भुरगेपाण

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

प्रत्येकाचा भुरगेपाण ह्या जो तो खंय रवता वावरता, कोणा कोणा बरोबर रवता त्या गजालींचेर अवलंबून आसता. प्रत्येकान आपूण आपला भुरगेपण कसा घालोवचा ह्या जेणी तेणी ठरोवंक जाया. म्हाजा भुरगेपण मी आजून मेरेन मजेन घालयला. जायी तितकी पोटभर मजा केली. खूब काय शिकांग सुध्दा गावलां. भुरगपणातल्यो यादी कशेच आजून मेरेन दोळ्या फुडल्यातल्यान वचानत ना. जे काय करामती केल्यो, उमेद केली, काय काय कर्मा केली ती आजून सुध्दा सारकी तकलेंत आसत.
ल्हान आसताना खेयटलय – करतलय जाल्यार तितके वांगडी अशे कोण नसलें. तेवा आमचे आमीच आसलू. घराच्या देगेक सबन बरा कुळाघर. सुटी कोम्यास जाली काय आमचो खेळ कुळाघरांत सुरू जाय. कुळाघरांतलो बरो जागो बगाप आणी लागी लागी आसलल्या पोफळीक घेवन तेंचेर माटो घालाप. सगळी सुटी मगेर आमची त्या खोपीतच/ माटवातच घालय. तीच खोप मगेर आमचा घर, दुकान, शाळा, ऑफीस, गोरवांचो गोठो, देवाचा देवूळ असा तेचा रुपांतर जाय.
जे प्रमाणे खेळपाक उमेद येय ते खेळ त्या खोपीत जायत. खोप म्हटल्या निस्ती खोप न्हू, बरी मल्ला घालून, चुडटां घालून सरभोवतणी बऱ्यो साडयो बानी बानी आसलू. भायल्यान तुळशीचो रोपो लावन खळा करी. सगळा खळां भायल्यान, भितरल्यान, देगेनी बरा शेणान सारय आसलू. त्या खोपीत भितरच रानपाक वोटो, देवाचो देवारो अशी आमची खोप. एकदा तर आमी त्या खोपीत बटाट्यांची भाजी शिजयली आणी पाव हाडून जेवाण केला.
एका वर्सा अशीच बरी मोठी खोप बानली. त्या वर्सा आमचो मुंबयचो आजो रवांग इल्लो. आमी आज्याक आफोवन आमच्या घराचा उद्घाटन केला. आज्यान आमकां आमची उमेद बघली आणी आंमकां काडून शंभर शंभर रुपयाच्यो दोन नोटी दिल्यो. दोनशी रुपया गावतकत आमच्या पायांक थारो लागता? सोमतेच बाबाच्या दुकानार वचान जायो जायो त्यो खाजी हाडल्यो आणी खावन सगळ्या दोनशी रुपयांची धपक्यांक कडी केली.
एका वर्सा आमी शेजाऱ्यागेर वचान तेंच्या गोठ्यात वचान खेळ खेळपाक लागलो. थंय तेंगेर बरोच मोठो बेत केलो आणी मजा केली. एकदा आमगेर आवयक कोंबडेचा चिकन शिजयताना बघलाला. तेंवाच तकलेन विचार इल्लो एक खंयचा तरी ल्हान पील हाडटलय आणी कोंबडा बारीक करतलय. तेवाच तेंगेर शेजाऱ्यागेर कोंबडेन पिला काडलली. निकती त्या कोंबडेच्या पिलांक आकरी फुटा आसली. तेतुला एक पील जतनाय धरून मुरडलां आणी कमकमीत घरां पावलय. त्या पिलाक बरां सोल्लां. पूण बघतय जाल्यार त्या पिलाक मास ना वासय ना. ता हळूच काडून उडयला. केवा तरी घरांतल्यानी ता बघला आणी घे… म्हणान गाळयांचो शिवर. ही एक करामत मी केल्ली.
ल्हान आसताना काय थोडे करामती केले… आणीक करामत म्हणजे दसऱ्याक देवळांत तरंगा खुदोवन लोकांक कौल दितत. वर्सात बापाय वांगडा आमी फातोडेर देवळांत कौल घेवंक वचू. एका वर्सा मुंबयसून चुलत आत्या आणी तेचो घोव, चेडू सगळी जाणा इल्ली. ते रातीक आमकां दिसला आमीय देव खुदोवपाचे. रातीकडे गवताचे दोन मडखुळी घेतले. त्या मडखुळेंक आत्याच्यो वडण्यो घेवन त्या मडखुळींक बांदले आणी देव खुदयले. आत्याचो घोव नाल्लाचो बोणो घेवन कौलांक इलो. तेवा भार म्हाजेर इल्लो आणी मी तरांग घेतलाला. तेवा आत्याच्या घोवाक आशिर्वाद दिलो “जा तुजी सर्व व्यसन मुक्त होइल. घाबरू नकोस” म्हणान. घरांतले एके वटेन हसतत जाल्यार थोडेजाण दांत वोठ सुध्दा चावांक लागले. हसान पोटान पेटके पडले.
