मांडवीं देगे वयलो ‘कांपाल’ नरीमन पायंट कोणाचो?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

साबार सरकारी यंत्रणांनी आयसीसी (इंटेग्रेटेड कमांड कंट्रोला विशीं) समजून घेवप गरजेचें नाजाल्यार मिशन स्मार्ट सिटी खाला जावपी विकासकामां कोट्यांनी दुडू मोडूनय आत्र्या पयऱ्यान तोडप, मोडप, फुटप चालूच उरतलें. 

शरयू न्हंयच्या पुण्यतिरार, सोबीत सुंदर आसलें शार, त्या शाराचें नाव अयोध्या…..

म्हज्या भुरगेपणात आयकल्ल्यो, गोंय शाहीर उल्हासबाब बुयांव हांच्या गीताच्यो ह्यो वळी. उल्हासबाब आज आशिल्ले जाल्यार पणजे स्मार्ट सिटींतले कांपाल मांडवी न्हंयेचे देगे वयल्या नरीमन पाँयंटाचेर सुळसुळीत बल्कांवार बसून मांडवी न्हंयेच्या पुण्यतिरार गीत, म्हण्टले आसले. गीतकार, कवी, लेखक, सिनेमा शुटिंग करतल्यांक पणजेतल्या दुसऱ्या नरीमन पाँयंटा वयलें उगतें मळब मेकळें उरत व्हय? उरलेंच मेकळें जाल्यार थंय रात दीस नितळसाण आसपाक जाय. कोण करतलो तो वावर? कोण करतलो जासुसी?  पणजी म्हापालिका? शारां विकास खातें? कोयर वेवस्थापन खातें? इमेजिन पणजी कंपनी ? येता वता तो भौस? केंद्र सरकार?

केंद्रीय शार (नागरी) कारभार आनी घरवेव्हारमंत्री हरदिपसिंग पुरी हांणी फाटल्या सप्तकांत मिशन स्मार्ट सिटी खंय पावलां ताचो नियाळ घेतना स्मार्ट सिटीच्या एकात्मिक (इंटेग्रेटेड) कमांड कंट्रोला विशीं म्हायती दिल्या ती वाचल्यार स्मार्ट सिटींचो अचूक धनी फुडारांत कोण आसतलो ते विशीं प्रश्न उपरासतले. सरकारान मुखेल करून मुख्यमंत्री, मुख्य सचीव, शार विकास सचीव आनी स्मार्ट सिटीक लागीं आशिल्ल्या यंत्रणांनी आयसीसी (इंटेग्रेटेड कमांड कंट्रोला विशीं) समजून घेवप गरजेचें नाजाल्यार मिशन स्मार्ट सिटी खाला जावपी विकासकामां कोट्यांनी दुडू मोडूनय आत्र्या पयऱ्यान तोडप, मोडप, फुटप चालूच उरतलें. 

