महाभारत : म्हजे कल्पनेंतल्यान

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सभापर्व : ३ 

मयसभेंत दुर्योधन

(युधिश्टीर आता सम्राट युधिश्टीर जाल्लो, यज्ञय वेवस्थीत जाल्लो पूण शिशुपालाच्या मरणाक लागून पांडवाक तो अपशकून जाल्ले भशेन दिसलें… आतां मुखार…) 

क- एक करून राजसूय यज्ञाक आयिल्ले सगले राजा, आपापल्या राज्यांनी परत गेले. पूण दुर्योधन, दुःशासन, कर्ण आनी शकुनी इंद्रप्रस्थांतूय रावले. तांका पांडवांनी मयासूरा कडल्यान बांदून घेतिल्ली मयसभा पळोवची आशिल्ली. त्या प्रमाण सगले पांडव त्या चवगांक घेवन मयसभेंत गेले. तांचे बाराबर द्रौपदीय हेर बायलांक घेवन भायर सरली. हाचे पयली तिणें चार- पांच फावटी मयसभेंत क्चून मयासूरान केल्ल्या करामतींचो अणभव घेतिल्लो, ती मजा तिका परत एकदां घेवपाची आशिल्ली,

थंय पावले उपरांत सगळ्यांत पयलीं तांणी मदीं आशिल्लें मुखेल सभाघर पळयलें. थंयचे ते भांगराच्या रंगाचे व्हडले- व्हडले खांबे, तरा-तरांचे रंग मारिल्ले भशेन दिसपी वण्टी, उदक आशिल्ल्या भशेन दिसपी जमीन. हें सगळें पळोवन दुर्योधनाचें तोंड बरोच वगत उक्तेंच उरलें, मागीर त्या चवगांकय घेवन पांडव भोंवतणी आशिले म्हाल दाखोवपाक गेले. सगल्यांत फुडें दुर्योधन चलतालो, मदीं वाटेर आशिल्लें सोंपण ताका कळ्ळेंच ना. तो तोल क्चून पडपाचो, पूण कर्णान ताका धरलो आनी सारको उबो केलो. सगल्यांक तेन्ना हांसूक आयलें. फुडें गेल्या उपरांत एकी कडेन ताका थंय उदक आसा हें लक्षांतूच येवंक ना. ताका ती जमीन कशीच दिसली. तो त्या उदकांत पडलो आनी सबंद भिजलो. सगल्यांक ती मजा कशी दिसली आनी ते व्हडल्यान हांसले. दुर्योधनान फाटी वळून पळयलें जाल्यार ताका द्रौपदी आनी तिच्या वांगडा आशिल्लीं बायलां लेगीत हांसताली तें नदरेक पडलें. दुर्योधनाक लज जाली, पूण ताणें व्हडलेशें कांय जावंक ना अशें दाखोवन तोय बी वयल वयर हेरां वांगडा हांसलो. युधिश्टीरान बेगीबेगीन ताचे खातीर नवे कपडे हाडून घेतले. दुर्योधन कुशीकच्या महालांत कपडे बदलूंक म्हणून वतालो थंय ताची तकली सण करून वण्टीक आपटली. ताका दार म्हणून जें दिशिल्लें ती वणत आशिल्ली. ते सरशी परत सगळे जाण हांसले. युधिश्टीरान मागीर ताका हाताक धरून महालांत व्हेलो. नवे कपडे घातल्या उपरांत दुर्योधनान परत मयसभा पळोवपाक सुरवात केली. 

पयली आयिल्या अणभवांतल्यान एके सुवातेर उदक आसा काय म्हणून आपले वस्त्र वयर उखल्लें. पूण थंय जमीन आशिल्ली. हे फावटी दु‌र्योधनाक वायट दिसत म्हणून सगळे मुमुरखे हांसले. पूण तें दुर्योधनाच्या लक्षांत आयले, बेजार जावन ताणें ‘मयसभा जितली पळयली तितली पुरो जाली’ अशें म्हणून ताणें पांडवाक ‘आमी परत या’ अशें सांगलें. दुर्योधनाक वायट दिसलां हें युधिश्टीराक जाणवलें, ते खातीर तो सगळ्यांक घेवन परत राजवाड्यांत आयलो.

