भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आ यज देशभर राष्ट्रीय विज्ञान दीस म्हूण मनयतात. 28 फेब्रुवारी 1928 दिसा नोबॅल पुरस्कार जैतिवंत भारतीय शास्त्रज्ञ सर सी. व्ही. रमण हांणी रामन इफेक्ट हो सोद संवसारा मुखार सादर केलो. ताका लागून तो दीस आमी विज्ञान दीस म्हूण मनयतात. शास्त्रीय, शिक्षणीक, वैजकी, तंत्रीक, संशोधन आनी सगळीं म्हाविद्यालयां, विद्यापिठां, शिक्षणीक संस्था, शास्त्रज्ञ, संशोधक भारतांत हो दीस उमेदीन मनयतात.
भारताचो पयलो नोबॅल पुरस्कार मेळोवपी वरिश्ठ शास्त्रज्ञ भारतरत्न सर सी. व्ही. रमण हांचो सोद 1930 वर्सा मान्य जालो आनी त्याच वर्सा तांकां ह्या संशोधनाक नोबॅल पुरस्कार फावो जालो. नोबॅल पुरस्कार मेळोवपी ते पयले आशियाई शास्त्रज्ञ. तांणी भौतिक शास्त्रांतलो हो प्रकाश विकिरणा संबंदीचो सोदनिबंद संवसारीक पांवड्याचेर 28 फेब्रुवारी 1928 दिसा सादर केल्लो.
रमण हांची जल्मशताब्दी 1987 सावन सुरू जाली. ते निमतान 28 फेब्रुवारी हो राश्ट्रीय विज्ञान दीस म्हणून मनयतात. रमणाचो जल्म 7 नोव्हेंबर 1888 दिसा मद्रासांत जालो. ताचें पुराय नांव चंद्रशेखर वेंकट रमण. शाळेच्या पिरायेंत रमण खूब बुदवंत आशिल्लो. रमण हाणें पिरायेच्या 11 व्या वर्सा शाळेचें शिक्षण पुराय केलें. 15 वर्सां पिरायेचेर ताणें इंग्लीश आनी विज्ञानांत पदवी मेळयली आनी 17 वर्सां पिरायेचेर ताणें मद्रासांत भौतिकींत पदव्युत्तर अभ्यासक्रम पयल्या भोवमानान पुराय केलो.
उपरांत ते कलकत्त्यांत उप महालेखाकार पदाचेर भरती जालो, पूण ही नोकरी तांकां आवडनाशिल्ल्यान तांणी कोलकातांत उण्या पगाराचेर भौतिकशास्त्राचे प्राध्यापक म्हणून काम केलें. प्राध्यापक म्हणून अध्यापन करतना लेगीत ताणें आपलें संशोधन चालू दवरलें. 1921 वर्सा कोलकाता विद्यापिठान तांकां उच्च शिक्षणा खातीर ब्रिटनांत धाडले. थंय तांणी रॉयल सोसायटी ऑफ लंडनांत ‘इंडियन स्ट्रिंग इन्स्ट्रुमेंट्स’ ह्या विशयाचेर एक निबंद सादर केलो. उपरांत 1935 वर्सा भारतीय तार वाद्यांचेर खास करून तबला ध्वनी उत्पादन, तबला पूड, शाई, तरंग लांबाय आदी संशोधन जालें. युरोपांतल्यान दर्यामार्गान भारतांत येतना तांकां मळबाचो निळो रंग दिसलो आनी तांकां ह्या रंगाची उमळशीक लागली. मळब निळें कित्याक दिसता असो तांकां प्रस्न पडलो. ताची जाप सोदपाक तांणी उदक आनी बर्फांतल्यान उजवाडाच्या किरणोत्सर्गाचेर संशोधन करपाक सुरवात केली. ह्या संशोधनांतल्यान तांकां मळबाच्या निळ्या रंगाची जाप मेळ्ळी. रमण परिणाम म्हळ्यार उजवाडाचें किरणोत्सर्ग. उजवाडाचें विकिरणच. हो एक दृश्य परिणाम. अशे किरण सरळ दोळ्यांत भितर सरतात तेन्ना आमकां उजवाडाच्या अस्तित्वाची जाणविकाय जाता. रमन सुरवेक स्फटिकांच्या अणुकेंद्रीय संरचनेंत मेळपी संरचनात्मक उपमांचो अभ्यास करतालो.
मजगतीं, 1928 वर्सा ताका किरणोत्सर्गी उजवाडांत मूळ उजवाडा इतले तरंग लांबायचे किरण आसतात, तशेंच मूळ उजवाडाच्या किरणांत नाशिल्ले हेर उजवाडाचे किरण आसतात अशें तांकां कळ्ळें. ह्या नव्या किरणांचो चड नेटान अभ्यास करपाक तांणी मर्कुरी विद्युत् विच्छेदनांतल्यान मेळपी तरंग लांबायचो अभ्यास केलो आनी ताका लागून तांच्या नव्या सोदाक बळगें मेळ्ळें. तांच्या संशोधनाक रमन इफेक्ट अशें म्हणपाक लागले. ताच्या संशोधनाक लागून जायते सोद लागले. भौतिकशास्त्रांतल्या सद्याच्या सोदांची उत्पत्ती म्हळ्यार रमन इफेक्ट. ताका लागून म्हायतीचो भंडार उक्तो जालो. देखूनच देशांतल्या 17 विद्यापिठांनी आनी संवसारांतल्या 8 विद्यापिठांनी तांकां मानाची डॉक्टरेट दिली. 1943 वर्सा रमण हांणी बेंगळुरू हांगा रमण संशोधन संस्था स्थापन केली. हे संस्थेंत भौतिक शास्त्रांतल्या संशोधनाक प्राधान्य दिल्ले. 1954 वर्सा भारत सरकारान ‘भारत रत्न’ हो सर्वोच्च पुरस्कार दिवन तांचो भोवमान केलो. 1957 वर्सा आंतरराश्ट्रीय लेनिन इनामा खातीर ताची निवड जाली. आमी करतात ते आविश्कार विध्वंसक हेतू खातीर न्हय तर रचनात्मक हेतू खातीर वापरचे, अशें ताचें मत आशिल्लें. 12 नोव्हेंबर 1970 दिसा तांकां मरण आयलें.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