नवनिर्मणे कडेन वतना पणजे घुस्पल्या, म्हापालिका आसा पूण विकासकामां, रस्त्यांचे धनी हजार आसात. भौशीक बांदकाम, साधनसुविधा विकास म्हामंडळ, इमेजिन पणजी पणजेचेर हक सांगपी पूण कयर काडपी मात म्हापालिकाच. तशी वेवस्था भारताचो आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सव – इफ्फी पयले फावट गोंयांत हाडटना तेदे वेळा वयले मुखेलमंत्री मनोहर पर्रीकार हांणी लक्ष घाल्ल्यान जाल्ली. मिशन चकाचक पणजेकारांक शिकोवपी सरकारांतले वरिष्ठ अधिकारी संजित राॅड्रिग्ज मोन्यांनी व्हड वावरांत घुस्पल्या आसत व्हय? मांडवीतलो कांपाल नरीमन पायंट कोणाचो? ह्या प्रश्नाची जाप तेच दिवंक शकतले. संजितबाब स्मार्ट सिटीच न्हय तर पणजी म्हापालिकेचें सपन जीतें जीवें करपाचें मुळावें कामकाज करपी अधिकारी. अर्थशास्त्राचें उच्च शिक्षण घेतिल्लेंच, मनोहरबाबांच्या, फाटले मुखेलमंत्री दिगंबरबाब कामत हांच्या हाता खाला येवजणींची मांडावळय ते शिकले. मिशन स्मार्ट सिटी पणजी पूर्णतायेक वतलें तेन्ना सरकारान तांकां विसरूंक जायना.  साळगाव कोयर वेवस्थापन प्रकल्प उबारपांतय तांचो म्हत्त्वाचो वांटो. थळावे भासेंतल्यान  उलोवपी, अभ्यास करपी अधिकारी म्हणून तांची वळख. १०० स्मार्ट सिटीज फुडल्या वर्सा भितर पुराय करपाचे केंद्रीय येवजणेत तशेंच नव्या स्मार्ट सिटीची मुळावी तयारी करपाक तांकां सामील कित्याक करून घेवचें न्हय? मुखेलमंत्र्यांच्या कार्यालयांत तांचे वरी अधिकारी आसप सरकाराचो प्लस पाॅयंट. मांडवी देगेर कांपालार दुसरो नरीमन पाॅयंट बांदतना कितें मोडलां? जल्माक कोण आयला? हें पणजेकारांक कितलें खबर आसा? मूळ पणजेकार आपलीं पोरणी घरां तशींच दवरून, विकून ताळगांव, पर्वरे रावपाक गेल्यात तर म्हापशेंकार, मडगांवकारच न्हय जाल्यार सत्तरी ते काणकोण, पेडणे मेरनेचे नागरीक पणजे राबीतो करून आसात. मेकळी पणजी गोंयकारांकच न्हय जाल्यार गोंयां भायल्यांकय भावता, मनोहरबाबांन येवजणे प्रमाण कंत्राटदारा कडल्यान पूर्ण करून घेतिल्लें म्हापालिका मार्केट गोंयां भायल्यांकय आदर्श नमुनो जालां. मिशन स्मार्ट सिटींत मार्केटाचो तिसरो फांटो, नुस्त्या मार्केट आनी ताच्या लागसार आशिल्ले पोरण्या मार्केटाचे इमारतीची नवी बांदावळ आसपावतली व्हय? मनार घेतल्यार स्मार्ट सिटी कंपनीचे वांगडी आशिल्ले कोयरा वेवस्थापनमंत्री बाबुश मोन्सेरात शार विकासमंत्री विश्वजीत राणे हांच्या पालवान वर्सा आदींच स्मार्ट सिटी करतले हातूंत दुबाव ना. स्मार्ट सिटीचें वेवस्थापन फुडारांत कोणा कडेन आसतलें हें तांणी सोदून काडचेंच. मांडवी देगे वयलो नरीमन पाॅयंट, मार्केटाच्या भोंवतणचो वाठारय तातूंतल्यान सदांकाळ सोबीत उरतलो. स्मार्ट सिटी वेवस्थापना पासत केंद्र सरकारा कडल्यान दुडूय मेळपाची शक्यताय आसा. 

स्मार्ट सिटींतलों दुसरो नरीमन पाॅयंट बांदतना मनोहरबाबान मांडवी न्हंयेचे देगेर बांदून घेतिल्लो कला अकादमीच्या दर्यासंगमा वेलो धको (जेटी) दिसना. कला अकादमी संकुलाक राखणे वण्टीची जोड मेळ्ळ्या पूण कांपालार आदीं सावन राबित्याक आशिल्ल्यांक ती बुडोवची ना हाची जतनाय घेतल्या व्हय? कला अकादमीचे आदलें रुप परतून दिश्टी पडत व्हय? कांपाला वेल्या चिल्ड्रन्स पार्कांतय बदल जाल्यात? भुरग्यां खातीर एक घसरगुंडी, धांवपा खेळपाक मेकळी सुवात थंय जायच. पणजेचे लोकप्रतिनिधी मोन्सेरात, महापौर रोहीत मोन्सेदार आनी आमदार नासले तरी साडेपाच हजारां वयर मतां वेंचणुकेत मेळिल्ल्या उत्पल पर्रीकार हाणीच न्हय जाल्यार वाल्मिकी नायक, शैलेंद्र वेलिंगकार, पणजेंतले वेपारी, वेवसाय करपी, उद्येगपती, उद्देजकांनी, नागरीकांनी, समेस्त गोंयकारांनी पणजेंत जावपी कामकाजाचेर नदर दवरची, सरकाराक आनी स्मार्ट सिटी कंपनीक प्रश्नय विचारचे. पणजेचो फुडारच त्या प्रश्नांनी लिपिल्लो आसा. 

