतां थंय गुरू- मंगळाच्या मिलनाची तयारी चल्ल्या. म्हळ्यार फाल्यां (29 मे) हे दोगूय गिरे एकामेकांक तेंकून, सामकें लागीं दिसपाचें आसात. फांतोडेर अदमासान 4 वरां सावन ते सुर्य उदेंव मेरेन, तांकां उकत्या दोळ्यांनी लेगीत सोंपेपणान पळोंव येता. दुर्बिणींतल्यान पळयतगीर, गिरावळींतले ते 4 आनी 5 नंबरचे शेजारी गिरे, एकाच छिद्रांतल्यान दिसतले. 30 तारखेकूय बी ते लागीं-लागीं तेंच तरेन दिसतले. मंगळ गिरो मात मात्सो गुरूच्या सकयल्या वटेन देविल्लो दिसतलो.
सुर्यमाळेंतलें गिरे, कशे तरेन आपल्या थारायिल्ल्या कक्षेंतल्यानच परिभ्रमण करतात, ते असल्या घडणुकी वयल्यान शिकूंक मेळटा. सुर्याचे अफाट गुरूत्वाकर्शणाचे नियंत्रणा खाला हें सगळें घडटा. मळबांत दिसतना, गिऱ्यांचो राजा गुरू आनी तांबडो गुंज मंगळ जरी लागीं आशिल्ले वरी भासतले, तरीय प्रत्यक्षांत ते त्या दिसा अदमासान 56 कोटी किलोमिटर इतलें पयस आसतले.
मीन ही दोन नुस्त्याचो आकार आशिल्ली राशीचक्रांतली बारावी रास. पुरातन काळांत आमच्या जाण्टेल्यांक, मळबांतल्या त्या वाठारांतलें तारे एकठांय जोडले उपरांत नुस्त्या भशेन दिसले, म्हूण तांकां त्या तरेचो परिचय फावो जालो. आमच्या बाकीच्या 11 राशींकूय अशाच विचारांतल्यान आकृत्यो भेटयल्यात आनी त्यो याद उरच्यो म्हूण तांचेर वेगवेगळ्यो काणयोय रचल्यांत. हीं राशीं-चक्रां म्हळ्यार दुसरें-तिसरें कांयच न्हय तर, एक व्हडली घडयाळ, जी मनशांक पयलींच्या तेंपार रुतूचक्र समजूपाक आनी तांची याद दवरपाक मदत करताली. वेळ कितलो जालो हेंच सांगपा खातीर, तांची रचणूक केल्ली.
प्रकाश प्रदूशणांक लागून, आतां त्यो राशी-चित्रां, पयलींच्या काळां भशेन स्पश्ट दिसना आसत, पूण जेन्ना सुर्यमाळेंतले गिरे तांच्या म्हऱ्यांत येता, तेन्ना बारकायेन पळयले की, तांच्या आकृतायेंत थोडें तरी साम्य जाणवता.
ही पुराय घडणूक जर कोणूय एकदम काळोख आशिल्ल्या वाठारांत रावन पळयत जाल्यार, तांकां खगोलशास्त्रांतली आनीक एक खास वस्त पळोवपाक मेळटली, ती म्हळ्यार आमची शेजारी-आकाशगंगा, “देवयानी” (Andromeda Galaxy). गुरू-मंगळ जोडप्याच्या (आनी मीन राशीच्या) दावे वटेन, क्षितीजा वयर ती सारकी उदेंतना दिश्टी पडटली.
थोडे शास्त्रज्ञ म्हण्टात की, फुडाराक ही शेजारची आकाशगंगा खंय आमच्या दुदगंगे बरोबर आपटपाची आसा. तांची ती टक्कर जावचें पयलीं, आस्वादकांनी तिका बरे तरेन पळोवन घेवची, हीच आमची इत्सा. पुराय ब्रह्मांण्डांतली ती एकूच अशी आकाशगंगा आसा, जी उकत्या दोळ्यांनी लेगीत स्पश्ट दिसता.
गौतम जल्मी
[email protected]
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.