भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भारताची सगळ्यांत बळिश्ट प्रधानमंत्री इंदिरा गांधी हांची आयज 105 वी जयंती. संवसारांतल्या सगळ्यांत म्हत्वाच्या फुडाऱ्यां मदीं तांचो आसपाव जाता. तांचो जल्म 19 नोव्हेंबर 1917 दिसा जालो. तांकां आपल्या आजो- आजये कडल्यान इंदिरा हें नांव मेळ्ळें. पूण, भुरगेपणांत सगलेच तांकां प्रियदर्शनी म्हणटाले. आवय कमला नेहरू आनी बापूय पं. जवाहरलाल नेहरू हांचे कडल्यान तिका देशभक्तीचें बालकडू मेळ्ळें. ल्हान पिरायेचेर देशभक्तीचो संस्कार जालो. कारण तांचें पुराय कुटुंब स्वातंत्र्य लढ्यांत मुखार आशिल्लें. भुरगेपणा सावन तांकां स्वदेश आनी स्वदेशी विशीं मोग निर्माण जालो. पूण, देशाचो विचार करून खूब ल्हान आसतना लेगीत तांणी विदेशी खेळणीं आनी कपडे हांची होळी केली.
परदेशांतल्यान आयिल्ल्या सोयऱ्यान हाडिल्लो म्हारगफ्रॉक घालपाक तिणें न्हयकार दिल्लो. आजो मोतीलाल आनी बापूय जवाहरलाल नेहरू हांची स्वातंत्र्या खातीर चालू आशिल्ली चळवळ पळोवन आपूणय तातूंत वांटो घेवंक जाय, अशें तांकां दिसलें. पिरायेच्या 13 व्या वर्सा म्हळ्यार 1930 वर्सा तिणें आपल्या इश्टां वांगडा वानरसेना नांवाची संस्था स्थापन केली. फुडाऱ्यांचे संदेश पावोवपाचो वावर ती करताली. मिरवणूक काडली, ब्रिटिशांआड घोशणा दिल्यो. तिचें सुरवेचें शिक्षण पुण्या, अलाहाबाद शारांत जालें. उपरांत शिक्षणा खातीर रवींद्रनाथ टागोर हांच्या शांतिनिकेतनांत ती गेली. थंय शिक्षणा वांगडाच वेगवेगळ्यो कला शिकली. बापूय जवाहरलाल नेहरू स्वातंत्र्य चळवळीचो आघाडेचो फुडारी आशिल्ल्यान तो चड करून बंदखणींत आसतालो, जाल्यार इंदिरा आपली आवय कमला नेहरू हिची जतनाय घेताली. 18 फेब्रुवारी 1936 दिसा कमला नेहरूक मरण आयलें तेन्ना तिका खूब दुख्ख जालें. ह्या दुख्खा पसून पयस उरची म्हूण पंडित नेहरून तिका परदेशांत शिकपाक धाडली. 26 फेब्रुवारी 1942 दिसा शिक्षण पुराय करून येतकच तिचें लग्न ‘फिरोज गांधी’ ह्या पारशी तरणाट्या कडेन जालें. लग्ना उपरांत फिरोझ आनी इंदिरा हांणी स्वातंत्र्य चळवळींत वांटो घेतलो. तिचो वेळ राजीव आनी संजय ह्या दोन पुतांच्या पालनपोशणांत गेलो. उपरांत ती काँग्रेसींत सक्रीय जाली.
1959 त इंदिरा गांधी नॅशनल काँग्रेसीची अध्यक्ष जाली. ह्या काळांत पक्षाची संघटना घटमूट करपाक तिणें खूब वावर केलो. 1960 वर्सा तिचो घोव फिरोज आनी 1964 वर्सा बापूय पंडित नेहरू हांकां मरण आयलें. तरी ती खचून वचूंक ना. कठीण परिस्थितींत लेगीत ती घट्ट उबी रावली.
प्रधानमंत्री लालबहादुर शास्त्री हांणी तिका आपल्या मंत्रीमंडळांत म्हायती आनी प्रसारण मंत्री म्हूण जापसालदारकी दिली. ती तिणें बरेभशेन सांबाळ्ळी. शास्त्री हांच्या मरणा उपरांत 24 जानेवारी 1966 दिसा ती देशाची प्रधानमंत्री जाली. ती भारताची पयली बायल प्रधानमंत्री आशिल्ली.
त्या वेळार देशाची परिस्थिती सामकी वायट आशिल्ली. भारत आनी पाकिस्तान हांचे मदीं झूज जालें. देशांत व्हड दुकळ पडलो. अन्न मजती विशींच्या पीएल 480 कराराचें नुतनीकरण करपाक अमेरिकेन न्हयकार दिलो. हे अर्थीक परिस्थितींतल्यान भायर सरपाचो मार्ग सोदपाचो यत्न करतना 1967 वर्साची सार्वत्रिक वेंचणूक आयली आनी काँग्रेसीक जायत्या राज्यांनी हार खावचो पडलो. लोकसभेंत काँग्रेसीचें बळगें उणें जालें. देखून पक्षाच्या सिंडिकेट फुडाऱ्यांनी कट करपाक सुरू केलें. प्रधानमंत्री इंदिरा गांधीन आमचे इत्से प्रमाण राज्य करचें अशें तांकां दिसतालें. हाका लागून इंदिरा गांधी आनी तांचे मदीं वाद जालो. काँग्रेसींत उबी फूट पडली.
