वाल्मिकीस विमन … : महाकाव्यांत शेणिल्ल्या पात्रांचेर काणयो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

वाल्मिकीचें रामायण आनी व्यासाचें महाभारत हाची जाणीव भारतांतल्या भुरग्यांक जल्मताच जाता. ह्या दोनूय महाकाव्यांतल्यो काणयो, घडणुको, पात्रां म्हणल्यार घरच्योच काणयो, घरचेच लोक आनी घरचींच नातीं अशें दिसता. आयज लेगीत ह्या ग्रंथाचो आदार घेवन लेखक आधुनीक साहित्य रचतात. लोकवेद हो एका समाजाचो प्रतिबिंब आसता. वेळा- कळाची चाली, रिती, सगळीं केंसांत भरिल्ल्या जटां भशेन लोकवेदांत कचकचीत भरून रावतात. ह्या महाकाव्यांतलीं पात्रां आनी तांचे काणयेचो दृश्टीकोण दर एका काळांत बदलता आनी हो बदल गरजेचो. ह्या महाकाव्याचे फाटभुंयेर समाजाच्या पद्दतींक आव्हान दिवंक मेळटा, देखून लोकवेदाचो आदार घेवन आधुनीक साहित्य उजवाडाक हाडप गरजेचें.
आनंद नीलकंटन (नीळकंठन) हे एक नामनेचे लेखक. रामायणाचेर तांणी खूब साहित्य रचला. वाली, सुग्रीव, वानर, असूर, राक्षस, गंधर्व हांकां नीलकंटनाच्या साहित्यांत आवाज मेळटा, विचार मांडपाची संद मेळटा. नीलकंटन आपल्या साहित्यांतल्यान वाचकांक रामायणांतल्या दर एका भागाक तपासपाची तांक दिता. अशीच रामायणांतल्या बायलांक समजुपाची संद आमकां “वाल्मिकीस विमन: फायव टेल्स फ्रॉम द रामायणा” ह्या पुस्तकांतल्यान मेळटा. हें पुस्तक 2021 वर्सा वॅस्टलँड हे प्रकाशन संस्थेन उजवाडाक हाडलें. नीलकंटन हांणी आपलें पुस्तक आपले आवयक, भयणीक, बायलेक आनी धुवेक ओपलां.
पुस्तकांत वाचकांक रामायणांतल्यो पांच बायलो सांपडटात. सीता, शुर्पणखा, त्राटका, मंथरा आनी शांता. शांता ही दशरथ राजाची व्हडली धूव आनी रामाची व्हडली भयण. रामायणाच्या कथानकांत तिचें अस्तित्व खूब म्हत्वाचें, पूण खंयच तिचो फावो तसो उल्लेख जायना. ह्या पुस्तकांत तिचो दृश्टीकोण वाचकांक अणभवपाक मेळटा. मंथरा, कैकयी हांचीं नांवाच आयकल्यार वाचकांक राग येता पूण तांचे नदरेंतल्यान काणी आयकल्यार तांचें वागणुकेचें कारण वाचकांक कळटा.
नीलकंटन हांणी आपलीं पात्रां बेस बरे तरेन रचल्यांत. त्राटका हिका सदांच राक्षीण म्हणून चित्रीत केलां पूण जंगलांतली ही गंधर्व बायल आनी तिचो कुटुंब सैम आनी जंगलांतल्या प्राण्यांच्या वांगडा एकवटान रावतात. यज्ञ करपी रुशी जेन्ना प्राणी मारून तांचो बलिदान दितात तेन्ना तिका राग येता आनी ह्याच रागाक लागून तिच्या समेस्त कुटुंबाचो नाश जाता. समाजांत बायल मनीस हीच वायट थारल्या. तिका लागून झुजां जाल्यांत, कुटुंब फुटल्यांत, अशें मुखेल प्रवाहांतल्या कथानकांत सदांच दाखयतात. अशे तरेन पुरूश प्रधान रिती चालू उरत आयल्या देखून नीलकंटन हाणें रचिल्लें पुस्तक म्हत्वाचें. तांच्या ह्या पुस्तकांत एक निपक्षपाती दृश्टीकोण वाचकांक अणभवंक मेळटा. सीता आनी शूर्पणखा हीं पात्रां ह्या पुस्तकांत इश्ट जातात. मीनाक्षी नांवाची सुंदर बायल एक कुरूप राक्षीण कशी जाता? ह्या प्रस्नाची जाप आमकां ह्या पुस्तकांत सांपडटा.
पुस्तक सुंदर, सरळ, सोंपे भाशेन रचलां. लेखकान मांडिल्ले मुद्दे दोळे उकते करपा सारके आसात. आयच्या काळांत हें पुस्तक वाचप गरजेचें देखून तुमी हें पुस्तक वाचतलीं अशी आस्त बाळगितां.

गौरवी केणी खंवटे
7798791183