वासंतींच्या संवसाराचो गळो अंदुपी ‘विखार विळखो’

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

‘विखार विळखो’ ही महाबळेश्वर सैल हांची कादंबरी 2016 वर्सा उजवाडाक आयली. युगसांवार, काळी गंगा, खोल खोल मुळां, हावठण, माती आनी मळब ह्यो तांच्यो कांय गाजिल्ल्यो कादंबऱ्यो. तांचे ‘हावठण’ हे कादंबरेक सरस्वती सन्मान पुरस्कार फावो जाला, जाल्यार तांच्या
‘तरंगां’ ह्या कथा संग्रहाक 1993 वर्साचो केंद्रीय साहित्य अकादेमीचो पुरस्कार फावो जाला.
समाजांत अशीं जायतीं वेसनां आसात जीं लागत जाल्यार निमण्या स्वासा मेरेन कशींच सुटनात. तातूंतलेंच एक म्हणल्यार सोर्‍याचें वेसन. ह्या सोर्‍याच्या वेसनाक लागून एका घराब्याच्या पुराय संवसाराचो विखार विळखो कशे तरेन गळो अंदिता हांचें वास्तवादी चित्रण म्हणल्यार प्रस्तूत कादंबरी. लेखक महाबळेश्वर सैल हांणी समाजांत ह्या वेसानाक लागून कशे तरेन संवसार रसातळाक पावतात हांचें एका घराब्याच्या माध्यमांतल्यान प्रतिनिधीक स्वरुपांत हे कादंबरेंत चित्रक केल्लें वाचूंक मेळटा.
समाजांत वेगवेगळीं वेसना लागिल्ले जायते लोक मेळटले, पूण तातूंत सार्‍याचे भकीक पडिल्ल्यांचो सगळ्यांत मायज आंकडो आसतलो. एकादो मनीस सोऱ्याच्या वेसनाक लागता तेन्ना तो फक्त स्वताकच न्हय तर पुराय कुटुंबाक त्रासांत घालता. हे कादंबरे वरवीं लेखकान घोवाच्या सोऱ्याच्या वेसनाक बळी पडिल्ले एके अस्तुरेची जीण चित्रीत करतना ती कितली सोंशीक आनी तिका कितलें बळ आसता ताचें प्रभावी आनी परिणामकारक चित्रण केल्लें पळोवंक मेळटा. कादंबरेंत अश्यो जायत्यो घडणुको घडटात ज्यो वाचकांच्या काळजाक पीळ घालतात. अशीच एक घडणूक म्हणल्यार, जेन्ना शंकराप्पा आपले माये-मोगाचे धुवेक लग्ना उपरांत मेळपाक वता आनी थंय तो आपले धुवेचे जाल्ले हाल पळयता तेन्ना तो सामको तुटून पडटा. धुवेच्या संवसाराची अवतिकाय पळोवन ताचें आंग धरून पडिल्ल्या वरी जाता. शंकराप्पाली धूव वासंती आनी तिचो घोव रामदास हीं कादंबरेंतलीं मुखेल पात्रां. वासंती ही बऱ्या घराण्यांतली चली आनी रामदास हो मुंबय नोकरी करपी सोऱ्याच्या वेसनाक लागिल्लो चलो. ताच्या वेसनाक लागून ताका शिरविशे वेल्यान लेगीत काडून उडयतात. लोक तांकां बेबदो आनी बेबद्याली बायल म्हूण कुसकुटा समान लेखपाक लागतात. ह्या पुराय कादंबरेंत आमकां वासंतीन केल्लो संघर्श दिश्टी पडटा. ती झुजता, झगडटा पूण हार मानिना. आपल्या संवसाराचो गाडो वोडपाक जीव घाणाक लायिल्ल्या वरी यत्न करता. सोऱ्याचे गुंगेंत आशिल्ल्या घोवा कडल्यान गाळी, मार मोन्यांनी सोंसता. वाचकाच्या काळजाक घाय करपी भोव प्रभावी अशें वासंतीचें पात्रचित्रणाक लागून दिसपट्टे जिणेंतल्या सरभोंवतणच्यो कितल्याश्योच वासंती दोळ्यां मुखार उब्यो रावतात. सोऱ्याचें वेसन हें वासंतील्या संवसाराक लागिल्लो एक श्राप कसो जाक उश्शापाचें किरण पयस पयस लेगीत नदरेक पडना.
सोर्‍याच्या वेसनाचो विखार विळखो वासंतीलो घराबो न्हय तर पुराय गांवच्या लोकांक कसो सोंपयता हाचें वास्तवपूर्ण चित्र कादंबरेंत चित्रावपाक लेखकान येस जोडलां. गांवांतल्या लोकांक हो विखार विळखो जगपाक दिना. बरो मनीस लेगीत सोऱ्याच्या वेसनाक लागून वायट मार्गान चलपाक लागता. रामदास आपल्या सोर्‍याच्या वेसनाची तल्लफ भागोवपाक बायलेचें पुराय भांगर विकून खाता. तो सुदारचो म्हूण वासंती ताका गांवांत घेवन येता पूण शारा परस गांवांतूच सोऱ्याचो विळखो चड खर जाल्लो जाणवता. हांगा लेखकान शारांत आनी गांवांत सोरो कसो आपल्या जाळ्यांत आडकयता हे दाखयलां.
सोर्‍याच्या विखार विळख्यांत घुस्पल्लो समाज लेखकान जे तरेन चित्रायता तातूंतल्या लेखकाल्या सुमारा भायल्या निरिक्षण शक्तीचो दिश्टावो घडटा. एक अस्तुरी आपलो संवसार वाचोवपाक जाता तितले त्रास काडटा तशीच वासंती हेरां सारको आपणे लेगीत सुखान संवसार करचो ह्या हावेसान दीस काडटा. सगळी शक्त एकठांय करून परिस्थिती मुखार दिमी मारिनासतना संघर्श एके अस्तुरेचें जितें जिवी प्रतिमा म्हणल्यार वासंती अशें म्हणल्यार अतिताय जावं नजो.
विखार विळखो हे कादंबरेंतली निवेदनात्मक शैली वाचकाच्या मनाक भावपा सारकी आसा. हे कादंबरेंत लेखकान दरेक पात्र सुचकतायेन केळयलां. तशेंच कथानका वांगडा येवपी उपकथानकांचोय भेस बरे तरेन केल्ले दिश्टी पडटा. कादंबरेंतली वातावरण निर्मिती तर पुराय प्रसंग जितो करून दोळ्यां मुखार उबो करता. एके दुखेस्त वा पिडीत अस्तुरेची व्यथा सांगतनाच लेखक समाजाक शिटकायता.
विखार विळखो हे कादंबरेंत शिकपा सारकें खूब कितें आसा. लेखकान हे कादंबरे वरवीं चित्रायल्या कुटुंबाचें दुख्ख आमकां हालींसाराक पळोवपाक मेळटा. सोरो हो खूब वायट, मनशाचे आरोग्याची नाशाडी करताच तेच वांगडा कुटुंबाचें सूख सोंपोवन उडयता. सोरो हो समाजाक लागिल्ली कीड कशी जी पुराय समाजाक एके कुसडे घाळींत लकयत आसा.

सुरभी विलास वस्त
9823510245