भाशेचो वाद सोंपला, पूण महाराष्ट्रवाद न्हय

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

इतले सगळें घळसावनूय उरिल्ली सुरिल्ली शक्ती गोंयचो भाशावाद परत पेटोवपाच्या यत्नांक ते लागल्यात. असल्या सरंजामशायेच्या अजेंडा आड कोंकणी चऴवळींन सतत प्रतिकाराची भुमिका घेवंक जाय. कारण कोंकणी राजभास जावन भाशावाद सोंपला आसत, पूण हो विखारी विस्तारवादाचो प्रोजेक्ट आजून कार्यरत आसा.

कोंकणी राजभास जाली आनी त्या आदाराचेर गोंयाक घटकराज्य मेळ्ळें आनी भारताचे राज्यघटनेंत तिका मानाची सुवात मेळ्ळी. गोंय ते दिल्ली, दर एक पावंड्याचेर कोंकणी भास ही साबार परिणामांचेर भास म्हण सिद्द जाली. विचार आनी शक्ती दोनूय खर्चून हीं जैतां आमकां मेळ्ळी. गोंय संघप्रदेशाचें गोंय राज्य जालें तें राज्याक एक भास आसा म्हणूनच, तीच ताची वळख आनी तीच अस्मिताय.
संघर्श हें कोंकणी चळवळीचें पिंड. आदीं वसाहतवादी शक्तींच्या आड, जाल्यार मुक्ती उपरांत महाराश्ट्रीय विस्तारवादाच्या आड कोंकणी चळवळीची शक्ती खर्च जाल्या. संघर्श म्हळ्यार फक्त रस्त्या वयलो न्हय. मोसीयर दाल्गाद ते दोतोर माधवी सरदेसाय मेरेन विज्ञानीक प्रणालीचेर कोंकणीचें भाशाशास्त्र सिद्द करपाक कोंकणीच्यो पिळग्यो झरल्यात. उदगीर हांगा जाल्ल्या अखिल भारतीय साहित्य संमेलनांत मराठी महामंडळाच्या अध्यक्षान जी कोंकणीक खेपली तें महाराश्ट्राच्या विस्तारवादाचें उदाहरण. संयुक्त महाराश्ट्र चळवळीचें धोरण आशिल्लें महाराष्ट्रांत सिमावार प्रांतांचो आस्पाव महाराश्ट्रांत करप. तांका महाराश्ट्रांत कार्यरत कॉम्युनीस्ट आनी सामाजवादी चळवळीचें भक्कम फाटबळ आशिल्लें. देखून तांचो प्रभाव भोवसाचेर जाणवतालो. तेन्ना महाराश्ट्रवादी गोमंतक पक्ष हो ताणी सतत आपलो राजकीय फाटो म्हण गोयांत कार्यरत दवरलो. 2016 वर्सा तेन्नाचो दिवचलेचो अपक्ष आमदार नरेश सावळ हाका गोंय विधानसभेंत मराठी राजभास करपी खाजगी विधेयक मांडपाचें धाडस जालें, तें विधानसभेंत संमत जालें आनी उपरांत महाराश्ट्रवादी गोमंतक पक्षाचो तो अधिकृत उमेदवार जालो. आजूनय महाराश्ट्रवादी गोमंतक पक्ष गोंयात सक्रीय आसा, ताचें आमदार वेंचून येतात आनी सरकाराचो भाग जातात. कौतिकराव ठाले पाटील आनी तांच्या संस्थेक संलग्न गोंयात कांय मंडळां वावूरतात, तांची नेमणूक त्या संस्थेच्या कार्यकारणीचेर जाता. ताणीं मराठी साहित्य संमेलनाक भाई मावाजो हांका दिल्या आमंत्रणाचो निशेध केलो, तातूंत तांची कोंकणी विशींची भुमीका स्पश्ट जाता.