दुसऱ्या दिसा आनीक दुर्योधन इंद्रप्रस्थाक रावलो ना. तो आपल्या तीन वांगड्यांक घेवन हस्तिनापूराक परत आयलो. दुर्योधन सामको पिसावल्या भशेन जाल्लो. राजसूय यज्ञाच्या वेळार, दरेकाक कामां नेमून दिल्लीं. युधिश्टीराचो खजिनो सांबाळपाचें काम कृष्णान दुर्योधनाचेर सोंपयल्लें, तेन्ना थंय आशिल्लीं भांगरां, रत्नां, माणकां पळोवन दुर्योधनाचे दोळे घुंविल्ले. तो विचारांत पडलो. जेन्ना- जेन्ना आपणें पांडवांचें वायट करपाचें चिंतलें तेन्ना- तेन्ना तांचें आनीक बरें जालें, अशें ताच्या मनांत आयलें. वारणावतांत पांडवांक लासून मारपाचें केलें, पूण तांकां ताचो लावूच जालो. तांचे जीव वाटावलेच, उरफाटें त्या कारणान तांकां द्रौपदी सारकी सुंदर बायल मेळ्ळी, द्रुपदा सारको बळिश्ट राजा मांव म्हणून मेळ्ळो. तांची किटकिट हस्तिनापूरांत नाका म्हणून वशाड पडिले खांडवप्रस्थ तांकां दिलें, जाल्यार तांणी इंद्राक सोब सारकें इंद्रप्रस्थ वसयले, राजसूय यज्ञ केलो. भोंवतणच्या सगल्या राजांक जिखून तांचे कडल्यान धन एकठांय केलें. संवसारांत खंयच आसचो ना असो मयसभे सारको राजवाडो उबो केलो.- युधिश्टीर सम्राट जालो. ताका खूब खंत जाली. तो कोणा कडेच उलयना जालो, ताची खावपा- पिवपा वयली वानसाच गेली.

दुर्योधनाची मनस्थिती सारकी ना, ताचें कितेंतरीं बिनसलां हें ताच्या मामाच्या म्हणल्यार शकुनीच्या लक्षांत आयलें. इंद्रप्रस्था सावन आयिल्ल्याक हें जालां हें ताका रोखडेंच कळ्ळें. एक दीस बरी संद पळोवन ताणें दुर्योधनाक तो हालीं ओगी- ओगी कित्याक रावता हें विचारलें. ते सरशी दुर्योधनान ताच्या मनांतले सगळें शकुनीक सांगून उडयलें आनी म्हणलें, ‘मामा, हे पांडव आमचें अर्दे राज्य घेवन आमचे परस गिरेस्त जाले. युधिश्टीर आतां सम्राट जालो. सगल्या राजांक पांडवांनी जिखले, तांचो हो उत्कर्श म्हज्यान पळोवं नज. कितें तरी करून तांकां भिकारी करून सोडूंक जाय. केन्ना केन्ना म्हज्या मनात विचार येता, सैन्य घेवचें, तांचेर घालो घालचो आनी तांकां नाच करून उडोवचे.’ ताचेर शकुनीन म्हणलें, “शे, शे, दुर्योधना तसलो विचार तूं करुच नाका. झूज करून पांडवांक हारोवप आतां शक्य ना. आता तांचे फाटल्यान बळिश्ट द्रुपदराजा आनी द्वारकेचो बुदवंत कृष्ण आसात. राजसूय यज्ञाच्या वेळार त्या कृष्णान शिशुपालाक कसो मारलो तें तुवें पळोवंकना? तेन्ना पांडवांक भिकारी करपाचे तुज्या मनांत आसां जाल्यार तूं झुजाचो विचार करूं नाका’. तेन्ना दुर्योधनान ताका विचारले, ‘मागीर कितें करुं तर हांव? पांडवांचो विचार करूंक लागतकच तांचो उपाट भरिल्लो खजिनो दोळ्यां मुखार दिसता आनी मागीर म्हजी तकली फोडूंक लागता.’

मागीर शकुनीन ताका सांगलें, ‘म्हजे कडेन एक सोंपो उपाय आसा. तूं युधिश्टीराक फांशे खेळपाक आपय. फांशे खेळपाची ताका खूब आवड आसा. आपले उपरांत तो येतलोच. ताचे आड खेळपाक तुजे वतीन हांव बसतां. म्हजें ह्या खेळांतलें कसब तुका खबर आसाच. पळय कशे ह्या पांडवांक भिकारी करून सोडटा तें. रगताचो एक थेंबो लेगीत सांडिनासतना पांडवां कडेन जें जें आसा तें तें तुका हांव ह्या खेळा वरवीं मेळोवन दितां. तूं फक्त राजाची संमतती मेळय.’ मामाचीं हीं उतरां आयकून दुर्योधनाक खूब उमेद जाली. तो तसोच धृतराष्ट्रा कडेन गेलो. ताणें ताका सगली येवजण सांगली आनी युधिश्टीराक फांशे खेळपाक हस्तिनापूरांत यो अशें निमंत्रण धाड अशें सांगलें. निमंत्रण धाडपाक धृतराष्ट्र फाटीं फुडें जातालो, पूण दुर्योधनान ताका शेवटाक राजी केलोच. (मुखार चलता)

अनिल नायक

9049079789