परम सुखाचो वझरो आमचे भितरुच आसा

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सूख म्हळ्यार खोशयेची वा उल्हासाची सतत अवस्था न्हय. ती एक अशी आवतिकाय जंय दुख्ख आसना. हाची सगल्यान बरी देख म्हळ्यार न्हीद. आमी न्हिदेंत सूख अणभवतात. कारण ते अवस्थेंत कसल्याच तरेचीं दुख्खां- पीडा नासतात. जाका दोळ्यांनी दिसना तो न्हिदेंत आंधळो नासता. घायाळ जाल्लो मनीस न्हिदेत घायाळ नासता. एखादो गरीब मनीस न्हिदेत गरीब नासता. सद्दां दीस सोंपले उपरांत आमका सगळ्यांक हांतरुणार पडून दुख्खांचो उणाव आसलेलो हो वगत अणभवचो सो दिसता. जो मनीस दीसभर तरेकवार सुवाळ्यांनी मिरोवन भोवच खोशयांनी रमलेलो आसता ताका लेगीत रातीं कडेन न्हिदपाची इत्सा जाता. कित्याक तर, न्हीद म्हळ्यार कसलीच भरसण नासलेलो परमानंद.
पवित्र धर्मग्रंथ सांगतात की, सुखाचे एकूच मूळ वा वझरो आसा आनी ताका आत्मो म्हण्टात. हो आत्मो नितळ आनंद, परम सूख दिता. तो आमच्या सगळ्यां भितर आसता. जेन्ना आमच्या चित्तांची आनी इंद्रियाची अवस्था शांत आनी निवांत जाता तेन्ना हो आत्म्यातलो आनंद पुराय तरेन फुलता. हाका लागून मागीर आमी आनंदीत जातात. खोस दिण्या वस्तूं पासून आमका जो आनंद मेळटा तो लेगीत ह्या आत्म्याच्या परमानंदातल्यान गावता.
जेन्ना आमकां कसलीय बी वस्तू जायशी दिसता तेन्ना आमचें चीत्त उचांबळीत जाता. आमी ती वस्तू प्राप्त करपा खातीर मागीर खूब यत्न करतात. जेन्ना आमका ती गावता तेन्ना आमचें चीत्त थीर आनी शांत जाता. ह्या शांती कायेच्या आसपा वगतार वा उचांबळायेच्या नासपा वगतार आमच्या आत्म्यांतल्या परमानंदाचें पडबिंब आमच्या चित्तार पडटा आनी देखून आमी सुखी जातात. पूण जे अर्थी आमच्या इत्सांक अंत आसना ते अर्थी दोन इत्सां मदीं जो पळय इल्लोसो रितो वगत आसता त्या समयार आमकां इल्लोसो आनंद मेळटा.
जाका आमी चान्नें म्हण्टात तें खरेंपणानशी सुर्याचोच उजवाड आसता. सुर्याच्या उजवाडाचें चंद्राचेर पडबिंब जावन तो उजवाड आमच्या गिऱ्यार फांकता. आमका दिसता तो चंद्राचो उजवाड कसो. पूण तो सुर्याचो उजवाड. तेच प्रमाण जण एक आनंद हो आत्म्या सावनूच येता. तो आनंद मागीर न्हिदेंतलो आसूं, वस्तुंच्या भोगांचो आसूं, ध्यान- साधनां वरवीं आसूं वा कसलेंय गिन्यान प्राप्त करतना गावता तो आसूं.
दुख्ख वा खालतेंपण (inferiority complex) हीं मनशाचें चीत्त अस्वस्थ करतात. तांकां नश्ट करपा खातीर मनीस वस्तूं पासून सूख मेळोवपाचो यत्न करता. पूण, दूख्ख वा खालतेंपण हांचें कारण वेगळेंच आसा. तें म्हणचे आमच्या नेणारपणाक लागून आमका दिसता कीं आमी म्हळ्यार आमच्यो कुडी आनी चित्तां म्हूण. खरें म्हणचे आमी म्हळ्यार आमचे आत्मे. आमी एक गजाल मतींन धरुंक जाय की कूड आनी चीत्त हीं आमचीं तात्पुरती वा खिणयाळी (temporary) संपत. पूण आत्मो हो सासणीक. सगळ्या दोशां पासून मुक्त आनी परम सुखाचो वझरो. जेन्ना आमी आमच्यो कुडी आनी चित्तां हांचे परस आमच्या आत्म्याचेर अदीक ध्यान दितले तेन्नाच आपसूक आमी आमचीं दुख्खां आनी खालतेपणां हांच्या पासून मुक्त जातले. आध्यात्मीक गिन्यान हो सगळ्यान बरो मानसोपचार आसा. तो शाश्वत सूख दिणारो
मार्ग आसा.
ह्या संवसारातलें सूख म्हळ्यार एक भरसल्ली पोती (mixed bag) कशी. तातून जायत्या दुख्खांची भरसणी आसता. आमच्या सदचे सुस्त न्हिदेंत भायलें जग नासता. इतलेंय आसून ते न्हिदेंत आमी आनंद अणभवतात. हाचोच अर्थ असो कीं आमच्या सुखां खातीर आमी जगाचेर पातयेवन नात वा ताची आमकां गरजूय ना. जेन्ना भायली गजाल चित्तांतल्यान ना जाता तेन्ना आमचो परमानंद दिणारो भितरलो आत्मो परजळटा.
न्हिदेंत सूख मेळटा म्हूण कोणूय बी लांब काळ मेरेन न्हिदुनूच रावूक शकना. कारण आमचीं कर्मां वा नशिबां आमकां उठोवन घालतात. आमच्या कर्मांचीं बरीं- वायट फळां आमकां जागे अवस्थेनूच भोगूंक जाय. पूण कोणूय बीन आपणाल्या जागृत स्थितीन खूब वेळ मेरेन ध्यान- साधना करुंक शकता आनी आत्म्याच्या परम सुखाचो आनंद अणभवूंक शकता.
(मूळ लेखक – हसमूख अधिया)

प्रदीप लवंदे
9923292022