महापुराचे उपकार

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

हुंवारान खूब कितें व्हेले म्हणचे परस खूब कितें दिले. म्हाका मदत करपी लोकांचे उपकार हांव विसरपाक शकना. पूण म्हज्या भुरग्यांचें कितें? कितलो तेंप मेरेन ते ह्या बँकेंतल्या पयशांचेर जगतले? म्हजी आतां पिराय जाल्या. जीव केन्ना वचत हाचो नेम ना. कसलेंय काम करून जगपी म्हजे भुरगे आळशी कित्याक जाले? कित्याक ते वायट मार्गाक लागले?

चवथीचे दीस सोंपले. जाणटेल्याच्या हिसपा प्रमाण पावसाळो सोंपलो. पूण आजुनूय तसो पावसान नेट धरिल्लो आसा. जून म्हयन्यांत पडटा तसो तो घोग्यांनी पडटा. आयज तर सकाळ पासून पावसान नेट धरला. आयज 1 ऑक्टोबर. फाल्यां गांधी जयंती. घोग्यांनी पडपी पावसाक पळयत राम पडेवर बसला. तो बसून कितें तरी चित्ता नातर ताका कसली तरी चिंता आशिल्ल्याचो अदमास येता. कसलो विचार करता आसतलो तो?
हय तो विचारच करता, फाटल्या 10-12 वर्सां फाटीं आयिल्ल्या हुंवाराची भिरांत ताच्या मनांत आसा. फाटीं आयिल्लो तसो हुंवार परतो येत जाल्यार? ताका फाटली याद जाता. इतलो व्हड हुंवार येतलो अशें ताणें सपनांत लेगीत चितलें नासतलें. अकस्मात सकाळ साकून पावस पडपाक लागलो. आनी दोन तीन वरां भितर न्हंयच्या उदकाची पातळी वाडली. रामाचें घर न्हंयचे देगेरच आशिल्लें. पूण राम त्या वेळार भियेलो ना. कित्याक तर ताचो फाटल्या साठ वर्सांचो अणभव पळयत जाल्यार कितलोय व्हडलो पावस पडलो व्हडलो हुंवार आयलो म्हण ताच्या घरा मेरेन उदक केन्नाच पावले ना. म्हण तो बिनधास्त आशिल्लो. अचकीत उदकाचो नेट वाडलो. आनी उदक रामाच्या घराच्या आंगणा मेरेन पावलें पूण घरा भितर येतले अशें ताका दिसले ना. बायल आनी भुरग्यांक कळ्ळे, आतां घरांत उदक भरतलेंच. म्हण तीं घरांतलें थोडें थोडें सामान भायर काडपाक लागलीं. राम आमच्या घरांत उदक लागचें ना. तुमी कांयच भियनाकात असो तांकां धीर दितालो.
ना ना म्हणटा उदक पुराय घरभर पावलें. पावसाचो, उदकाचो नेट तसोच आशिल्लो. त्या उदकान रामाल्या घराची मातयेची वणत फुगली आनी एक एक करून पुराय घर मातयेभरवण जालें. राम घरा भायर उदकान उबो रावन पळयत उरलो. ताचे कडेन वोगी रावन पळोवपा शिवाय दुसरो पर्याय नाशिल्लो. उदकान रुद्रावतार घेतिल्लो. उदक घरा पासून कितलेशेच वयर पाविल्लें. त्या उदकाक आडोवपाची कापस्ताद कोणाकच नाशिल्ली. सैमीक आपत्ती मुखार चलता तरी कोणाचें? तें उदक तो हुंवार घरा वांगडा घरांतलें सगळें घेवन गेलो.
पयलेच फावट असलो हुंवार आयला आसतलो. असलो पूर कोणेंच पळोवंक नाशिल्लो. कितल्याशाच जाणांचीं घरां, कपडे, मोलादीक वस्तू, जनावरां, नाल्ल, तांदूळ, लाकडां… एका संवसारी मनशाक लागपी सगळ्यो वस्तू आपल्या वांगडा घेवन गेलो. हो हुंवार आयलो एका दिसा खातीर पूण कितलीशींच वर्सां लागून उबो केल्लो रामा सारख्या कितल्याशाच जाणांचे संवसार उदवस्त करून गेलो.
