भांगरभूंय | प्रतिनिधी
शिक्षण, कला-कौशल, वेवसायीक गिन्यान वा हेर कसलेंय गिन्यान घेवपाक संस्था आसतात. पूण पालकत्वाचें शिक्षण दिवपी शाळा-कॉलेज-विद्यापीठ खंय आसा अशे म्हज्या तरी कानार पडूंक ना. म्हणटकीच दर पालकांक धाडून-बडोवन पिकिल्ल्या पणसा वरी शिकचे पडटा – धडपडत, चुकांतल्यान, लोकांच्या सल्ल्यांतल्यान, पुस्तकां वाचून. म्हज्या ह्या विधानाक अपवाद आसाच. चड करून बायलो. तांचे कडेन जल्मतानाच आपसूक एक बरो पालक जावपाचो गूण आसता. पूण हे अपवाद सोडल्यार आमी सगळी धडपडतच पालक जाल्यात असो म्हजो अणभव.
आमचीं भुरगीं आमकां जीव काय प्राण. कितलीं सपनां आसतात आमचीं तांचे विशीं. तांणी कोण जावचें, कशें जावचें, खंय वच्चें, कितें करचें. तांचे विशींच्या ह्या सपनांची वरात बरीच लांबलचक आसता आनी घडये, थंयच पालक म्हणून आमी मार खातात.
भुरगीं, जांव चलो वा चली, मोनजात न्हय. ताका ताचे स्वताचे विचार आसतात, ताची स्वताची भुमिका आसता, ताचीं स्वताचीं सपनां आसतात. कितें करचें वा कितें करचें न्ही हाचे विशीं तांचें स्वताचें मत आसता. भुरगीं अठरा – एकोणीस वा व्हडली जालीं कांय (थोडी) आपलीं मतां उक्तावन दाखयतात. पूण सामकीं ल्हान भुरगीं जीं मुळाव्या शाळेंत शिकतात तांचें कितें? आमी इतल्या ल्हान भुरग्यांक आपलें मत मांडपाक दितात? “खूबच कमी प्रमाणांत”.
देख घेवचीच जाल्यार कोविड 19 उपरांतचो काळ घेवया. हीं बाबडीं भुरगीं दोन वर्सां घरा भितर उरलीं. घरांतले लोक, मोबायल आनी तीं. शिक्षण शिकपाची जी एक स्थीर अशी पद्धत आसलेली तीच “घो” जाली. त्या भुरग्यांची बाबड्यांची कितें चूक?
तांकां फटाफट बरोवंक जमना, फळ्यावेले पळोवन बरोवंक त्रास पडटात, शिक्षक कितें शिकयता तें एकाग्र मन लावन आयकुवपाची संवय ना. वाज येता. लक्ष लागना. झेम येता आनी परपरत दोळे आनी मन मोबायल सोदतात. बोटां मोबायला खातीर कुचकुचतात.
हें आमकां खबर ना? पालकांक आनी शिक्षकांक? आसा तर. कारण ह्यो गजाली आमकांय जातात पूण आमी केन्ना त्या भुरग्यांक सांगला, हें जाता हां अशें पूण…. परत खूब कमी लोकांनी सांगला आसतलें. आमच्या खातीर, पालक आनी शिक्षक वर्गाक भुरगीं तींय बी ल्हान वयांतली म्हणल्यार जापसालदारकी आनी जापसालदारकी आयली म्हणटकीच आपशीच वाडटा अपेक्षांची वळेरी आनी तातूंतल्यान अमकेच तरेन अमकें जावचें अशें आमकां दिसता. देखीक महामारी उपरांत भुरगीं शाळेंत गेलीं कितले खोशयेन. तांकां कितल्या तेंपान आपल्या इश्टांचो, शिक्षकांचो, वर्गाचो, बँचाचो वांगड मेळ्ळो. पूण शिक्षक आनी पालक वर्गाची अपेक्षा कितें? भुरग्यांनी पटापटा उलोवचें, भराभरा बरोवचें, चित्त एकाग्र करचें आनी हुशार जावचें. हें करपाक हीं भुरगीं कितें पोपट?
एका बाईन पालकाक आफोवन व्हेले आनी सांगलें, “तुजो चलो सामकोच ‘ढ’ हां. कांयच म्हणजे कांयच बरयना. ताका कितें समजता काय कितें देव जाणा. नशिबान ती आवय आबूज न्ही. तिणें सांगलें, “दोन वर्सां हांवें ताचो अभ्यास घेतला. तो
बरोवपाक फाटीं आसा. जातली संवय ताका.” आनी कोणय आवय जाल्यार भुरग्याक खेपपाची. पूण पालकय कमी नात. आतां शाळा सुरू जावन तीन म्हयने सुमार जाल्यात. हांकां थारच ना. बाई म्हजो भुरगो बरयना कितें करपाचें? तुमी ताका वर्गांत बरोवंक लायात. तांणी बरोवंक जाय”. अशें एक आनी दोन न्हय तर बरेच पालक शिक्षक वर्गाचेर प्रेशर हाडटात आनी बाबडे शिक्षक, कितें करूं? हें करूं काय तें करूं? नवीन शिक्षणीक धोरणां प्रमाणें शिकोवं काय पालकांक थंड करूंक तांकां फक्त बरोवंक दिवं? ह्या गोंदळांत आसात.
