माड फळ दिवपी तण काय झाड ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

खंयचेंय सरकार केन्ना कसलो निर्णय घेत आनी उपरांत तो फाटीं घेत सांगपाक येना. फक्त गोंयांतूच न्हय, तर देशांत साबार कडेन आमकां पयलीं सावन हो अणभव आयला. गोंयकारांक माड म्हणजे कितें तें वेगळें सांगपाक नाका. नाल्लाच्या झाडां कडेन म्हणल्यार माडा कडेन आमचें सगल्यांचें भावनीक, धर्मीक नातें आसा. नीज गोंयकार खंयचोच माड गरज नासतना कापिल्लो केन्नाच सोंसचो ना. जांव तो मागीर सरकारान वा खंयचेच व्यक्तीन. आतां तर माड हुमटून दुसरे कडेन व्हरून लावपाचें तंत्रज्ञान विकसीत जालां. उपरांत त्या माडाची कुयदाद घेवपाक जाय. म्हापशें- पणजी मार्गाचेर माड लायतकच ताचे कडेन लक्षूच दिवंक ना, अशें जावंक फावना. गोंय, दमण आनी दीव झाडां संवर्धन कायदो, 1984 चे तरतुदींचेर चर्चा आनी चवकशीय सुरू आशिल्ली, कारण गोंय सरकारान कायद्याचें कलम 1- अ वगळून त्या कायद्या खाला झाडाचे व्याख्येंतल्यान नाल्लाच्या झाडाक (माड) कुशीक दवरिल्लो. प्रस्तूत लेखांत माडा विशीं विचार उक्तावंक सोदतां. कांय म्हयन्यां पयलीं माड तण काय झाड हाचेर वाद जाल्लो. तसो अदीं मदीं तो वयर सरताच.
वनस्पतीचे नदरेन, माड केळींच्या झाडां भशेन फांटे नाशिल्ल्यान झाडाचे व्याख्येंत येना. माडाची उंचाय वाडटा कारण तांच्या कांडांत स्क्लेरेन्कायमा तंतू आसतात, जे वनस्पती ऊतकाचे (टिश्यू) प्रकार आशिल्ल्यान उबे वाडटात. साहजिकूच माडाचे फांटे भायर सरूंक दिना. एखादो आडवाद आसात, पूण सहसा माडाक फांदयो आसनात. गोंय, दमण आनी दिव झाडां संवर्धन कायदो, 1984 च्या कलम 2 (ज) खाला व्याख्या केल्ले प्रमाण झाड म्हळ्यार “खंयचीय लांकडी वनस्पत जाचे फांटे कांडांतल्यान उदेतात आनी ताचेर आदारून आसतात वा जमनीच्या पांवड्या सावन एक मीटर उंचायेचेर ताचें कांड वा आंग व्यास 10 सेंमी परस उणें नासता.” हाचे वयल्यान कोणूय सांगतलो की माडाक फांटे नात आनी देखून कायद्याच्या कलम 2 (ज) प्रमाण झाडाचे व्याख्येंत माड येना. सगल्याच लोकांक हें खबर आसचेंना.
कायद्या खाला माडाची “झाड” म्हूण व्याख्या करूंक नासली तरी माड विध्वंसक स्थितींत आसात असो आरोप करून कायद्याच्या 12- ए प्रमाण जायत्यो अधिसुचोवण्यो गोंयकारांक मेळटात. कायद्यांत दुरुस्ती करतना विधीमंडळान कायद्याचें कलम 12- अ खूब हुशारेन दुरुस्त केलां. खंयच्याय झाडांत माडाचो आस्पाव जाता हें उतर कायद्याच्या कलम 12- अ दुरुस्ती करतना जोडलां.
कायद्यांत केल्ली दुरुस्ती पळोवन कायद्याच्यो तरतुदी स्वताकूच विरोधाभासी जाल्यात, अशें म्हाका व्यक्तिगतपणान दिसता. कारण कायद्याच्या कलम 2 (ज) प्रमाण झाडाचे व्याख्येंत स्पश्टपणान माडाचो आस्पाव ना. चड करून… कारण झाडाचें व्याख्येंत माडाचो आस्पाव आशिल्लें कलम 1- अ वगळ्ळां. चड गोंदळ जाता, कारण कायद्याच्या कलम 12- अ त “खंयच्याय झाडांत माडाचो आस्पाव जाता” अशीं उतरां जोडून कायद्याच्या तरतुदींतली विसंगती उक्ती केल्या. कायद्याचो कलम 1- अ काडून उडोवन म्हज्या मतान विधीमंडळान झाडाचे व्याख्येच्या व्याप्तींतल्यान माडाक जो गोंयचें भूशण आसा, वगळपाचो हेतू स्पश्टपणान दाखयला. आतां जेन्ना कायद्या खाला झाडाचे व्याख्येंतल्यान माड वगळटात तेन्ना त्याच कायद्यांतल्या “झाड” ह्या उतराचे व्याख्येंत दुरुस्ती करिनासतना विधीमंडळान, तातूंत माडाचो आस्पाव करून ताका झाड मानूं येता. आनी ताचो कलम 12-अ त “खंयच्याय झाडांत माड आसपावीत….” अशीं उतरां जोडूंक जाता?
झाडां कापपाची परवानगी मेळोवपाची प्रक्रिया वर्णीत करपी कायद्याच्या कलम 9 प्रमाण माडाचो आस्पाव करिनासतना “झाड” हें उतर आसा आनी नाल्लाचें झाड (माड) कापपा खातीर कायद्या खाला कसलीच प्रक्रिया स्थापन केल्ली ना, हें हाचे वयल्यान स्पश्ट जाता. म्हज्या मतान, कायद्या खाला झाडाचे व्याख्येंत माडाचो आस्पाव नाशिल्ल्यान तो कापपाक सरकारी अधिकाऱ्या कडल्यान कसलीच परवानगी घेवपाची गरज आसूंक फावनाशिल्ली. कायद्याच्या कलम 1- अ वयल्यान कायद्याच्या कलम 12- अ कडेन माडाचें स्थलांतर करपाचो यत्न म्हज्या वैयक्तीक मतान, माड कायद्या खाला झाड आसा काय ना, हे विशीं लोकांच्या मनांत गोंदळ निर्माण जाला. म्हणून अश्या कायद्या खाला माड म्हणल्यार नाल्लाचें झाड, हें “झाड” आसा काय ना हें स्पश्ट करपा खातीर कायद्यांत परतून दुरुस्ती करपाची काय ना? खात्रीन माड हो म्हज्या मतान झाड आनी भारतीय रान कायद्या खाला “तण” न्हय. माड कायद्याच्या कलम 1- अ वयल्यान कलम 12- अ कडेन स्थलांतरीत केल्ल्यान आमच्या गोंय राज्यांत माड कापपा खातीर रान खात्या कडल्यान विशिश्ट परवानगी घेवप गरजेचें, बंधनकारक आसा. खंयचोच गोंयकार केन्नाच माडाक “तण” मानूंक शकना. गोंयच्या अन्नांत सदांच नाल्ल आसता. देवाचे पुजेक ताका नाल्ल लागताच, पूण साबार धर्मीक, सांस्कृतीक विधी, रितींक ताचें नाल्ला बगर जायना. प्रत्येकाच्या दारांत माड आसताच आसता…. देखून सगल्या नीज गोंयकारांच्या काळजांत माड सदांच झाड आसतलो. तण न्हय. म्हाका तरी व्यक्तिगतपणान तशें दिसता.

अॅड. विनायक डी. पोरोब
99231 46840