परतून एकदां लंकादहन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

देश ल्हवू ल्हवू रेब्यांत मुंगरता, पूण लोकांक दोन वेळचें खावपाक, जेवपाक मेळटा, जाल्यार कोणाक पडलां म्हूण ते ओगी रावतात. पूण जेन्ना…..

फाटले कांय म्हयने अर्थिक संकश्टा कडेन झुजपी श्रीलंकेंत काल अखेरेक आणीबाणी लायली. राष्ट्रपती गोतबाया राजपक्षेन जिवाच्या भंयान सकाळीं घरकान्नी सयत फुज्यो मारल्यो. मालदिवजान तांकां कांय काळा पुरतो आलाशिरो दिला. थंयच्यान ते घडये सिंगापुराक वतले. तेवटेन लोकांनी पयर राष्ट्रपतींचो बंगलो, काल प्रधानमंत्र्यांचो बंगलो, ‘रुपवाहिनी’ हो राष्ट्रीय टीव्ही चॅनल आनी हेर सरकारी कार्यालयां आतां लोकांनी ताब्यांत घेतल्यांत. सत्ता पक्षाच्या हेर फुडाऱ्यांकूय देशांतल्यान पळ काडचो पडटलो, अशीं चिन्नां दिसतात. कारण अक्षरशा लाखांनी लोक रस्त्यार आयल्यात.
‘सर्गा परस सुंदर’ असो श्रीलंकेचो उल्लेख रामायणांत आसा. हालींच्या वर्सांनी श्रीलंका खावन- पिवन सुखी आशिल्ली. तामिळ बंडखोरांचें बरींच वर्सां चलिल्लें हिंसक आंदोलन सोडल्यार लंकेच्या लोकांची जीण तशी शांतूच आशिल्ली. हेर देशां वांगडांय किजिलां नाशिल्लीं. मात, देशाचें फुडारपण चुकीच्या हातांत पडिल्ल्यान कांय वर्सां भितर ह्या सुपुल्ल्या जुंव्यांच्यो तिस्त्यो वादऱ्यो जाल्यात. सध्या अस्वस्थ नागरिकांनी मेळटा तें ताब्यांत घेवपाक, लासपाक सुरवात केल्या. लश्कर परिस्थितीचेर नियंत्रण दवरपाचो यत्न करता. लश्कर मुखेली जनरल शैवेंद्र सिल्वा हांणी तिडकल्ल्या तरणाट्यांनी लश्कराक आनी पुलिसांक पालव दिवचो आनी सरकारी संपत्तीचें लुकसाण करचें न्हय, असो उलो मारला. नवो राष्ट्रपती वेंचून लोकांक शांत करपाचें पावल कार्यवाहू राष्ट्रपती रानिल विक्रमसिंघे आनी लश्करान उखलपाचें थारायलां. तरीय आंदोलन आनीक हिंसक जावपाची भिरांत आसा. भारत लंकेचे परिस्थितीचेर लक्ष दवरून आसा. कारण चडशे लोक (खास करून तामिळ भाशक) तामिळनाडू, केरळांत स्थलांतर करपाची शक्यताय न्हयकारपाक येना. अमेरिकेन लंकेंतली आपली वेपारी कचेरी बंद केल्या.
श्रीलंकेक संवसारांतल्या सगल्या देशांनी मजत करपाचें उतर दिलां, ही तातूंतले तातूंत बरी गजाल. सध्या इंधन, खावपाचे जिनस आनी जिणेगरजेच्या वस्तूंचें मोल मळबाक तेंकलां. ताकाच लागून लोक रस्त्यार आयल्यात. देश ल्हवू ल्हवू रेब्यांत मुंगरता, पूण लोकांक दोन वेळचें खावपाक, जेवपाक मेळटा जाल्यार कोणाक पडलां, म्हूण ते ओगी रावतात. पूण जेन्ना गैरवेवस्था, गैरकारभाराचो हुलोप बसता, म्हारगायेचो म्हारू दार धाडयता तेन्नाच तांकां जाग येता. ‘जिखूया वा मरुंया’ ह्या निर्धारान लंकेचे नागरिक आयज भायर सरल्यात. लंकेचें विदेशी रीण 51 अब्ज डाॅलरांचेर पावलां. तातूंत साडेस अब्ज एकल्या चीनाचे. खंयचेय परिस्थितींत लंकेक अंदूं 7 अब्ज डाॅलर फारीक करपाक जाय. संवसारीक बँकेन 6 कोटी डाॅलर उधार दिवपाचें मान्य केलां. भारत 1 अब्ज 90 कोटी डाॅलर, वयर आयात करपाक आनीक देड अब्ज डाॅलर उधार दितलो. जी- 7 देशांनीय रीण दिवपाचें उतर दिलां. मावलेच्या जाळांत मूस कांय काळ खेळचो आनी कोळयाक जाग येतकच ताणें ताका जाळांत फारावचो, अशी लंकेची गत जाल्या. ही मावली म्हणल्यार चीन. साबार प्रकल्पांनी चीनाची भागीदारी आसा. फुडाराक ते चीनाक फुकटांत चलोवपाक, वापरपाक दिवचे पडटले. आंतरराष्ट्रीय समुदायाची आडनदर जाली जाल्यार चीन लंकेचें ‘युक्रेन’ करपाक शकता.
श्रीलंकेंत सध्या जें कितें चल्लां, तो सरकारा आडचो उठाव. म्हारगायेचो दर पन्नास टक्क्यां वयर पावला. लायट आपालिपा खेळटा. वखदां मेळनात. बस, रेलगाडी, वैजकी गाडयां खातीर इंधन ना. आयात करपाक विदेशी चलन ना. म्हणटकच दुसऱ्या देशांतल्यान लंकेंत कांय येना. पॅत्राॅल, डिझेलाचें मोल वाडलां. श्रीलंकेंत हाचे पयलीं 1970 त कांयशी अशीच स्थिती आयिल्ली. सध्या सगल्यो शाळा बंद आसात. सरकारी कर्मचारी घरा कडल्यान काम करतात. कोरोनाक लागून पर्यटन बंद जालें, म्हूण ही परिस्थिती आयली, अशें सरकार म्हणटा. तातूंत तथ्य आसा, पूण सरकाराचीं धोरणां ताचे परस चड बाधक थारल्यांत. पिकोवप, खावप, निर्गत करप ना, ह्या धोरणाक लागून दुसऱ्या देशांतल्यान चार पयशे मेळटाले, ते 2009 सावन उणावत गेले. उरफाटी आयात मात वाडली. तातूंत सरकारान टॅक्स कमी केल्ल्यान देशाक दरवर्सा देड अब्ज डाॅलर लुकसाण जालें. रासायनीक सारें बंद केल्ल्यान पिकाचें उत्पादन देंवलें….. आनीकूय खूब कारणां आसात. श्रीलंके फाटोफाट आतां पाकिस्तान आनी घडये नेपाळाचेर हो वेळ येतलो, अशें कांय पारखी अर्थतज्ञांक दिसता. पळोवया.