देशांत भोवसंख्य लोकसंख्य ही सश्रद्धेय आसा. त्या निरागस भावनांक सुज काडून धर्मीक तेड वाडोवप तशेंच मराठी अस्मिता, भाशा आनी साहित्याक सुज काडून महाराश्ट्रीय विस्तारवाद फुडें व्हरप ह्या दोनूय प्रसारान बरेंच साम्य आसा. जर मराठी महामंडऴ गोंया बाबातींत ही भुमीका घेता जाल्यार त्याच माचयेर ते कर्णाटका बाबतींत ती भुमीका कित्याक घेनात? कर्णाटक राज्योत्सवा दिसा बेळगांवचे मराठी भाशीक कानडी भाशीक अत्याचारां विरोधांत काळो दीस पाळटा. तेन्ना कर्णाटकान मराठी राजभास करची अशी मागणी करपाची कापस्ताद कौतिकराव ढाले पाटीलाक कित्याक जाय ना? ताचें कारण म्हळ्यार कर्णाटक राज्य हें आपली अस्मिता आनी शिमां बाबतींत बरेंच गंभीर आसा. कर्णाटक राज्याक खबर आसा हो वाद भाशेचो न्हय तर तो प्रदेशाच्या विस्ताराचो वाद, ह्या मुद्याक घट धरून एक दिस नरेश सावळाच्या मानसीकतेचो लोकप्रतिनीधी कर्णाटक विधान सभेंत पावूं येता आनी मराठी राजभाशेचें विधेयक मांडू येता. तें समजून ह्या भागान आक्रमक पद्दतीन कर्णाटकान गुंतवणूक केल्या. पूण गोयांत विस्तारवादाक पोसवण दिवपी राजकीय पक्ष आनी तथाकथीत साहित्य सेवा मंडळा सक्रीय आसात. तरीय, आमी वाद सोंपलो हे गृहीत धरून फुडली वाटचाल करीत आसा.
भाशा आनी विस्तारवाद ह्यो दोन वेगऴ्यो गजाली. जसो गोयांत कोंकणी भाशेचो विकास जाता तेच बरोबर हेर भाशांचो विकास जावपाक जाय. इतलेंच न्हय तर गोंयात मराठी भाशेच्या विकासांत आनी संशोधनांत रस घेवपी नवी पिळगी तयार जावपाक जाय. आनी ताचो फावदो कोंकणीची व्याप्ती वाडोवंक जातलो. पूण ताचे गोमटेर बसून महाराश्ट्रीय विस्तारवाद राबोवपी कौतीकराव ठाले पीटील सारक्या संदी साधूंचो विरोध न्हय तर प्रतिकार जावपाक जाय.
कौतिकराव पाटीलान जो मुद्दो उसोवन काडलो तो भाशीक न्यायाचो न्हय तर तो महाराश्ट्रवादाचो. ह्या महाराश्ट्रवादान गोंयच्या पीळग्यांचे लुकसाण केलां. गोंयचे पयले मुखेलमंत्री दयानंद बांदोडकार देशांत आदर्श थारपाक जाय अशी तांची शिक्षण नीती आशिल्ली. गोंयचे आंबेडकार म्हण पाचारपाच्या लायकीचे ते फुडारी आशिल्ले. ते खरे म्हळ्यार गोंयचे अविवादीत नायक आसूंक जाय आशिल्ले. पूण ज्या खिणांत तांच्या पक्षाचे नांव कानार पडटा तेन्ना तांचो पुराय वावर आनी वारसो वादाच्या भोवऱ्यांत सापडटा हें एक कोडू सत्य. जेन्ना-जेन्ना कोंकणीक मानाचो पाट फावो जालो तेन्ना ह्या महाराश्ट्राच्या विस्तारवादी फुडाऱ्यांनी तें जैत विवादीत करपाचो यत्न केला.
भाशेच्या विकासाचे धडे दिवपी मराठी महामंडळान आपल्या पांयाकडे पळोवचे. एका काळार तुमचे राज्य दिल्लीच्या दख्खन मेरेन आशिल्लें. पूण महाराश्ट्रा कडेन आशिल्लो विदर्भ आयज वेगळ्या राज्याची मागणी करता. बेळगांत कर्णाटकान व्हेलें. 1967 तर जनमत कौलान गोंयकारांनी महाराश्ट्र आनी महाराश्ट्रवादाचो पराभव केलो. इतले सगळें घळसावनूय उरिल्ली सुरिल्ली शक्ती गोंयचो भाशावाद परत पेटोवपाच्या यत्नांक ते लागल्यात. असल्या सरंजामशायेच्या अजेंडा आड कोंकणी चऴवळींन सतत प्रतिकाराची भुमिका घेवंक जाय. कारण कोंकणी राजभास जावन भाशावाद सोंपला आसत, पूण हो विखारी विस्तारवादाचो प्रोजेक्ट आजून कार्यरत आसा.

हेमा नायक
9764597628