नवीन शिक्षणीक धोरण भुरग्यांच्या सर्वांगीण विकासाचेर भर दिवंक सांगता. तांचें मन तन समजून घेवंक सांगता. दोन वर्सांच्या मध्यंतरां उपरांत शाळेंत आयिल्ल्या भुरग्यांक हेर वांगडच्या भुरग्यां कडेन मेकळेपणान उलोवंक दिवप गरजेचें, वांगडा मेळून-मिसळून खेळप गरजेचें, काणयो सांगप, काणयो आयकुवप, चित्रां काडप, प्रस्न विचारप, जापो सोदप, हांसपाक शिकप, रडपाक शिकप, रागाचेर-मोगाचेर नियंत्रण दवपाक शिकप, संवाद सादूंक शिकप हेय बरोवपा इतलेंच गरजेचें. शिक्षकांक हें खबर आसा. सुदैवान दर शिक्षक आपले परीन भुरग्यांक खुलोवपाचो यत्न करता. हे जर जायना, जाल्यार शिक्षकां कडेन पालकांनी उलोवप गरजेचें. पूण वोगीच पाठांतर करून घेयात, वर्गांत बरोवन घेयात करप भुरग्यांच्या, शिक्षकांच्या आनी शिक्षणाच्या दर्ज्या खातीर बरें न्ही. म्हणटकीच भुरग्यांक बरोवपाक लावपच न्ही? केन्ना शिकोवप तर तांकां तें? सवकसायेन! शिक्षकच कित्याक? तुमी घरां करूंक शकतात तें. फकत तें भुरग्यां कडल्यान करून घेवपाची कळाशी समजून घेवची पडटली. पळोवया, आमी कितें करतात तें…
“आरे / आगो, अभ्यास कर, गृहपाठ कर.” – आवय
“मागीर करता गे.” – तो/ते
“मागीर? मागीर? सदाचेंच जालां तुजें? मागीर कित्याक? आत्तांच कर.” – आवय
“म्हजो हात दुखता, दोळे दुखता, तकली फोडटा.” – तो/ते
“हात दुखता, दोळे दुखता, तकली फोडटा? मोबायलांचेर बसता तेन्ना जायना हें सगळें? राव राव, तुका अभ्यासान भोपळो पडुंदी, मागीर पळयतां तुका हांव. तुजे अशें करून आयुश्यांत कांय जावचें ना, हांव आसां म्हणून तुका कांय कळना. हांव ना जातकीच पळय. भिकारी पळयला मुगो/मरे, ती शिकूंक ना म्हणून भीक मागतात. तूं शिकना जाल्यार भिकेक लागतोलो हां…” – आवय
ह्या सगळ्या वाक्यांत भुरग्यां विशींची काळजी, फुडाराची चिंता आनी स्वताचें वैफल्य सगळें आसता.
आमी असले डायलॉग मारतकीच भुरगीं आपआपल्या वैयक्तीक सभावा प्रमाणें ह्या गजालीं कडेन पळयतात. कोण जमना जाल्यार लेगीत अभ्यास करपाचो यत्न करता. कोण स्वताक गुन्यांवकारी समजता. कोण बेरकी जाता. कोण केरच काडना.
ताचे उलट हो प्रयोग केल्यार कसो?
“अभ्यास दिला रे टिचरीन? करता मरे? ” आवय
“दिलां, पूण मागीर करतां” तो/ते
“मागीर? ओके पूण मागीर म्हणल्यार टायम सांग.” तो/तें
“हात दुखता मागीर थांबतकीच करतां” तो/ते
“हात दुखता? ओह दाखय पळोवया? बरोवप म्हळ्यार एक वाजच न्ही रे?” आवय
“हय म्हाका वाज येता”- तो/ते
“म्हाकाय येतालो. पूण मागीर हांव
चिंत्तालें हो अभ्यास सोंपोवया आनी मागीर खेळूंक या. खेळटाना अभ्यासाचें टॅन्शन ना.” – आवय
“अभ्यास करून जातकीच तूं म्हाका खेळूंक धाडटली?”- तो/तें
“हय तर.” आवय
“करतां तर हांव आतांच” तो/ते.
हें संभाशण हांवें म्हज्या एक इश्टाच्या चल्या कडेन तीं – आवय-बापूय दोगांय खेळीमेळीन उलयताना आयकलां. तुमी तुमच्या सभावा प्रमाणें प्रयत्न करात. भुरग्यां कडेन कुचित्रांनी उलयनासताना, तांकां दोश दिनासतना, सqल्लो दिनासतना, तांचे विशीं भयंकर शाप वाणी करनासतना आपल्यो भावना उक्तावन संवाद सादलो जाल्यार खूब कितें सादता. सामकें पयलेच फावट न्हय. पर परत, पर परत, मावले भशेन आपलें घर बांदचें पडटा. आमचीं भुरगीं आमचें सर्वस्व म्हणून तींच आमचें घर, चिर्या-सिमिटाची इमारत घर न्हय.
(लेखिका प्राध्यापक आसात.)
प्रशांती तळपणकार
9423887708
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