पणजी म्हळ्ळ्यार गोंयची राजधानी, पोर्तुगीजांनी दिल्लो पणजेक राजधानीचो दर्जो आनी मनोहरबाबांचे राजवटींत मंत्रालय, सचिवालय पर्वरी व्हरूनय नावां खातीर ती राजधानीच आसा. संस्कृताय, दायज, शारांतलो, शारा भोंवतणीचो वाठार पळेल्यार पणजेचे खाशेलपण होल्मतलें. फकत मांडवी न्हंय न्हय तर आदिलशहाचो राजवाडो, शाराक तेंकून आशिल्ली मिरामार दर्यादेग, कांय उगते मेकळे जागे, इतिहास सांगपी आझाद मैदान, पावसा झाडां, विखुरिल्ल्या दायजाचे खांबे, एक दुजे के लिए सिनेमांतल्यान अमरत्व जोडिल्लें दोनापावला आनी सगल्यांक सांबाळून घेवपी, आंदोलनाच्या प्रसंगार फातर खावपी मनीसपण पणजेंत आसा. विधिमंडळ संकुल पर्वरी वतकच आपसूक सचिवालय, मंत्रालय व्हरप जालें तें कित्याक? पोर्तुगिजां आड झुजपी दिपाजी राणे हांच्या वंशजांक तेंच अपेक्षित आसलें व्हय? तसो पर्वरी हो बार्देस तालुक्याचो भाग, तिसवाडे तालुक्या परस बार्देसांत दायजाची व्हड परंपरा, मतदारसंघ आसात. त्या दायजाचे परंपरेत गोंयचे सचिवालय, विधानसभा, मंत्रालय आयलां, पूण ना ती राजधानी.          

मुळावो नरीमन पाॅयंट आसा देसाची अर्थिक राजधानी अशी नामना जोडिल्ल्या महाराष्ट्राच्या राजधानीत मुंबय शारांत. मुंबय आनी पणजेंत बरेंच एकसारकेंपण आसलें तरी मुंबयचे संस्कृताये कडेन गोंयच्या पणजेची तुळा करूंक जावची ना, पूण एकच न्हय तर दोन दोन नरीमन पाॅयंट जेन्ना जातात तेन्ना पणजी मुंबय वाटेन वचत म्हणून भिरांत दिसता. पणजे जितली आक्रमक तितलीच शांतीकाय, सवस्तकायेची भूंय. मांडवीतल्या कांपाल नरीमन पाॅयंटाचो धनी ते सवस्तकायेक, शांतीकायेक दिश्ट लावचो ना मू? पणजे वरी भारतभूयेंतली शंभर शांतीकायेची शारां परक्यांच्या हातांत गेल्यार? एके वटेन राष्ट्रभक्ती, थळाव्यांक उर्बा म्हणप आनी दुसरे वटेन परक्या राष्ट्रांतल्या कंपन्यांक आमच्या भारतांत पैसो ओतोवंक दिवप समा व्हय? परकी पैसो ओतोवनच वगी रावतात काय फाटल्या दारान, दोंगरां पोंदच्या तळघरांतल्यान तांचें मनीसबळय आमच्या देसांत हाडटात? शांतीकायेचे प्रक्रियेतले प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी जासूस जावन सोद घेत व्हय? चड पयस वचप कित्याक? तीन ते चार दसकां चार पांच प्रधानमंत्र्यांची सेवा करतल्यांच्या मुळांत पळयल्यार थेट पाकिस्तानाक पावपाक कळाव लागचोना. तशेंच पणजे स्मार्ट सिटींतल्या नरीमन पाॅयटांचे आसा, एक पणजेचें मूळ तपासल्यार गोंयच कित्याक, देसांतल्यो स्मार्ट सिटी कोणाच्यो तें होल्मतलें. आरंभ करूया पाटो प्लाझा वेल्या पणजेंतल्या पयल्या नरीमन पाॅयंटार हातांत हात घालून न्हय एकल्यानच पासय मारून.