जाण्ट्यांची सिंडिकेट आनी तरणाट्यांची इंडिकेट हांचे मदीं संघर्श जालो. काँग्रेसींतल्या तरणाट्या फुडाऱ्यांनी इंदिरा गांधींक तेंको दिलो. राष्ट्रपती वेंचणुकेंत तिणें सिंडिकेट उमेदवार नीलम संजीव रेड्डी हांकां हारयले आनी व्ही. व्ही. गिरी राष्ट्रपती जाले. सिंडिकेटाची हार जाल्ल्यान इंदिरा गांधी बळिश्ट जाली. तिणें मंत्रीमंडळांत बदल केले. उप प्रधानमंत्री मोरारजी देसाय हांचें अर्थखातें काडून तांकां भायली वाट दाखयली. उपरांत तिणें जायते धाडसी निर्णय घेतले. 14 बँकांचे राश्ट्रीयीकरण आनी संस्थानांचो तनखो रद्द करपाचो निर्णय घेवन तिणें सनसनाटी निर्माण केली. 1971 त जाल्ली वेंचणूक तिणें स्वबळग्याचेर जिखली. हे वेंचणुकेंत तिणें गरिबी ना करपाचो नारो दिलो. तांची ही घोशणा खूब लोकप्रिय जाली. खास करून गरिबांनी काँग्रेसीक भरपूर मतां दिलीं.
ह्या वेळार अस्तंत पाकिस्तान आनी उदेंत पाकिस्तान हांचे मदीं व्हड संघर्श सुरू जालो. उदेंत पाकिस्तानांतल्यान (बांगलादेश) एक कोटी निर्वासित भारतांत आयले. ताका लागून अर्थवेवस्थेचेर ताण पडलो. भारत उदेंत पाकिस्तानाक आदार करतालो म्हणून अस्तंत पाकिस्तानान भारता आड झूज जाहीर केलें. अमेरिकेन भारताक धमकावन आपली सातवी आर्मार (बोट) बंगालच्या उपसागरांत धाडली, पूण इंदिरा गांधीक भंय दिसलो ना. लोकांचेर आनी सैनिकांचेर तिचो विस्वास आशिल्लो. ह्याच बळग्यार भारतान पाकिस्तानाक हारयलो आनी ‘बांगलादेश’ नांवाचें नवें राश्ट्र जल्माक आयलें.
पाकिस्तानाचे एक कोटी सैनिक भारताक शरण आयले. ह्या वेळार तिणें दाखयिल्ल्या धैर्य आनी फुडारपणाच्या गुणांची संवसारान दखल घेतली. संवसारीक राजकारणांत ती एक बळिश्ट फुडारी म्हूण उबी जाली. देशांतय तिची लोकप्रियता चडांत चड वाडली. विरोधी पक्ष फुडारी अटलबिहारी वाजपेयी हांणी तिची तुळा ‘दुर्गे’ कडेन केली. 1975 वर्सा तfणें सिक्किम भारतांत विलीन केलें, तर 1976 वर्सा अणुकेंद्रीय स्फोटा वरवीं देशाक अणुऊर्जे बाबतींत स्वावलंबी केलो. पूण तिणें 26 जून 1975 दिसा घाल्ली आणीबाणी लोकांक आवडली ना, देखून 1977 चे वेंचणुकेंत काँग्रेसीचो दणदणीत पराभव जालो. पूण तीन वर्सां भितर जनता सरकार कोसळळें आनी 1980 त इंदिरा गांधी भोवमतान जैतिवंत जाली. 1984 त पंजाबाच्या सुवर्ण मंदिरांत खलिस्तानवादी आतंकवादी लिपिल्ले. देशाची फाळणी करून स्वतंत्र खलिस्तान निर्माण करचो, अशी तांची मागणी आशिल्ली. देश संकश्टांत आयिल्लो. तुटपाक पाविल्लो. तो धोको वळखून इंदिरा गांधीन आॅपरेशन ब्ल्यू स्टार मोहीम चालीक लायली आनी लश्कर सुवर्ण मंदिरांत घुसयलें. सगल्या अतिरेक्यांक मारले. भिंद्रेनवाले हाकाय मरण आयलें. हे मोहिमेक लागून श्रद्धा दुखाविल्ल्या तिच्या अंगरक्षकांनी 31 आॅक्टोबर 1884 दिसा इंदिरा गांधी हांचेर फारपेट केलो. तातूंत तांकां मरण आयलें. तांच्या मरणान भारतूच न्हय, तर संवसार दुख्खांत बुडलो. देशाचे सार्वभौमत्व आनी अखंडता खातीर हौतात्म्य स्विकारपी इंदिरा गांधी हांकां जयंती दिसा आदरांजली!
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