जात्रा म्हटल्यो कांय दशावतारी नाटकांक निसतो जोर येय. रात रातभर जात्राचे दीस. खंयचीच लागीची बऱ्या कंपनीची नाटकां आजून मेरेन चुकोंग नत. पूण मजा कसली जाल्यार रातच्या जात्रेचो दशावतारी राजा दुसरें दिसा आमच्या घरांत जीतो जाय. पोपायच्या दाण्यांक सुरसुण्यांच्यो सरयो तोपून तेच्यो तलवारी करी. कमरेक वडणी बानून याद जाता तितकाय नाटक तशाक तशा घरांकडे मी करी. नटयेचो, राणयेचो, राजाचो पार्ट मीच करीय आसलय. तोणानच पेटी वाजवाप. दुसऱ्या खंयच्या तरी झाडाच्या खानयेचेर पोपायचो दाणो मारून आमची लडाय चला आसली. घरांतल्यांचा मनोरंजन सुध्दा आमी तेवा करू आसलू. मामागेर गेलो काय आमचा नाटक मोगरेच्या माटवातळा हटकून जाय आसला. मामागेली सगळी आमकां म्हणत, “जा कोणीवर जावून आंगोळ करून ये हें नाटक करात मरें…” ही एक करामत.
चौथीक गणपती बुडोवन गणपतीची माती काडून त्या मातयेचो गणपती करून आमी पुजू. एका वर्सा अशेच गणपतीची माती काडपाक कोणीन देवललू. जायी तितकी माती काडली आणी शेवटाक चौपटीतल्या गणपतीची माती काडू. इतक्यान एकटो जाणटो इलो आणी मेल्यान आमची जी भरड धरली ती आजून मेरेन आमच्या तकलेंत आसा. दोनपारच्या कडार कोणीचेर माती काडटत, ह्या आणी ता करून आमकां धरधारायले आणी थयसून धावडावन घातले.
भुरगेपणान आमकां खूब उमेद आसली ती बैलाच्या गाड्यार बसान भोवपाची. खूब वर्सा पयली काशिनाथाचो गाडो आसलो. बरे सणसणीत बांगर बैल तेवा तेच्या गाड्याचे. दोनपारा ना जाल्यार तिनसाना केवाय तो गाडो घेवन आमच्या घरांवयल्यान वचा आसलो. तेचो गाडो येता ह्या कळपाक एकच आवाज म्हणजे “xxxचो चलता खय भायर भायर… सर भितर…..” करून बैलाक आमडीत हाडी. बैलाच्या कोगळींचो किणकीणीत आवाज आणी गाडयाचो करकरीत आवाज कानाचेर पडलो काय आमी कमकमीत रस्त्यार धावत वचू आणी काशिनाथाच्या गाड्यार बसान शाळेकडेन वचान देवा आसलू.
मी बालवाडेन आसताना आमगेर तेवा घरांत चतक स्कुटर आसली. एकदिसा बापूय आपल्या काकापायक चतकिचेर बसोवन खय तरी घेवन व्हरताना बगललो. तेवा आजो फाटल्यान हेंडलाक वडखान दोनय हात फाटल्यान त्या हेंडलाक घट धरून बसा आसलो. तेवा एक दिसा बापूय म्हाका बालवाडीन व्हरांग इलो. मी तसोच आज्या सारको त्या हेंडलाक वडखान बसललय. चतक दोनय स्टेंडाचेर लावन पप्पान चडतक स्टार्ट केली आणी तशीच गियाराचेर उठयली. बायेचो घोवsss तेवाच कमायच करून मी त्या घट धरलल्या हेंडलाचेर नेटान आपाटलय आणी हेंडल मोडान फाटले फाटी उदारो पडलय. तेवा पासून ते गाडयेर नाटका करपाची बन.
एकदा असोच गाडयेवयल्यान घरां येय आसलय. दुकानाचेर पप्पान एक मारी बिस्किटेचो पुडो दिल्लो. पूण म्हाका काय जाय आसला ता पप्पान घेवन दिवांक ना म्हणान म्हाका राग आसलो. तसोच गाडयेचेर रडत रडत इलय. भिस्किटेचो पुडो तसोच हातीन आसलो. रागान तो भिस्किटेचो पुडो काडलो आणी रस्त्या देगेक सावर आसली त्या सावरीच्या मुनान काडून व्हणाकून मारलो. घरा पावान बापायन जो मगेर फोर काडलो तो काय बाबा सोसपाचो न्हू.
अशे म्हाज्या भुरगे पणातल्यो कितकेशेच सांगपा सांगपा सारकें आणी न सांगपा सारक्यो गजाली खूव आसत. सगळ्योच यादी जर सांगपाक गेल्यार जाल्य् एक इरड सुद्धा पावातीना.

अद्वैत साळगांवकार
7262095902