हुंवारा उपरांत कितलेशेच मदतीचे हात फुडें आयले. मनीसपणाक जाग आयली. कितलेशेच राजकीय पक्ष, राजकारणी, समाज वापुरपी, समाजीक संस्था, आपवावरपी गट, शाळेचे शिक्षक, विद्यार्थी, स्वयंसेवक, कॉलेजीचे विद्यार्थी फुडें आयले. आपले परीन हुंवारांत लुकसाण जाल्ल्या लोकांक मदत करपाक लागले. कोणें जेवण, कपडे, गरजेच्यो वस्तू दिल्यो तर कोणें काम करून आपलो घाम ओतलो. कोणें घरां बांदून दिलीं, पयशे दिले, कोणें घरा बांदपा खातीर वस्तू दिल्यो. सरकारान आपले परीन अर्थीक मदत केली.
कितल्याशाच जाणांचे मदतीन रामाचें घर बांदून तयार जालें. रामाक घरांत जाय त्यो वस्तूय मेळ्ळ्यो. एके संस्थेंत घर पुराय बांदून दिल्ल्यान एकय पयसो खर्च करिनासतना रामाक घर बांदून मेळ्ळें. सरकारान तशेच आपवावुरपी संस्थांनी दिल्लो तीन लाखां वयर पयसो रामाचे बँकेंत तसोच आसा.
आयज राम हुंवाराक लागून सुखान आसा. तो कामाक वचपाक करता पूण पिराय जाल्ल्या कारणान तो पयलीं सारको काम करपाक शकना. ताची कूड थकल्या. पूण मन आजुनूय तरणें आसा. पूण ताका कामाचो आळस येना. पूण हात-पांय थकिल्ल्या कारणान मन घरांतल्यान भायर सरपाक तयार ना.
पूण रामाच्या भुरग्यांचें कितें? ताचो व्हडलो पूत हुंवार येवचे पयलीं कोणालें कसलेंय काम करून बापायक संवसार चलोवपाक आदार करतालो. पूण आतां तो बँकेंतल्या पयशाक लागून कामाक वचपाचें मनांत हाडिना. बापायन विचारत जाल्यार बँकेंत आसा तो पयसो कोणा खातीर होच ताचो प्रस्न आसता. केन्ना घरांतल्यान भायर सरलो जाल्यार घरा परतो येतना रस्तो मोजीत येता. मागीर रामाचो नाईलाज जाता. राम कांयच उलोवपाक शकना. कित्याक उलयत जाल्यार रामाक गाळयांचो शिंवर घालता. ताका लागून तोंड बंद दवरप बरें अशें राम मानता.
दुसरो पूत कॉलेजींत शिकतालो. हुंवारा उपरांत ताणें कॉलेज सोडली. आनी ताणें गांवच्या हेर तवनास तरनाट्यांची इश्टागत धरली. रामा वांगडा सदांच ताची बँकेंतल्या पयशा लागून झगडीं चालू आसता. रामाची बायल हे सगळे घडणुकेक रामाक जापसालदार धरता. आपल्या भुरग्यांची वाट लायली म्हण रामाक खेपता. राम विचार करता “कोण आशिल्लो आपूण, आयज कोण जालो. एकवेळ दुसऱ्या कडले उश्णें मागून संवसार करपी हांव. हांवें गांवच्या भाटकारा कडल्यान भुरग्यांक शिकोवचे खातीर रीण काडलें. आयज दुसर्‍या कडेन मागपाची गरज ना. आयज सगळें सूख म्हणटात तें म्हाका आसा. खर्‍यांनीच ह्या हुंवारान म्हाका व्हड केलो. फाटीं असो जर हुंवार येवंक नाशिल्लो जाल्यार घडये हांव पयलींच्या मातयेच्याच घरांत रावता आशिल्लों. कसो तरी हात-पांय हालोवन पोट भरता आशिल्लों. हें सगळे जालें तें हुंवाराक लागुनूच.
हुंवारान खूब कितें व्हेले म्हणचे परस खूब कितें दिले. म्हाका मदत करपी लोकांचे उपकार हांव विसरपाक शकना. पूण म्हज्या भुरग्यांचें कितें? कितलो तेंप मेरेन ते ह्या बँकेंतल्या पयशांचेर जगतले? म्हजी आतां पिराय जाल्या. जीव केन्ना वचत हाचो नेम ना. कसलेंय काम करून जगपी म्हजे भुरगे आळशी कित्याक जाले? कित्याक ते वायट मार्गाक लागले? फक्त त्या बँकेंतल्या पयशांक लागून न्हय?
अचकीत पावस थांबलो. राम घरांत गेलो. ताणें कपडे घाले. आनी बँकेचो पासबूक घेवन तो बँकेंत वचपाक गेलो. फक्त पन्नास हजार आपल्याक दवरून उरिल्ले सगळे पयशे खंयच्या तरी अनाथ आश्रमाक दान करून आपल्या माथ्या वयले हुंवाराचे उपकार सासणाचे सोंपोवचे खातीर.

हेमंत नमशीकार
9764240099